null Beeld

ColumnDolf Jansen

De natuur heeft geen stem, maar u wel

Dolf Jansen

De natuur heeft geen stem. De natuur heeft geen mogelijkheid haar belangen duidelijk te maken. De natuur heeft volgens velen zelfs nauwelijks ‘economische waarde’, wat haar positie op het moment dat de beslissingen genomen worden niet echt sterker maakt.

Wij beheersen de natuur, en bijna alles wat we doen – consumeren, reizen, lekker douchen voordat we deze zaterdagkrant tot ons nemen, geflankeerd door broodjes en koffie – heeft invloed op haar.

Een paar dagen geleden bleek, uit onderzoek van Trouw, De Groene Amsterdammer en Investico, dat hoognodig (grond)waterbeleid er vooralsnog niet gaat komen, omdat LTO en aanverwante partijen de belangrijkste maatregelen eruit gelobbyd hebben. En ja, dat gaat zeker ook over de natuur, want de verdroging is op veel plekken al rampzalig.

En ja, dat gaat ons allemaal aan, want diezelfde verdroging heeft invloed op de beschikbaarheid van ons drinkwater en laat zelfs de klimaatverandering toenemen, omdat een lage waterstand in het veenlandschap de verrotting doet toenemen, en daarmee de uitstoot van broeikasgassen.

Niemand weet hoeveel water de landbouw verbruikt

Wij gebruiken, weet ik sinds het lezen van genoemde artikelen, nogal veel water. Maar wat de industrie en landbouw verbruiken, daar komen wij als autowassende mensen echt niet bij in de buurt. Waarbij nog een opmerkelijk verschil is dat eigenlijk niemand weet hoeveel de landbouw verbruikt, want dat wordt nauwelijks bijgehouden.

Een voorbeeld: 2018 kende een extreem droge zomer, of zoals dat voortaan zal heten, een betrekkelijk normale zomer. Boeren en tuinders in Brabant hadden een hoop (extra) water nodig om de gewassen groen en glanzend te houden. En dus onttrokken genoemde hardwerkenden zo’n 40 procent meer grondwater dan in de registratie van de waterschappen terechtkwam. ‘Tientallen miljoenen ongeziene kubieke meters water’, om precies te zijn. En dat is één provincie en één zomer. En de natuur, die ook dorst heeft in dat soort periodes, hobbelt er smekend om bevochtiging achteraan.

Boeren zijn de baas

Het is aan de politiek om waterbeleid te voeren, om de natuur te redden. Maar daarover lezend springen de tranen me echt in de ogen. Sinds 1989 is het terugdringen van de verdroging een politiek doel, in 2005 meldt de wetenschap dat het effect van de bestrijding van verdroging ‘niet waarneembaar’ is, en in 2010 legt Henk Bleker (inderdaad, dezelfde Henk Bleker die ons in een stikstof-shitshow heeft gestort) de verantwoordelijkheid voor water- en natuurbeleid bij de provincies.

En dus is het grondwaterpeil hoog als dat de agrariër uitkomt (gewas met dorst), en laag als dat de agrariër uitkomt (zware landbouwvoertuigen). En staat het bos, de veengrond of de rivier verderop met lege handen en een droge bek. Excusez le mot.

Het enige wat de positie van de natuur nog slechter zou kunnen maken, is als de politiek het gedaan zou krijgen belangengroepen hun stem bij de rechter, om zich te verzetten tegen rampzalige politieke beslissingen, te ontnemen. Dit was een stukje cynisme, geachte lezer.

Het zou kunnen dat de duizenden mensen die nu onder prachtige muzikale begeleiding op en rond de A12 staan, de stem van de natuur zijn. Maar u heeft natuurlijk ook een stem, aanstaande woensdag.

Dolf Jansen is cabaretier en schrijft wekelijks een column voor Trouw. Lees hier zijn columns terug.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden