Gaat Suriname met zijn olie Noorwegen of Venezuela achterna?

Grote oliebedrijven, zoals Shell, TotalEnergies en Chevron, hebben Suriname ontdekt als olieland en zijn druk bezig met proefboringen en andere voorbereidingen op de oliewinning. Sommige analisten noemen Suriname en buurland Guyana de hotspot van de offshore olie-industrie, omdat er net als in de Golf van Mexico en aan de oostkust van Brazilië volop activiteiten gaande zijn.

Suriname beleefde in 2020 en 2021 een doorbraak dankzij meerdere grote olievondsten voor de kust. De bedrijven Apache en TotalEnergies (voorheen Total) vonden bijvoorbeeld drie oliebronnen die goed kunnen zijn voor 1,4 miljard vaten. Ook ExxonMobil boorde raak en verder is Shell actief in het Guyana Basin, zoals het wingebied voor de kust wordt genoemd. In 2025 moet de productie op zee op gang komen.

Een diepzeehaven en een gasverbinding

Omdat Brazilië allerlei economische kansen ziet ontstaan, kwam president Jair Bolsonaro donderdag op bezoek in Paramaribo. Ook de president van Guyana, het westelijke buurland van Suriname, schoof aan. Als grote speler met veel investeerders kan Brazilië belangrijk zijn voor de ontwikkeling van de Surinaamse en Guyanese olie- en gasindustrie.

Guyana ziet graag dat Brazilië meedoet bij de aanleg van een diepzeehaven ter waarde van 200 miljoen dollar. “De diepzeehaven is de kortste en snelste toegang naar de Atlantische Oceaan voor aanzienlijke delen van Noord-Brazilië”, zei de minister van buitenlandse zaken van Guyana. Ook zijn er plannen voor een gasverbinding tussen Suriname, Guyana en Brazilië.

Journalisten konden in Paramaribo overigens geen vragen stellen aan de presidenten. Uit protest daartegen was een groot deel van de pers afwezig bij de slotbijeenkomst. Verder demonstreerden actievoerders tegen Bolsonaro vanwege de vernietiging van een deel van het Amazonegebied in Brazilië. Enkele inheemsen vroegen aandacht voor het waarborgen van de mensenrechten.

Wat gaat Suriname doen met de opbrengst?

Suriname wint al sinds 1982 olie, maar dan op land. In 2020 ging het om 6 miljoen vaten ruwe olie met een bruto opbrengst van 432 miljoen dollar. Op zee bedraagt de ontdekte olievoorraad naar schatting 2 miljard vaten. Over een jaar of tien zou Suriname dagelijks 650.000 vaten kunnen produceren op zee, zegt Rystad Energy. Ook bij lage olieprijzen zou de oliewinning rendabel zijn.

Wat gaat Suriname doen met dat geld? “Om het scherp neer te zetten: we moeten samen besluiten of we willen dat Suriname een Noorwegen of een Venezuela wordt”, zei Rudolf Elias, de vorige algemeen directeur van Staatsolie. De Noren hebben veel olieopbrengsten belegd in een nationaal fonds waar toekomstige generaties van profiteren, terwijl Venezuela aan de rand van de afgrond staat. Ook waarschuwde Elias voor corruptie.

De huidige directeur van het staatsbedrijf, Annand Jagesar, vindt het mooi, maar ook wat zorgwekkend dat Suriname een grotere speler wordt op de oliemarkt. “Staatsolie is al veertig jaar actief in Suriname. We hebben meer dan 3 miljard dollar gegenereerd voor de overheid. En als we vandaag de dag rondkijken in Suriname, dan zien we niet waar die rijkdom is gebleven”, zei Jagesar tegen Energy Intelligence. Hij pleit er dus ook voor om zuinig te zijn met de opbrengsten. Voor als er mindere tijden komen.

Want Suriname weet ook wel dat de wereld zich wil afwenden van fossiele brandstoffen en dat de olieverkoop niet eeuwig doorgaat. Staatsolie heeft daarom de waterkrachtcentrale en het stuwmeer van Afobaka gekocht, en is van plan om in meer schone projecten te investeren.

Staatsolie moet realistisch zijn over de toekomst en ook voor duurzame energie zorgen, zei directeur Jagesar. “Als je klanten olie niet langer zien als de oplossing voor hun energieprobleem, dan helpt het ook niet om je prijs te verlagen. Dan vind je geen kopers meer.”

Lees ook:

Suriname droomt van offshore oliebonanza

Oliegiganten ExxonMobil en Statoil begonnen in 2017 voor de Surinaamse kust naar olievelden te speuren. Het nationale oliebedrijf rekende zich alvast rijk. “Het is alsof FC Barcelona naar ons land komt om wedstrijden te spelen.”