Inregelen van de cv: ik moet er nu toch echt aan geloven

Je cv-ketel en je radiatoren inregelen: het klinkt technisch, dus moeilijk, en dus als iets om liefst nog even uit te stellen. Maar nu ik in het najaar mijn cv-ketel wil vervangen door een warmtepomp, ontkom ik er niet meer aan. De bonus is echter fors: 30 tot 40 procent gas c.q. energiebesparing is geen uitzondering.

Cv-installaties zijn in Nederland heel vaak niet goed afgesteld. En die van mij is daarop geen uitzondering. De gasgestookte cv-ketel verwarmt water veelal tot een riante 80 graden Celsius, terwijl water van 60 graden de radiatoren ook prima warm krijgt, maar dan met behulp van veel minder gas. En door alle radiatoren stroomt evenveel water, terwijl een kleinere radiator met veel minder water net zo warm wordt als een grote radiator waar veel water doorheen moet.

‘Op safe’ is wellicht onnodig duur

Nu ik dit jaar wil overstappen op een warmtepomp, moet ik weten hoe krachtig die pomp moet worden. Een ruwe schatting is te maken als je weet hoeveel kuub gas je jaarlijks verstookt. In mijn geval kom ik uit bij een warmtepomp van 4,5 tot 7,5 kW, zijnde de hoeveelheid warmte die in huis afgegeven kan worden.

Als ik op safe wil spelen en voor de 7,5 kW-versie kies, betaal ik wat meer bij de aanschaf en is het stroomverbruik vervolgens ook hoger. Als ik genoeg zou hebben aan 4,5 kW is die 7,5 kW dus zonde van het geld en slecht voor mijn energieverbruik.

Dus moet ik nu kijken of ik mijn huis niet met wat minder kubieke meters gas warm kan krijgen. Dan weet ik zeker dan die 4,5 kW warmtepomp voldoende zal zijn. Ik heb al volop geïsoleerd, dus is nu echt het inregelen van ketel en radiatoren aan de orde.

Koeler cv-water

Wat de ketel betreft heb ik vorig jaar al een grote stap gezet. Eerder beschreef ik hier dat ik experimenteerde met koeler water dat van de ketel naar de radiatoren stroomt. Die temperatuur is heel simpel zelf in te stellen. Het water werd bij mij tot 70 graden verwarmd en ik testte op 50 graden. Daarmee werd het huis nog vlot warm. Vervolgens 40 graden geprobeerd, maar nee, dat was te weinig. Sinds februari staat-ie op 45 graden en dat werkt nog wel. Water 20 graden minder warm maken, kan tot zo’n 20 procent aan gas besparen! Dus die winst heb ik binnen.

Minder water naar kleine radiator

De tweede bespaartruc is iets ingewikkelder. Daarbij ga je ‘waterzijdig inregelen’. Je beperkt dan de hoeveelheid water die per uur door een radiator stroomt. Bij een cv-ketel moet het retourwater minstens 20 graden kouder zijn dan het aanvoerwater. Is het verschil kleiner, dan is de ketel minder efficiënt.

Als je net zo veel water door een grote als door een kleine radiator laat stromen, dan is het water dat uit de kleine radiator komt veel minder afgekoeld dan wat uit die grote radiator komt. Als bij de grote radiator de watertemperatuur van 50 naar 30 graden daalt, zal dat bij de kleine radiator misschien slechts tot 45 graden zijn. De twee stromen water mengen zich tot water van pakweg 38 graden dat terugstroomt naar de cv-ketel. En dat is dus slechts 12 en geen 20 graden kouder dan de aanvoertemperatuur. De cv draait inefficiënt.

Je moet dus minder water door de kleine radiator laten stromen zodat ook dat water afkoelt naar 30 graden. Dat is het waterzijdig inregelen. Ik zag daar erg tegenop, want duur: een loodgieter is er al gauw een dag mee zoet om alle radiatoren in huis in te regelen. Maar wat blijkt: er zijn dynamische radiatorknoppen, van onder meer Danfoss en Heimeier, die een handige doe-het-zelver zelf kan aanbrengen. Op YouTube vind je er diverse heldere uitlegvideo’s over. Ik durf dat wel aan.

Ze zullen me zo’n 15 tot 20 procent aan energie besparen. Dat zou 150 tot 200 kuub gas zijn, ware het niet dat ik straks dus geen gas meer verstook. Maar door die betere inregeling, plus de besparing uit de naar 50 graden verlaagde aanvoertemperatuur, durf ik nu al wel te stellen dat ik straks genoeg zal hebben aan een warmtepomp van 4,5 kW!