Tuinieren metLoethe Olthuis
Maak kennis met het kleine legertje dat in uw tuin aan het werk is
Je dacht misschien dat jij op je eentje je tuin onderhoudt, maar dat heb je mis. Want in iedere tuin, en zelfs op je balkon, leven miljoenen co-werkertjes. Bestuivende insecten zoals vlinders en bijen ken je al, maar verreweg de meeste van deze tuinhulpjes leven in of op de grond: bodembeestjes dus.
Maak kennis met de regenworm. Voornaamste bezigheden: dode plantenresten eten, tunnels graven en poepen. Die poep is supervruchtbaar, je hebt dus minder compost of mest nodig. De tunnels maken de grond los en luchtig en houden ook het vochtgehalte van je bodem op peil.
Wat kun je doen om deze tuintroepen aan te trekken? Gebruik geen gif. Ook geen azijn, soda of andere bijtende middelen. Zorg voor schuil- en rommelhoekjes met stenen, takken en bladeren. En laat ze lekker hun werk doen…
Pissebedden zijn geen vieze griezels, maar bijzondere overlevers. Ze hebben geen longen maar kieuwen, geërfd van hun prehistorische voorouders de trilobieten. Die kieuwen moeten altijd nat blijven, anders gaat de pissebed dood. Pissebedden houden dus niet voor niets van vochtige plekken.
Pissebedden zijn perfecte tuinopruimers. Ze eten plantenresten, rottend hout en dode bladeren. Ook hun poep zit vol met nuttige voedingstoffen. Vertederend: mamma pissebed draagt haar kleintjes in een buidel tot ze groot genoeg zijn...
Miljoenen aaltjes per vierkante meter
Aaltjes of nematoden zijn niet schadelijk. Ja, sommige soorten knagen inderdaad aan plantenwortels, maar de meeste aaltjes zijn juist ontzettend nuttig. Ze zijn piepklein en je hebt heel veel soorten: plantenetende, bacterie-etende, schimmel-etende en roof-aaltjes. In elke vierkante meter tuingrond leven wel vier tot tien miljoen aaltjes.
Aaltjes zorgen dat er genoeg schimmels en bacteriën in de grond zitten die organisch materiaal omzetten in opneembare plantenvoeding. Sommige roof-aaltjes houden een vraatzuchtige naaktslakkenbevolking in toom. Met veel verschillende soorten aaltjes blijft je bodem gezond en wordt je tuin beter bestand tegen klimaatverandering.
In september en oktober organiseert het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) een nationale telling van bodembeestjes waaraan iedereen kan meedoen. Kijk op bodemdierendagen.nl.
Het is een fabeltje dat oorwormen in je oor kruipen: ze hebben daar echt niks te zoeken! Oorwormen leven niet onder de grond, maar erop, onder vochtige bladeren, stenen of boomschors. Oorwormen zijn vooral een aanwinst voor je tuin omdat ze enorme aantallen bladluizen kunnen verorberen, net als lieveheersbeestjes en gaasvliegen.
Heb je luis in je rozen? Leg een bloempot, gevuld met vochtig stro of takjes neer of hang er eentje vlakbij de roos op. Zo’n potje is een ideale slaapplek voor een oorworm, ’s nachts gaan ze op luizenjacht. Ook oorwormen zijn trouwens zorgzame moeders. De jonkies blijven lang bij mamma in het nest, terwijl zij ze likt en voert.
En die vervaarlijke oorwormtangen aan hun achterlijf? Allemaal bluf, ze prikken er hoogstens luizen mee op. Verliefde mannetjesoorwormen strelen hun vrouw ermee!
Loethe Olthuis schrijft wekelijks een column over tuinieren. Lees hier eerdere afleveringen terug.
