Coronabesmettingen
Hoe de corona-uitbraak bij slachterij Vion in Groenlo ontstond? Vakbonden hebben wel een idee
Dat veel medewerkers van de Vion-slachterij in Groenlo zijn besmet met het coronavirus verbaast vakbonden niets.
“De medewerkers zijn geschrokken, net als ik”, zegt Harm Spann van uitzendbureau Multimax. Dertig van zijn mensen werken bij de slachterij van Vion in Groenlo. Daar heerst een corona-uitbraak. Een op de vijf medewerkers is er besmet, eerder werden er ook al besmettingen op een andere locatie van de vleesverwerker gemeld.
Vakbonden verbazen zich er amper over. “Tijdens het inklokken, verkleden, handen wassen en pauzeren was het voor medewerkers onmogelijk om anderhalve meter afstand te houden”, zegt bestuurder John Klijn van vakbond FNV over de arbeidsomstandigheden in het slachthuis van Vion.
Daar sluit vakbond CNV zich bij aan. “Er werken te veel mensen. Een oplossing is afschalen: met minder medewerkers is er meer afstand mogelijk.” Maar, weten de twee vakbonden, daarmee is het risico om besmet te worden voor veel medewerkers niet verdwenen.
In grote groepen bij elkaar
Een groot deel van het besmettingsgevaar speelt zich namelijk buiten werktijd af. Klijn legt uit: “Bij Vion werken een aantal Twentenaren en Achterhoekers in vaste dienst, maar het merendeel bestaat uit arbeidsmigranten uit Polen, Roemenië en Bulgarije. Die mensen hebben een flexibel contract bij een uitzendbureau, dat vaak ook vervoer en huisvesting regelt.”
En daar zit de bottleneck, zegt FNV. “Veel arbeidsmigranten wonen in grote groepen bij elkaar. Hutjemutje”, aldus bestuurder Klijn. “De kans dat ze elkaar buiten het bedrijf besmetten is dus groot. Daar komt nog eens bij dat arbeidsmigranten vaak op meerdere locaties worden ingezet waardoor – als zij besmet zijn – ze het virus veel te makkelijk op meerdere locaties kunnen verspreiden.”
CNV noemt ook het vervoer van medewerkers van en naar de slachterij. “We zien dat de regels worden geschonden. Je mag met maximaal twee mensen in een auto zitten maar er komen busjes vol met arbeidskrachten aanrijden. Om voor de deur toch aan de regels te voldoen worden er twee of drie mensen 150 meter voor de ingang uit het voertuig gezet.”
Makkelijk om uitzendbureaus de schuld te geven
Volgens Harm Spann is het niet eerlijk om alle uitzendbureaus daar van te beschuldigen. “Wij huisvesten alleen kleinschalig, op bungalowparken en in particuliere woningen”, zegt hij. “En we houden ons ook aan de regels met betrekking tot het maximale aantal mensen in een voertuig.” Het is makkelijk om uitzendbureaus de schuld te geven, maar niet alle uitzendbureaus zijn hetzelfde. Zijn medewerkers zitten nu op een bungalowpark in de buurt van de slachterij voor veertien dagen in quarantaine, twee van hen zijn besmet geraakt, zij wonen nu samen.
Volgens FNV hebben uitzendbureaus zoals die van Spann veel te veel macht gekregen nu veel arbeidsmigranten er voor wonen en werken van afhankelijk zijn. “Vleesverwerker Vion lijkt hier misschien de baas, maar die gaat helemaal niet over die mensen, dat zijn de uitzendbureaus”, zegt Klijn. Hij vervolgt “Dat heeft de hele sector laten gebeuren. Het is tijd voor overheidsingrijpen.”
FNV en CNV pleiten dus voor betere arbeidsomstandigheden in de sector. Zij denken aan een wet zoals die onlangs in Duitsland is ingevoerd. In Duitse vleesfabrieken mag vanaf 2021 alleen nog worden gewerkt met een vast contract, ter bescherming van de vaak buitenlandse werknemers. “Dat zou een einde maken aan heel veel problemen in deze sector”, aldus Klijn.
Minister: Betere bescherming nodig
Slachterijen moeten hun werknemers beter beschermen tegen het nieuwe coronavirus. Uiterlijk dinsdagavond moeten zij plannen overleggen, anders dreigt landbouwminister Carola Schouten de inspecteurs van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) terug te trekken. Dat zou betekenen dat de slachthuizen hun deuren moeten sluiten.
Slachthuizen zijn vorige week al in een brief gewezen op de regels waaraan zij moeten voldoen. “Ik heb gezegd dat zij uiterlijk morgenavond moeten doorgeven hoe zij dat allemaal denken te organiseren”, zei Schouten maandag. “En als dat onvoldoende is, dan moet ik ook de medewerkers van de NVWA gaan beschermen.”
Stukje vlees op je bord
Vorige week werd een slachthuis van vleesverwerker Vion in Groenlo gesloten, toen een groot deel van het personeel besmet bleek met het coronavirus. Schouten wil weten of andere slachterijen net zo hard zijn getroffen. “Wij hebben de GGD gevraagd om op alle slachthuizen te gaan testen wat de situatie is”, aldus de minister.
In slachthuizen werken veel arbeidsmigranten die vaak ook nog dicht bij elkaar gehuisvest zijn. “Mensen die niet in de sterkste positie zitten”, aldus de minister. Dat geeft werkgevers volgens haar ‘een extra verantwoordelijkheid’ om te zorgen dat zij veilig hun werk kunnen doen. Schouten zegt geen zorgen te hebben over de beschikbaarheid van vlees in de winkels als er slachthuizen dicht moeten. “Ik denk ook dat de volksgezondheid toch echt belangrijker is dan of je morgenavond nog een stukje vlees op je bord hebt liggen.”
Lees ook:
Nieuwe wet maakt korte metten met uitbuiting in Duitse vleesfabrieken
In Duitse vleesfabrieken mag vanaf 2021 alleen nog gewerkt worden met een vast contract, ter bescherming van de vaak buitenlandse werknemers.
