Misstanden
Helft bedrijfsartsen weet niet dat onveilige situaties op het werk kan melden bij de arbeidsinspectie
De helft van de bedrijfsartsen weet niet dat ze gevaarlijke of onveilige situaties op het werk kunnen melden bij de Inspectie SZW, de voormalige arbeidsinspectie. En doet dat dus ook niet.
Een voortdurend hoge werkdruk met vaak boze mensen om je heen brengt behoorlijke stress met zich mee. Sommige zorgverleners en politieagenten hebben daarmee te maken. Andere werkenden zijn omgeven door gevaarlijke situaties in de fabriek zonder dat er goede bescherming aanwezig is. Als bedrijfsartsen dat zien en de werkgever weigert er iets aan te doen, is het verstandig om het aan te kaarten bij de Inspectie SZW. Alleen: veel bedrijfsartsen weten niet van die optie.
De mogelijkheid om bij de Inspectie SZW misstanden op de werkvloer te melden, is bij bijna de helft van de bedrijfsartsen onbekend. Dat blijkt uit een enquête die de Nederlandse vereniging voor arbeids- en bedrijfsgeneeskunde (NVAB) hield onder haar leden. In totaal vulden 221 bedrijfsartsen de enquête in.
Van de bedrijfsartsen die wel bekend zijn met de Inspectie, is er maar een klein deel die een gevaarlijke of onveilige situatie doorgeeft. Reden? Bedrijfsartsen vrezen voor de relatie met de klant; het bedrijf waar ze voor werken. De artsen op de werkvloer zien de arbeidsinspectie inschakelen echt als het allerlaatste redmiddel, geven ze aan.
Slechtere relatie met de werkgever
De NVAB erkent in een bericht aan haar leden dat een melding bij de arbeidsinspectie kan leiden tot een slechtere verstandhouding met het bedrijf. “Wij vinden het melden van misstanden als beroepsvereniging wel ontzettend belangrijk”, legt NVAB-voorzitter Gertjan Beens uit. “Maar ik begrijp de opmerkingen. De meeste bedrijfsartsen willen, als ze zien dat iets niet goed gaat op het werk, dat zelf aankaarten bij de werkgever. De Inspectie inschakelen voelt toch een beetje als een melding bij ‘Veilig Thuis’ over de buren.”
De bedrijfsartsen die gevaarlijke arbeidsomstandigheden wel melden, zijn daar doorgaans tevreden over, zegt Beens. Er zijn volgens de NVAB ook voorbeelden van waarbij dit leidt tot een verbetering van de relatie met de werkgever en de bedrijfsarts vervolgens juist meer mogelijkheden biedt voor preventieve taken. Beens: “Bovendien kan je een melding ook anoniem doen, dat weten veel bedrijfsartsen niet. Dat kan drempelverlagend werken.”
Verder bleek uit de enquête dat er verwarring is over wat een misstand is, aldus de NVAB, dus wanneer iets dermate ernstig is dat je het aan de Inspectie SZW moet melden. De NVAB wil nu de naamsbekendheid van de Inspectie onder haar leden vergroten. Dat gaat ze doen op nascholingsdagen voor bedrijfsartsen en in de nieuwsbrieven.
Geen aandacht voor preventie
Dat er weinig meldingen binnenkomen bij de Inspectie heeft meerdere oorzaken dan alleen onbekendheid, aldus Beens. “In veel contracten tussen arbodiensten en bedrijven is geen aandacht voor preventie. Bedrijfsartsen komen er in de praktijk ook niet aan toe om aandacht te geven aan de arbeidsomstandigheden. We horen vaker van onze leden dat er geen tijd is om eens op de werkvloer rond te lopen. De meeste tijd gaat naar begeleiding van zieke werknemers.”
Daarnaast is al jaren bekend dat het aantal meldingen door bedrijfsartsen over beroepsziekten enorm laag ligt. Hoe kan dat? Beens: “De relatie tussen oorzaak en gevolg is soms lastig vast te stellen. Soms door gebrek aan specifieke kennis, soms doordat de ziekte pas na pensionering optreedt.” Dus uit het directe zicht van de bedrijfsarts. Op circa 100.000 bedrijven in Nederland werken mensen met gevaarlijke stoffen, wat jaarlijks leidt tot ruim drieduizend dodelijke slachtoffers en meer dan honderdduizend verloren gezonde levensjaren, weet de vereniging van bedrijfsartsen. “Dat moet fors omlaag.”
Lees ook:
Bedrijfsartsen herkennen beroepsziekte slecht en dat zorgt voor problemen
Geschat wordt dat 430.000 mensen vorig jaar ziek zijn geworden door het werk, de bedrijfsarts geeft 1 procent van de gevallen door.
Te veel mensen lopen gevaar tijdens hun werk, ziet inspecteur-generaal Marc Kuipers van de Inspectie SZW.
Hij heeft in vijf jaar tijd de meest bizarre dingen gezien, vertelt inspecteur-generaal Marc Kuipers van de Inspectie SZW, de voormalige arbeidsinspectie. Hij denkt aan de vijf illegale Egyptenaren die tijdens zijn bezoek verstopt in een kast bleken te zitten.
