Vloeibaar gas neemt vlucht in Rotterdamse haven

Gevoel voor symboliek kan het Rotterdamse Havenbedrijf niet worden ontzegd. Wie op de desolate reep asfalt van de LNG-terminal zijn of haar hoofd naar links draait, ziet een kuststrook met drie eenzame opslagtanks. De grote hoedendozen – formaat arena – zijn gevuld met de relatief milieuvriendelijke fossiele brandstof vloeibaar aardgas (LNG).

Draait de bezoeker zijn hoofd vervolgens naar rechts, dan ziet hij net zo grote olietanks. Het zijn er alleen heel wat meer: vier rijen dik staan de betonkolossen op de Maasvlakte. De verste opslagtanks verdwijnen in de mist. Links de prille toekomst van de scheepvaart, rechts het veel grotere vuile verleden. Een dijkje en een weg, meer scheidt ze niet.

Twee keer verdubbeld

Het gaat goed met de aan- en afvoer van vloeibaar aardgas in de Rotterdamse haven. Na opening van de terminal voor op- en overslag voor vloeibaar aardgas in 2011 was het voor eigenaars Vopak en Gasunie jarenlang kwakkelen. In de afgelopen twee jaar is de hoeveelheid vloeibaar aardgas die de Rotterdamse haven uitstroomt twee keer verdubbeld. Vorig jaar meerden bij de terminal 104 schepen aan, dit jaar zit de haven al op 111 schepen.

Dat het zo goed gaat willen het Havenbedrijf, Vopak en Gasunie graag wereldkundig maken. Vandaar dat gisteren een bus vol Franse, Duitse, Engelse en Nederlandse journalisten over het normaliter afgesloten terrein reed. De passagiers zien pijpenstelsels en hogedrukpompen aan zich voorbij trekken.

Ze bekijken de drie aanlegplekken waar schepen kunnen aanmeren om te bunkeren, ofwel LNG inslaan. Vervolgens kunnen deze bunkerschepen andere schepen op zee voorzien van brandstof. Op dit moment varen in en rond Rotterdam drie van dit soort bunkerschepen rond, volgend jaar moeten het er zeven of acht zijn.

Fossiele brandstof

Vergeleken met andere fossiele brandstoffen in de Rotterdamse haven stellen de LNG-cijfers weinig voor. Maar het is een begin van de energietransitie in de o zo vuile transportwereld. Vloeibaar aardgas is geschikt om stookolie en diesel in schepen en vrachtwagens te vervangen. Het is ook een fossiele brandstof, maar bij verbranding komt geen zwavel vrij en minder CO2-uitstoot dan bijvoorbeeld bij stookolie.

Het grootste voordeel van LNG: het neemt zo’n zeshonderd keer minder ruimte in beslag dan traditioneel aardgas. Daarom is het goedkoper, en kan het dus beter concurreren met vuilere brandstoffen. En dat is relevant voor met name de containervaart, zegt Maud Eijgendaal, die zich bij het Havenbedrijf bezighoudt met LNG en cruiseschepen. “Daar is men zo competitief dat bedrijven bijna geen andere keuze durven te maken dan de concurrent. Voor je het weet, verlies je de concurrentiestrijd.”

Een ander voordeel van LNG is de strengere regulering van de scheepvaart. In 2020 mag het zwavelgehalte in de uitstoot van schepen in plaats van 3,5 procent nog maar een half procent zijn. Schepen moeten daardoor wel een alternatief zoeken voor de veelgebruikte stookolie. LNG is misschien wel het beste alternatief, zegt directeur van de terminal Wim Groenendijk. “Wereldwijd wordt LNG gezien als de meest milieuvriende­lijke fossiele brandstof.”

-162 graden Celsius

Een derde voordeel van vloeibaar aardgas: als gevolg van die gedwongen zoektocht naar alternatieven hebben veel landen in de laatste jaren ingezet op de productie van LNG. Het gevolg daarvan is weer dat de prijs van vloeibaar aardgas omlaag gaat. “Het aanbod stijgt eigenlijk iets te hard voor de vraag”, legt Groenendijk het economische principe uit. Dat die vraag nog niet zo erg groot is, komt doordat het aantal schepen dat LNG aankan nog behoorlijk laag ligt.

Vloeibaar aardgas heeft ook een nadeel: de LNG moet bij -162 graden Celsius of kouder worden bewaard. Die temperatuur is het kookpunt van aardgas, dus bij hogere temperaturen gaat de vloeistof over in gas.

En zo’n lage temperatuur geeft een hoop gedoe. “We verwarmen de grond rondom de opslagtanks”, vertelt de voorlichter van Gasunie bijvoorbeeld in de bus. Dat is nodig, omdat de grond anders bevriest. “Permafrost”, grapt de lolligste journalist in de bus.

Lees ook:

Voor het eerst een hypermodern baggerschip in de Rotterdamse haven

In Rotterdam vaart voor het eerst een baggerschip op vloeibaar gas. Schoner dan wat er tot nu toe wordt gebruikt.

Nieuwe Shell-tanker moet ‘groene’ brandstof gaan rondbrengen

Op een Shell-feestje in de Rotterdamse haven werd de ‘Cardissa’ gedoopt en ging het over schonere brandstof voor schepen.