Fraude?

Opmerkelijke bekentenis van het Twentse Centric: geen 18 miljoen winst, maar 11 miljoen verlies

Gerard Sanderink, de eigenaar van automatiseringsbedrijf Centric. Beeld ANP
Gerard Sanderink, de eigenaar van automatiseringsbedrijf Centric.Beeld ANP

Het rommelt bij de grote automatiseerder Centric en niet zo’n beetje ook. Zijn bestuurders in de fout gegaan of is oprichter/eigenaar Gerard Sanderink de weg kwijt?

Koos Schwartz

Er was deze week een rechtszaak over het ontslag van een directeur. En plots betoogt het bedrijf waar die directeur voor werkte dat het jaarverslag over 2018 niet deugt. Er is geen winst van 18 miljoen euro gemaakt, zoals gerapporteerd, maar een verlies van 11 miljoen. Verantwoordelijk voor het ondeugdelijke jaarverslag zijn het voormalige bestuur, inclusief die directeur, én de dienstdoende accountant (EY), zo stelt het bedrijf .

Boem. Kan het gekker? Misschien niet, maar er gebeurt de laatste anderhalf jaar meer geks bij Centric, het bedrijf in kwestie. In een jaar tijd verloor de automatiseerder negen bestuurders: sommigen namen zelf de benen, anderen werd de deur gewezen. Een serie rechtszaken volgde, waarbij de modder soms door de rechtszaal spatte.

En er verschenen artikelen, in Tubantia, NRC Handelsblad en op de website ‘Follow the Money’, waar (meestal) anonieme bronnen meldden dat de eigenaar van Centric onder invloed zou staan van een dame die zichzelf als cyberdeskundige presenteert – met veel werkervaring bij veiligheidsdiensten – maar die volgens andere cyberdeskundigen een cybercharlatan is.

Selfmade man: ondernemend, eigengereid en koppig

Centric is een grote automatiseerder met 4300 werknemers, van wie 2850 in Nederland, en een jaaromzet (2018) van 498 miljoen euro. Honderden gemeenten, de Bank Nederlandse Gemeenten, pensioenfondsen, de Sociale Verzekeringsbank (die onder meer de AOW en de kinderbijslag verzorgt) en De Nederlandsche Bank horen tot de klanten. Ook veel winkeliers maken gebruik van de software en IT-diensten van Centric, dat ook datacentra beheert.

Oprichter en eigenaar van Centric is Gerard Sanderink (71), een ondernemer uit Twente. Een selfmade man, met de eigenschappen die daar vaak bij horen: ondernemend, eigengereid, koppig, wantrouwend en wars van (veel) controle. Meestal mediaschuw, soms niet. Sanderink is ook eigenaar van Oranjewoud, waaronder het grote bouwbedrijf Strukton en ingenieursbureau Antea vallen. Daarnaast bezit hij een aantal kleinere bedrijven. Zakenblad Quote schat zijn vermogen op 620 miljoen euro (2018).

Ze levert commentaar, maar weet er geen bal van

De dame in kwestie heet Rian van Rijbroek, die in januari 2018 even een bekende Nederlander wordt door een optreden in ‘Nieuwsuur’. Ze mag als cyberdeskundige commentaar leveren op een poging om het IT-systeem van banken plat te leggen. Ze is nog niet uitgehakkeld of ze krijgt het verwijt dat ze geen bal van het onderwerp weet. Een boek dat ze met voormalig staatssecretaris en oud-minister Willem Vermeend publiceert, wordt uit de handel gehaald vanwege plagiaat en fouten. Van Rijbroek maakt kennis met Sanderink, er ontstaat een klik, ze wint zijn vertrouwen.

Vanaf dat moment gaat het mis, zeggen de bronnen tegen Tubantia, NRC en Follow the Money. Sanderink wordt wantrouwender en krijgt ruzie met mensen die al jaren voor hem werken. Hij beschuldigt sommigen van fraude. Anderen balen van de invloed die Van Rijbroek achter de schermen krijgt en vertrekken zelf. Sanderink breekt met de man die de dagelijkse leiding heeft bij Centric. Hij breekt met zijn zakenpartner, vertrouweling en voormalige geliefde Brigitte van Egten. Zij moet ook vertrekken uit de stichting die Sanderinks nalatenschap zal beheren.

Er komt een andere, soortgelijke stichting, waar Van Rijbroek penningmeester van wordt. Weggestuurde of beledigde bestuurders spannen rechtszaken aan: Sanderink verliest ze tot nu allemaal.

Centric verwerkt data van miljoenen burgers

Het gedoe bij Centric leidt tot zorgelijke gezichten in Den Haag. Het CDA stelt in januari Kamervragen en wil van de ministers Hoekstra en Wiebes weten hoe zij tegen de situatie aankijken. Centric heeft belangrijke klanten en verwerkt data van miljoenen burgers. Ook met bouwer Strukton doet de overheid veel zaken. De Kamerleden willen verder weten of ministers en hoge ambtenaren mails hebben ontvangen van het bedrijf. Antwoord hebben de CDA’ers nog niet gehad.

En dan is er, woensdag, die ‘gekke’ bekentenis van Centric dat zijn jaarverslag over 2018 niet deugt en dat voormalige bestuurders én accountant EY daar weet van hebben. Bewijst dit dat Sanderinks wantrouwen tegen de voormalige bestuurders gegrond is of ligt het anders?

In oktober verhaalt Tubantia over twee (anonieme) ondernemers die eerder in de ban raakten van Van Rijbroek. De vrouw biedt aan hun bedrijven door te lichten en concludeert dat de administratie niet deugt en dat er sprake is van fraude en diefstal. Haar conclusies leidden, vertellen de twee, tot een hoop ellende en ze vrezen dat Sanderink haar volgende slachtoffer wordt, of is. Sanderink zelf heeft het volste vertrouwen in Van Rijbroek.

Lees ook:

Auteurs Vermeend en Van Rijbroek rest na plagiaat niets dan de knieval.

Het boek ‘De wereld van cybersecurity en cybercrime’ van oud-minister en -staatssecretaris Willem Vermeend is per direct uit de handel genomen wegens plagiaat. Het boek klopt bovendien niet helemaal.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden