Klantcontroles
Rabobank trekt opnieuw honderden miljoenen uit om klanten te controleren op witwassen
Rabobank moet opnieuw extra kosten maken om witwasserij op te sporen onder klanten.
De jacht op mogelijk crimineel geld blijft Rabobank verder op kosten jagen. Zo trekt de bank nu 249 miljoen euro extra uit voor achterstallig onderhoud bij het controleren van zijn klanten op eventuele witwaspraktijken.
De honderden miljoenen zijn een ‘antwoord’, zoals Rabo het noemt tijdens de presentatie van de jaarcijfers, op een recente aanwijzing van toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB). Die gaf de bank net voor Kerstmis te kennen dat zij op dit moment nog steeds niet voldoet aan de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (Wwft).
De aanpak van nalatige klantcontroles is DNB en Justitie al langer ernst. Banken zijn wettelijk verplicht om te weten wie hun klanten zijn, hoe die aan hun geld komen en of zij nog ongebruikelijke transacties doen nadat ze eenmaal als klant verwelkomd zijn.
Ruim 1,6 miljard euro
In 2018 schikte ING met justitie voor 775 miljoen euro. ABN Amro volgde vorig jaar voor een bedrag van 480 miljoen. Die schikkingen volgden op strafrechtelijk onderzoek naar de banken. Rabobank heeft voor zover bekend alleen nog te maken met het bestuursrecht, waar het toezicht van DNB onder valt.
Het aanscherpen van de klantcontroles heeft de coöperatieve bank de afgelopen vijf jaar in totaal 1,6 miljard euro gekost. Zo steeg het aantal medewerkers dat zich daarmee bezighoudt in die periode van 1700 naar 4900.
Bestuursvoorzitter Wiebe Draijer laat weten dat er een nieuwe functie bij komt in de groepsdirectie van de bank, en dat diegene het naleven van de anti-witwaswet als hoofdtaak zal krijgen.
Handhavingstraject
Rabo heeft van DNB tot december 2023 gekregen om alles op orde te krijgen. Daarnaast is de toezichthouder een zogeheten punitief handhavingstraject gestart, maar wat daar de uitkomst van zal zijn is nog onduidelijk. Eerder heeft Rabobank al eens een boete van 500.000 euro moeten betalen aan DNB.
Draijer zegt dat Rabobank niet slechts gaat investeren in nog meer medewerkers die zich met criminele geldstromen bezighouden, al zal dat deel van het personeelsbestand wel degelijk verder moeten groeien. “Wij willen ook inzetten op automatisering. Een deel van het geld gaat daarom naar innovatie, zodat we later meer met data-analyse kunnen werken en minder mensen nodig hebben.”
Een goed jaar
Ondanks de extra kosten voor de strijd tegen witwassen heeft de bank een goed jaar achter de rug. De nettowinst bedroeg in 2021 3,6 miljard euro, tegenover ruim 1 miljard in het heftige coronajaar 2020. Die hoge winst komt mede doordat de economie veel harder aantrok dan aanvankelijk ingeschat.
Vorig jaar leek het erop dat veel bedrijven hun leningen niet zouden kunnen terugbetalen, en daar moest de bank op afschrijven. Nu blijkt die soep toch niet zo heet gegeten te worden, en daardoor komt dat afgeschreven geld weer vrij.
Die meevallers dreven de winst op met 474 miljoen euro. Daar staat dan weer een voorziening tegenover van 333 miljoen euro, nodig voor de compensatie van kredietproducten met een variabele rente.
Het was al bekend dat Rabobank met een compensatieregeling zou komen voor klanten die eerder te veel rente hebben betaald op bepaalde leningen. De bank zei eerder nog dat er met de regeling waarschijnlijk zo’n 100 miljoen euro was gemoeid, exclusief kosten voor rente op rente en uitvoeringskosten.
Op weg naar ‘Parijs’
Rabobank heeft voor het eerst een schatting gemaakt hoeveel zijn klanten aan CO2 uitstoten. Samen zou het leningenboek van de boerenleenbank in 2020 goed zijn voor 46,4 megaton aan CO2-uitstoot. De Nederlandse landbouw maakt daar 11,2 megaton van uit, en de hypotheekportefeuille 2,1 megaton. Rabobank zegt deze schattingen te maken om sectoren meer inzicht te geven in hoe zij kunnen voldoen aan het klimaatakkoord van Parijs.
Ook voor de bank zelf is het nuttig om te weten welk deel van de uitgezette leningen de meeste uitstoot teweegbrengen. Rabobank wil dat zijn klanten in 2050 ‘netto-nul’ zijn, en volgens topman Wiebe Draijer betekent dit dat er straks mogelijk geen ruimte meer is voor klanten die zich niet inzetten om aan ‘Parijs’ te voldoen.
Lees ook:
Banken zitten in een spagaat tussen justitie en klagende ondernemers
Hoe moeten banken omgaan met autodealers, coffeeshophouders en seksclubs? Regels die hen verplichten jacht te maken op witwassen en andere criminaliteit zetten de klantrelatie met deze ondernemers op scherp.