null Beeld

TuinierenLoethe Olthuis

Die hortensia’s gaan eruit!

Loethe Olthuis

Ik ga het echt doen: mijn twee hortensia’s eruit gooien! Ze krijgen een goede bestemming bij hortensia-minnende vriendinnen, maar zelf wil ik ze niet meer. Net zo min als de ­forsythia (weg ermee!) en mijn rozenstruik met bolle, gifroze bloemen. Die gekregen petunia gaat vanzelf dood en ontplofte dahlia’s heb ik gelukkig niet.

Waarom ze weg moeten? Het zijn allemaal ‘schone schijn’- bloemen, die er leuk uitzien, maar geen nectar of stuifmeel bevatten. Bestuivende insecten hebben er niks aan, net zomin als vogels: steriele rozen maken geen bottels, een geliefde wintersnack voor lijsters en merels.

Wat hebben wij mensen toch met al die niksnutten? Steriele en gevulde bloemen zijn altijd gekweekt, in de natuur zul je ze niet tegenkomen. Dus creëren we plofversies van afrikaantjes, chrysanten, dahlia’s, goudsbloemen, jasmijn, ridderspoor, rozen en zelfs petticoat-versies van ­onschuldige sneeuwklokjes. Vaak bloeien zulke planten ook lekker lang. Zo’n steriele bloem vormt namelijk geen zaad.

Ik ga de vrijgekomen plekken opvullen met struiken die goed zijn voor insecten én voor ­vogels. Op de ene plek zet ik een Gelderse roos neer (Viburnum opulus), waar ik een beetje verliefd op ben geworden. In het voorjaar heeft deze inheemse schoonheid prachtige witte bloemschermen die volop bijen en vlinders trekken en in de herfst mooi verkleurende bladeren met trossen transparant-­rode besjes. Een ideale wintervoorraad voor vogels, want pas als de vorst er overheen is gegaan, worden ze zoet en eetbaar, net als boerenkool.

null Beeld Colourbox
Beeld Colourbox

Andere besdragende vogelrestaurants zijn hulst, lijsterbes, wilde roos, vlierbes, vuurdoorn en (struik)klimop: daarvan zijn de besjes in februari rijp, als er verder weinig voedsel is.

Hoed je trouwens voor Viburnums met sterile in de naam; ook de roseum- en bodnantese-varianten zijn steriel, net als veel ­Japanse sneeuwballen (plicatum). De beste manier om zeker te zijn dat je een vruchtbare ­Virburnum hebt, is vragen of hij ook bessen vormt.

Op de plek van de andere hortensia zet ik waarschijnlijk een sporkehout of vuilboom. Nee, geen schoonheid, maar sporkehout is ongelooflijk populair bij zowel insecten als vogels, omdat hij van mei tot oktober geurende bloemetjes heeft. Daarna komen de rood-zwarte besjes.

Overigens was ik een beetje te streng voor die arme hortensia’s. De ‘gewone’ boerenhortensia (Hydrangea macrophylla) is ­weliswaar steriel, net als de ­opgeflufte Annabelles, maar sommige hortensia’s zijn wel ­degelijk nuttig voor bijen en vlinders: zoals de pluimhortensia, fluweelhortensia en de ­Hydrangea Teller-soorten.

Loethe Olthuis schrijft wekelijks een column over tuinieren. Lees hier eerdere afleveringen terug.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden