Waarom stijgt de euro zo in waarde, en wat betekent dat voor u?

Het kan verkeren, ook voor de euro. Vorig jaar daalde de munt zo hard in waarde dat hij in september tijdelijk minder waard was dan de dollar, iets wat sinds 2002 niet meer was voorgekomen. Maandag was hij ineens weer ‘ouderwets’ 1,09 dollar waard. Analisten voorspellen dat de euro later dit jaar nog heel wat verder zal aansterken. Hoe komt dat?

Eerst de effecten daarvan. Een sterke euro is jammer voor exporterende bedrijven, zoals in Nederland bijvoorbeeld chipmachinefabrikant ASML, wier producten voor buitenlandse klanten nu relatief duurder zijn geworden. Maar voor de meeste Europeanen lijkt de stijgende eurokoers overwegend goed nieuws.

En niet eens alleen voor wie van plan is om binnenkort op vakantie te gaan naar de Verenigde Staten, en daar, in euro’s gerekend, minder voor zijn koffie bij Starbucks hoeft te betalen. Ook thuisblijvers profiteren. De zwakke euro was vorig jaar namelijk mede debet aan de hoge inflatie hier.

De zwakke euro droeg bij aan de inflatie in de eurozone

Veel goederen die Europa importeert, met name bulkgoederen en grondstoffen, worden in dollars afgerekend. Dat is een dure grap als de dollar er in verhouding zo goed voorstaat.

De hogere importprijzen werden vervolgens doorberekend in de eindproducten die consumenten bij de kassa afrekenden, en zo droeg de zwakke euro bij aan de inflatie in de eurozone. Dat is minder het geval nu de euro de afgelopen weken weer snel in waarde stijgt.

Als verklaring van deze ‘comeback’ komen analisten steeds met drie hoofdoorzaken. Ten eerste is daar het gedrag van de centrale banken in Europa en in de Verenigde Staten. Beide waren vorig jaar druk met het bestrijden van de hoge inflatie, en dat deden ze door hun rentetarieven te verhogen.

De vraag naar euro’s zal toenemen, ten koste van de dollar

Maar de Amerikaanse Federal Reserve Fed deed dat in een hoger tempo dan de Europese Centrale Bank (ECB). Door de relatief hoge rente in de VS was het voor beleggers aantrekkelijk om hun geld in dollars aan te houden. Door die toegenomen vraag naar de Amerikaanse munt steeg die in waarde.

Dit jaar is de situatie precies omgekeerd. Doordat de ‘Fed’ in 2022 zoveel sneller ingreep dan de ECB, kan het zijn rentetarieven straks ook weer sneller afbouwen, zo is de algehele verwachting momenteel. Met een dalende rente in de VS en een blijvend hoge rente in de eurozone zal de vraag naar euro’s toenemen, ten koste van de dollar.

Daarnaast kijken valutahandelaren naar het weer. De milde winter in Europa zorgt voor fors dalende gasprijzen. Dat betekent dat Europa fors minder geld kwijt is aan het importeren van energie, en dus dat er minder vraag is naar de dollars waarin die energie meestal wordt verhandeld.

Omdat de Chinese economie opleeft, is de kans op een recessie in Europa kleiner

Of de gas- en olieprijzen straks niet alsnog weer omhoog gaan, weet natuurlijk niemand. Maar vooralsnog zijn de gedaalde prijzen gunstig voor de handelsbalans in Europa, en daarmee voor de eurokoers.

Ondertussen is de Chinese economie aan een opleving bezig, nu de rigide coronarestricties daar zijn losgelaten. Voor Europa betekent dat: méér handel met China, mínder kans op problemen in toeleveringsketens doordat Chinese fabrieken of havens in lockdown moeten.

Daardoor, en door de dalende gasprijzen en de blijvend krappe arbeidsmarkt, zijn economen ook niet meer zo bang voor een recessie in de eurozone. Dat trekt dan weer buitenlandse investeerders aan, die hun dollars omwisselen voor euro’s om te kunnen beleggen in Europese bedrijven.

Economen van ING schatten nu de dat de koers van de euro dit jaar zal groeien naar 1,15 dollar. Ook zakenbanken Deutsche Bank en Morgan Stanley gaan vooralsnog uit van dat getal. Daarmee zou de euro weer terug zijn op haar ‘vooroorlogse’ sterkte. Overigens komt de wisselkoers daarmee nog niet in de buurt bij die van de periode tussen 2008 en 2014, toen een euro geregeld meer dan 1,45 dollar waard was.

Lees ook:

Dat de euro nog maar een schamele 1 dollar waard is, is meer een last dan een lust

‘Het is in ieder geval makkelijk rekenen’, zegt Bert Colijn, senior econoom bij ING, over wat toch een klein historisch monetair moment mag heten.