voetbalclubs
Wat zoeken Russische, Turkse en Chinese zakenlui toch in het Nederlandse voetbal?
Vermogende zakenmannen uit het buitenland kopen maar al te graag een Nederlandse voetbalclub. Maar waarom eigenlijk?
In Kerkrade lopen de spanningen hoog op nu voetbalclub Roda JC de salarissen van de spelers niet meer kan betalen. De hoop van de bestuurders van de financieel noodlijdende Limburgse club was tot een paar weken terug gevestigd op de Mexicaanse investeerder Mauricio García de la Vega.
Hij wilde de club overnemen en van een financiële injectie voorzien. Maar die investeringen bleken valse beloftes. Nadat de supporters hem tijdens een thuiswedstrijd het stadion uit bonjourden, vertrok De la Vega met de horizon.
Niet voor de winst
Zo laat Roda JC zich overleveren aan de grillen van een Mexicaanse geldschieter. De vorige eigenaar Aleksei Korotajev heeft een Russische en Zwitserse nationaliteit. Waarom deze buitenlandse investeerders uit het niets bij een Nederlandse voetbalclub aankloppen, maakt de mensen in Kerkrade weinig uit.
En daar kun je eigenlijk alleen maar over speculeren, zegt Marjan Olfers, hoogleraar sport en recht aan de VU. Want investeerders kopen geen aandelen in een voetbalclub om daar winst op te maken, ziet Olfers. “Dat heeft het verleden ook wel bewezen.”
Rus aan het roer
Er zijn meer Nederlandse clubs in buitenlandse handen. Zoals Vitesse, dat na de Georgische zakenman Merab Jordania en de Rus Aleksandr Tsjigirinski nu met Valeri Oyf een nieuwe Rus aan het roer heeft. ADO Den Haag wordt geleid door de Chinees Hui Wang en Fortuna Sittard door de Turk Isıtan Gün.
Uit een onderzoek van voetbalblad Voetbal International bleek anderhalf jaar geleden dat 17 van de 34 profclubs in Nederland in private handen zijn. Dat zijn vooral Nederlanders, zoals Frans van Seumeren bij FC Utrecht. Hij heeft al ruim 30 miljoen euro in de club uit zijn regio geïnvesteerd en zegt dat te doen uit clubliefde. “Maar het is onwaarschijnlijk dat een Mexicaan al zijn hele leven binding heeft met Roda”, zegt Olfers.
Matchfixing
Een verklaring kan volgens haar zijn dat investeerders aanzien en naamsbekendheid in het zakenleven hopen te creëren met het bezit van een voetbalclub. Een andere, minder onschuldige, mogelijkheid is dat de clubs worden gebruikt voor financiële fraude, zoals het witwassen van geld. Vanwege vermoedens daarvan bouwt de Rabobank sinds deze zomer de grootschalige sponsorsamenwerking met voetbalclubs af.
En voor matchfixing, het beïnvloeden van wedstrijden om geld te verdienen met gokken, waren in Nederland jaren geleden al concrete bewijzen, ziet Olfers. “Als weer een geldschieter buiten Nederland zich meldt bij een club, is het heel gezond om zo iemand met argwaan te volgen. Wat heeft hij hier te zoeken?”
In België, waar clubs ook zijn overgenomen door buitenlandse investeerders, zijn er meer bewijzen. Een jaar geleden bleek uit politieonderzoek dat matchfixing, belastingontduiking en witwassen door het hele Belgische voetbal verweven is.
Geldstromen
Om clubs te beschermen voor deze fraudevormen, scherpte de voetbalbond KNVB vorige zomer de regels flink aan voor het overnemen van een club. Zo moeten de geldstromen van de nieuwe eigenaar haarfijn kunnen worden verklaard. Kan dat niet, dan gaat de overname niet door, zoals dit voorjaar het geval was bij de Georgische Kakhi Jordania, die FC Den Bosch wilde kopen.
Die regels waren er nog niet toen zijn vader Merab Jordania in 2010 probeerde AZ te kopen. Toenmalig directeur van de Alkmaarders Toon Gerbrands liet de achtergrond van de Georgiër onderzoeken door een accountantskantoor. Hoe Jordania aan zijn vermogen kwam, bleef onduidelijk. AZ wees het aanbod af, maar kort daarna werd hij gepresenteerd bij Vitesse.
Negatief resultaat
Die club presenteerde eind vorige week de jaarcijfers over het seizoen 2018/2019 en maakte een negatief resultaat van maar liefst 16 miljoen euro bekend. Daar staat de inmiddels Russische eigenaar Valeri Oyf eigenhandig garant voor het tekort. Gaten in de begroting vult hij in ieder geval tot 2022 aan uit eigen zak.
Vermoedelijk ontvangt hij het geld van de Engelse grootmacht Chelsea, waar ook de Russen aan de macht zijn en nauw samenwerken met Vitesse. Supporters maakt het niet uit. Want zonder de Russische investeringen zou de Arnhemse club nu niet meedoen in de subtop van de eredivisie. “Waar maken we ons eigenlijk druk om?”, besluit hoogleraar Olfers sarcastisch.
Lees ook:
Voetbalclubs kunnen geen klant meer worden bij de Rabobank
De Rabobank wil niet langer clubs in het betaalde voetbal als klant. Ook moeten bankmedewerkers met nevenfuncties in de voetballerij op termijn afstand doen van hun taken.
Mauricio García de la Vega: charmante oplichter of redder in nood?
De beoogd eigenaar van Roda JC, Mauricio García de la Vega, is vrijdagavond door boze supporters het stadion uitgezet. Wie is die man die noodlijdende clubs de helpende hand reikt, maar een puinhoop lijkt achter te laten?
