Een jointje roken op de Wallen mag niet meer: ‘We beginnen een lachertje te worden’

Amsterdammer Frits Voet zei het net nog tegen zijn vriendin: “Wíj zijn ook de lul.” Samen met zijn moeder runt Voet een familiebedrijf dat al 57 jaar actief is in de raamprostitutie. En soms rookt hij een jointje voor zijn grachtenpand aan de Oudezijds Achterburgwal. Maar, zegt hij: “Mijn vrijheid wordt mij afgenomen, zo voelt het.”

Voet, voorzitter van ondernemersvereniging BIZ Burgwallen, doelt op het blowverbod dat donderdag inging op de Wallen, de Dam, het Damrak en de Nieuwmarkt. Het is de nieuwste maatregel van de gemeente Amsterdam in de strijd tegen overlast van met name toeristen op de Wallen. Het gebied heeft al jaren de reputatie van een uit de hand gelopen kermis waar alles kan en mag.

Al langer is drinken op straat er niet toegestaan, en van donderdag tot en met zondag mogen winkels en cafetaria’s in het Wallengebied na vier uur ’s middags geen alcohol meer verkopen. Of dat helpt? Volgens de ondernemers niet.

Frits Voet serveert koffie en ploft neer op een rode stoel. Uit de speakers van zijn radio klinkt André Hazes junior. Op straat loopt een man met een krat Heineken op zijn schouders voorbij. Bij verbodsbordjes die de gemeente heeft opgehangen, zegt Voet, maken toeristen selfies terwijl ze alcohol drinken. “Die foto’s gaan dan het internet over. We beginnen een lachertje te worden.”

‘De mensen die een joint roken zijn juist heel relaxed’

Wie over de Wallen slentert kan bijna niet om de nieuwste regels heen. Overal hangen borden met ‘no smoking cannabis in public’, de boete is 100 euro.

Iets voorbij de Majoor Bosshardtbrug staat Wil Pommerel. Ze woont al 25 jaar op de Wallen en snapt alle heisa niet zo. “Die mensen die een joint roken zijn juist heel relaxed. En waar moeten ze dan roken?”

Volgens haar buurtgenoot Inanna Versteeg, die een café runt op de Wallen, maakt de gemeente Amsterdam de buurt kapot. “Het beleid is de laatste jaren: minder ramen, minder horeca”, zegt ze tijdens het uitlaten van haar hondje. “Dan krijg je dus meer mensen op een kleinere oppervlakte, die allemaal de Wallen willen zien. Tja, dan wordt het druk.”

Een woordvoerder van de gemeente Amsterdam laat weten dat de maatregelen moeten leiden tot een betere leefbaarheid en minder drukte en overlast in het gebied. “Het gaat om het verminderen van de aantrekkingskracht van het centrum op grote volumes toeristen.”

Ondernemers wijzen drugsdealers aan als veroorzakers van overlast

Als het om overlast gaat, wordt al snel gewezen naar de comazuipende Britten en vervelende doorgesnoven Nederlanders. Maar ondernemers op de Wallen zien dat anders; zij wijzen naar drugsdealers als voornaamste veroorzakers van overlast. Vooral sinds corona loopt het de spuigaten uit, zegt raamexploitant Voet. Hij spreekt van ‘een gigantisch probleem.’

Volgens de ondernemers is er op de Wallen een zeer agressieve bende actief van dealers die mensen op straat beroven. De eigenaar van café Old Sailor laat een incident zien dat zijn bewakingscamera eerder deze week registreerde. Twee mannen worden beroofd, maar slaan terug. Er volgt een vechtpartij, waarbij de overvallers uit alle hoeken hulp krijgen terwijl ze de twee mannen in elkaar slaan. Deze groep moet je hard aanpakken, vindt de café-eigenaar, en niet de toeristen die een jointje roken.

Na de ontmoedigingscampagne nam de interesse in Amsterdam alleen maar toe

Al bijna tien jaar probeert de gemeente Amsterdam maatregelen te nemen tegen de overlast op de Wallen, schetst hoogleraar Zef Hemel. Hij schreef in 2019 in opdracht van burgemeester Halsema een visie op de binnenstad. Hemel is ervan overtuigd dat de binnenstad ontzien kan worden door een nieuwe en hoogwaardige toeristische as te ontwikkelen tussen Zuidas en Museumplein, waardoor de toeristenstroom binnen de stad wordt verplaatst.

Maatregelen als een blowverbod hebben hoogstens een dempend effect, zegt Hemel. “En vaak allerlei negatieve bijeffecten.” Hij wijst naar de campagne Stay Away, die eind maart werd gestart om ‘overlasttoeristen’ te ontmoedigen naar de hoofdstad te komen. Britse aanbieders van vrijgezellenfeesten lieten al snel na de start van de campagne weten dat de interesse in Amsterdam enorm toenam. Hemel: “Het laat zien dat het altijd anders gaat dan je denkt.”

Daarom is een visie op de lange termijn zo belangrijk, zegt Hemel. Maar die van hem belandde in een la, zegt de hoogleraar. “Voor zover mij bekend is mijn visie nooit inhoudelijk in de gemeenteraad besproken.”

Raamondernemer Voet is inmiddels op zoek naar een tweede huisje in de stad. “Een plek waar ik als bewoner wel een biertje voor mijn deur mag drinken of een jointje kan roken.”

Lees ook:

Amsterdam voert campagne om dronken Britten te weren

Amsterdam begint een campagne om dronken Britse toeristen te weren. In het Verenigd Koninkrijk overheerst vooral begrip.