Wat wisten Wiebes en Asscher? Onderzoek toeslagenaffaire richt zich deze week op de politici

Vandaag is meteen een dag waar de ogen op gericht zijn, vanwege het verhoor van voormalig staatssecretaris Frans ­Weekers (VVD), huidig minister Eric Wiebes (VVD) en vooral PvdA-leider Lodewijk Asscher.

Ambtenaren van de ministeries van ­financiën en van sociale zaken vertelden afgelopen week al waarom er in hun beleving weinig veranderde aan de keiharde aanpak van ouders als er iets mis was met hun kinderopvangtoeslag – of dat nu was omdat zij ­onvoldoende eigen bijdrage hadden betaald, er (kleine) fouten in hun contract stonden of omdat zij betrokken raakten in onderzoeken naar (vermeende) fraude door de Belastingdienst. De uitkomst was telkens hetzelfde: zij moesten alle eerder ontvangen toeslagen terugbetalen, vaak ­oplopend tot tienduizenden euro

Ambtenaren trokken aan de bel bij hun politieke bazen: Weekers en Wiebes

Ambtenaren van de Belastingdienst zeiden vorige week ‘buikpijn’ te hebben gehad van die harde aanpak en trokken daarover meermalen aan de bel bij hun politieke bazen. Dat staatssecretaris van financiën Frans Weekers, en vanaf 2014 zijn opvolger Eric Wiebes, hierover hebben gehoord, is wel duidelijk. Dat bleek eerder al uit vrijgegeven documenten en dat werd ook bevestigd door de ver­horen van de ambtenaren.

De grote vraag vandaag is vooral in hoeverre zij dit onder de aandacht hebben gebracht van het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid, dat verantwoordelijk was voor het beleid rond de kinderopvang­toeslag. Dat ministerie zou de harde lijn hebben volgehouden om alle ­toeslagen terug te vorderen en niet, bijvoorbeeld, alleen de eigen bijdrage die ouders moesten betalen, even­tueel vermeerderd met een boete.

Twee specifieke zaken zouden expliciet aan toenmalig minister van sociale zaken en werkgelegenheid Lodewijk Asscher zijn voorgelegd: het gastouderbureau De Appelbloesem in 2012 en kinderopvanginstelling De Parel in 2014. In beide zaken besloot Sociale Zaken dat ouders alle ontvangen toeslagen moest terugbetalen. In hoeverre wist Asscher van de details van die zaken en waarom werd niet besloten tot een mildere aanpak?

Heeft de notitie minister Asscher wel/niet bereikt?

Veel discussie was er afgelopen week of een notitie over het harde terug­vorderingsbeleid eind 2014 vanuit ambtelijk Sociale Zaken de minister heeft bereikt. Waarschijnlijk niet, maar de commissie citeerde ook uit berichten waaruit blijkt dat de zaak wel degelijk met Asscher is besproken.

Na vandaag staan er nog twee verhoordagen op het programma van de commissie. Woensdag worden oud-staatssecretaris van sociale zaken en huidig minister Tamara van Ark en voormalig staatssecretaris Menno Snel verhoord. Donderdag is de laatste dag en hoort de commissie eerst ­minister van financiën Wopke Hoekstra en als laatste ook premier Mark Rutte.

Lees ook: 

Wie wist wat in de toeslagenaffaire? De kluwen van hoofdrolspelers ontward

Hoe kon de toeslagen­affaire ontstaan? Waarom werd niets gedaan met signalen van ouders die in de problemen raakten door de doorgeschoten fraudeaanpak?