Kruisraketten zijn een soort onbemande kamikazevliegtuigjes die zich op een voorgeprogrammeerde locatie te pletter vliegen. Ze zijn nuttig om in de eerste uren van een conflict commandocentra en radars uit te schakelen. Zo maken zij de weg vrij voor gevechtsvliegtuigen en bommenwerpers die mobiele luchtafweer opsporen, ondergrondse bunkers vernietigen en de vijandelijke luchtmacht uitschakelen.
Een aanval met alleen kruisraketten is weinig meer dan een voorbereidende beschieting, terwijl het echte offensief uitblijft. Het land dat doelwit is, kan concluderen dat de aanvaller het vermijden van risico’s belangrijker vindt dat zijn einddoel.
Het belangrijkste doel was om nee te zeggen tegen het gebruik van barbaarse wapens
Boris Johnson
In het verleden leverden campagnes met kruisraketten weinig op. Nadat Al-Qaida in 1998 aanslagen had gepleegd op de Amerikaanse ambassades in Kenia en Tanzania, schoten de VS kruisraketten af op trainingskampen in Afghanistan. Er kwamen geen belangrijke leiders bij om het leven. Grote risico’s wilden de Amerikanen op dat moment niet nemen. Ze annuleerden meerdere raketaanvallen op Osama Bin Laden uit angst voor burgerslachtoffers en de inzet van commando’s vonden ze te gevaarlijk.
Enkele maanden later grepen de Amerikanen opnieuw naar de kruisraketten, omdat ze vonden dat Irak niet goed meewerkte aan wapeninspecties. De beschietingen richtten flink wat schade aan, maar Irak was de politieke winnaar. De Amerikanen wilden geen invasie, en er was flink wat internationale kritiek op hun actie. Dat gaf Irak de diplomatieke dekking om de wapeninspecteurs helemaal niet meer toe te laten.
De VS koesteren desondanks hoge verwachtingen van de effecten van hun meest recente beschieting. Generaal Kenneth McKenzie zei zaterdag dat de bombardementen op drie vermoedelijke productie- en onderzoekscentra de Syrische regering ervan moeten weerhouden om opnieuw chemische wapens in te zetten.
Lees verder na onderstaande afbeelding.
De vraag is waarom dat afschrikeffect nu zou worden bereikt. In 2017 schoten de VS al kruisraketten af op Syrië na vermoedelijk gebruik van gifgas. Bovendien verdachten de VS Syrië er kennelijk al langer van daarna stiekem door te zijn gegaan met de productie van chemische wapens, maar deed Washington er tot zaterdag niets tegen.
Het lijkt er eerder op dat een militair vervolg niet kon uitblijven, nadat president Trump vorige week het Syrische regime de schuld gaf van een gifgasaanval in Douma en oorlogstaal uitsloeg. Dat de westerse coalitie vond dat men iets moest doen, valt ook op te maken uit de uitleg van de Britse minister van buitenlandse zaken Boris Johnson. “Het belangrijkste doel was om nee te zeggen tegen het gebruik van barbaarse wapens.”
Minister Johnson nam zondag dan ook alvast een voorschot op de mogelijkheid dat de kruisraketaanval weinig zal opleveren. Hij wilde niet zeggen dat er bij nieuwe verdenkingen van een chemische aanvallen weer een bombardement op Assad zou volgen, en zich vastleggen op een nieuwe raketaanval. “We moeten hopen dat dit bombardement afschrikt.”
Lees ook: Hoe doeltreffend waren de luchtaanvallen op Syrië?
Er wordt van alles beweerd over de doeltreffendheid van de Brits-Amerikaans-Franse raketaanval op Syrië dit weekend. Al die tegenstrijdigheden roepen veel vragen op.
Lees ook: Nederlandse politiek overwegend positief over aanval op Syrië
Overwegend positieve reacties in politiek Den Haag dit weekend, op de aanval van de VS, Frankrijk en Groot-Brittannië op doelen in Syrië. Alleen aan de uiterst linker- en rechterzijde van het spectrum klonk kritiek.
Lees ook: Na de Westerse aanval in Syrië is de vraag: hoe nu verder?
De militaire operatie begon enkele uren voordat de OPCW, de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens, met het onderzoek begon naar de vermoedelijke gifgasaanval in Ghouta.