Mijn ouders geven me te vaak ongevraagd levensadviezen, daar zit ik niet altijd op te wachten

Etiquette-specialist Beatrijs Ritsema beantwoordt elke week prangende vragen over hoe het hoort, of juist niet.

Beste Beatrijs,

Ik ben een meisje van 15. Mijn ouders doen hun best om mij op te voeden tot een zelfredzaam persoon. Gelukkig ga ik genoeg met mensen om (ik spreek regelmatig met vrienden af, ik zit in een orkest, ik pas regelmatig op bij anderen thuis) waardoor ik genoeg ervaring opdoe en zo steviger in mijn schoenen kom te staan. Alleen ben ik iemand die veel piekert en af en toe in tranen is vanwege lastige situaties in mijn dagelijks leven.

Mijn ouders willen me dan helpen door te vertellen wat ik het beste kan doen en over hun ervaringen. Ook als ik helemaal niet heb gevraagd om advies, geven ze het toch. Blijkbaar begrijpen ze niet dat ik soms gewoon even wil huilen of even boos wil zijn zonder ouderlijke bemoeienis.

Ze geven ook onnodige adviezen. Toen ik laatst geen zin had om naar een feestje te gaan, barstte mijn vader meteen los door te zeggen dat ik beter wel kon gaan, omdat ik dan sociale contacten opbouw. Alsof ik dat niet zelf kan bedenken. Hoe kan ik mijn ouders vertellen dat ze geen levenslessen in mijn gezicht hoeven te smijten bij alles wat ik zeg?
Te veel levenslessen

Beste Te veel levenslessen,

Dit is nu precies de reden waarom het fenomeen ‘bokkige tiener’ zo wijdverspreid is. Jij hebt last van (in jouw ogen) overbezorgde ouders die elke kleine rimpeling in het leven van hun dochter aangrijpen om je te vertellen hoe je dit kunt oplossen en die voor hun levenslessen ruim putten uit hun eigen ervaring. Jij ervaart deze bemoeizorg als verstikkend en je zou willen dat je ouders je met rust lieten.

Bedenk dat het een instinctieve reactie van liefhebbende ouders is om hun kinderen te helpen bij problemen, hen adviezen te geven voor oplossingen en dat ze alles zullen doen wat in hun macht ligt om ervoor te zorgen dat hun kind dat het ergens moeilijk mee heeft zich beter voelt. Deze combinatie van helpen en opvoeden is een automatisme dat ouders hun leven lang blijven vertonen.

Het is voor ouders ondoenlijk om alleen maar te luisteren, als hun kind ergens over tobt en zich verder van advies te onthouden. Voorstelbaar raak jij hier geïrriteerd door. Op jouw leeftijd weet je best wat een goede manier van leven is (je hebt tenslotte al vijftien jaar opvoeding achter de rug) en je kunt ook prima zelfstandig besluiten nemen over dingetjes die je dwars zitten.

In deze leeftijdsfase is het belangrijk om te oefenen met autonomie en los te komen van je ouders. De oplossing ligt dus bij jezelf en niet bij je ouders. Probeer wat minder toe te geven aan het uiten van emoties over van alles en nog wat. Als je een lastige situatie meemaakt, hoef je niet meteen in tranen uit te barsten. Bij tranen raken ouders gealarmeerd en schieten ze in de help-modus.

Je kunt een lastige situatie ook even parkeren en er op je kamer rustig over nadenken. Schrijf het desnoods op in een dagboek. Boosheid en verdriet zijn vaak vluchtige emoties die je prima zelf kunt verwerken zonder ouderlijke bemoeienis.

Door het minder uiten van emoties (overdreven gezegd: een pokerface te vertonen) neem je wat meer afstand van je ouders. Dit vinden ouders trouwens best vervelend: hun openhartige, mededeelzame kind verdwijnt van het toneel en maakt plaats voor een bokkige tiener. Maar het loskomen van ouders gaat onvermijdelijk gepaard met wat minder emotionele uitwisseling.

Daarom raad ik je ietsje meer bokkigheid aan, tenminste wanneer het over kleine, dagelijkse strubbelingen gaat. Wanneer je met belangrijke dilemma’s of conflicten te maken hebt, moet je die natuurlijk wel met je ouders bespreken.