Wel meer faillissementen, maar de gevreesde golf blijft voorlopig uit

De gevreesde grote golf van faillissementen blijft nog altijd uit. Het aantal bedrijven dat in Nederland het loodje legt, neemt sinds augustus wel toe. Afgelopen maand zijn er 185 bedrijven failliet gegaan, meldt de Kamer van Koophandel (KvK) in zijn maandrapport.

Dat is beduidend meer dan het maandgemiddelde van 2021 (toen 128 ondernemingen sneuvelden) en ook meer dan het maandgemiddelde in de periode van januari tot en met oktober 2022 (waarin 142 bedrijven op de fles gingen). De KvK moet terug gaan tot oktober 2020 voor een aantal faillissementen dat hoger is dan de afgelopen maand. Toen gingen 192 bedrijven failliet.

Maar om nu te zeggen dat een groot deel van het Nederlandse bedrijfsleven massaal in de touwen hangt, nee.

“Ondanks alle macro-economische dynamiek van de afgelopen maanden zijn de aantallen starters en stoppers behoorlijk stabiel, en is er nog steeds een forse netto toename van het aantal bedrijven”, zegt Erik Stam, hoogleraar aan de Utrecht University School of Economics. “Stap voor stap neemt het aantal faillissementen langzaam toe, maar is het nog steeds historisch laag, lager dan in de periode voor de coronapandemie.”

Veel dynamiek in de bouw

Ook Aggie van Huisseling, econoom bij ABN Amro, ziet nog geen hele grote bups aan bedrijven die omvallen: “In de coronaperiode is bedrijven als het ware liquiditeit toegestopt door de steunpakketten van de overheid. Maar nu die steun voorbij is, zien we wel een opwaarts effect bij het aantal faillissementen.”

Tegelijkertijd maakt het Handelsregister er vrolijk melding van dat er maar liefst 119.207 ondernemingen bij zijn gekomen in de periode tussen 1 november vorig jaar en 1 november 2022. Een toename van 5,5 procent in een jaar tijd. Nederland telt nu ruim 2,3 miljoen ondernemingen. Van Huisseling: “Het is leuk en goed om te zien dat er nog altijd veel oprichtingen plaatsvinden.”

De Kamer van Koophandel licht er twee sectoren uit: de bouw en de autohandel. In de bouw valt volgens de KvK op dat er ‘veel dynamiek is’. Er zijn zowel veel bedrijven die ermee ophouden als ondernemers die juist beginnen met een bouwbedrijf. Per saldo ziet de KvK nog altijd groei van het aantal bedrijven in de bouw.

De autobranche stabiliseert

Aan de autohandel is beter te zien hoe het ervoor staat met de economie. De vraag naar auto’s, zowel nieuwe als gebruikte exemplaren was de afgelopen jaren enorm – ook door een gebrek aan aanbod. De populariteit van auto’s zou doorgaans moeten leiden tot meer autobedrijven, zoals vorig jaar ook te zien was. Maar de KvK constateert nu dat de branche op zijn best stabiliseert.

Er zijn minder starters en meer stoppers. In 2021 was het verschil tussen het aantal starters en stoppers gemiddeld plus 60 per maand. Dit jaar (tot en met oktober) zijn er slechts negentien autobedrijven per maand bijgekomen. ‘De groei van het aantal bedrijven in de autohandel lijkt tot stilstand te zijn gekomen’, concludeert de KvK.

Het economisch bureau van ABN Amro verwacht in het laatste kwartaal van dit jaar en in het eerste kwartaal van 2023 economische krimp. Van Huisseling: “En die krimp is toe te schrijven aan allerlei factoren, zoals oorlog en inflatie. De arbeidsmarkt verruimt weer wat, de consumentenuitgaven dalen, de orderportefeuilles van bedrijven slinken, de goederenvraag loopt terug.”

Lees ook:

Aantal werklozen neemt toe, arbeidsmarkt nog wel extreem krap

Na augustus constateert het CBS nu ook in september dat 3,8 procent van de beroepsbevolking zonder werk zit.