Flexwerkapp gedraagt zich als een uitzendbureau, en dus ís het een uitzendbureau

Snel en makkelijk geld verdienen. Het klonk studente Tessa van Laarhoven (25) uit Utrecht als muziek in de oren. Ze schreef zich in bij Temper, een app waar werkzoekenden als zelfstandigen aan de slag kunnen in de horeca, schoonmaak en logistiek. Het maakte haar in één klap een zelfstandig ondernemer.

Temper vergelijkt zichzelf met een prikbord in een supermarkt. Een digitale plek waar freelancers, zzp’ers en het bedrijfsleven elkaar kunnen vinden door het plaatsen van en reageren op vacatures. Maar volgens een nieuw rapport van de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) – dat Trouw heeft ingezien – is Temper gewoon een uitzendbureau.

Anders dan een prikbord kan het platform namelijk ook bepalen op welke klussen iemand kan reageren en heeft het invloed op de manier waarop werkenden voor klussen worden gekozen, met behulp van een digitaal beoordelingssysteem. Bovendien heeft het platform een vinger in de pap als het gaat om hoeveel werkzoekenden per uur betaald krijgen en hoe ze het werk moeten uitvoeren.

Schijnzelfstandigheid

Volgens vakbond FNV betekent het onderzoek van de inspectie dat iedereen die via Temper werkt, recht heeft op een arbeidsovereenkomst en dat werknemers betaald moeten worden conform de uitzend-cao. “Er is sprake van schijnzelfstandigheid en het onderzoek van de Inspectie bevestigt dat”, zegt FNV-bestuurder Erik Pentenga.

De vakbond verwacht dat de inspectie forse boetes gaat uitdelen aan het Amsterdamse platform. De inspectie is dat niet van plan. “Het is aan de betrokken partijen om eventuele juridische stappen te ondernemen”, laat een woordvoerder weten.

Platformexpert Martijn Arets noemt het een ingewikkelde zaak. Volgens hem is Temper zeker meer dan een prikbord. Alleen al omdat Temper – door het gebruik van algoritmen – invloed heeft op welk briefje op dat prikbord het meeste opvalt. Maar een uitzendbureau wil hij het ook niet noemen. “Er zijn geen menselijke bemiddelaars die vraag en aanbod met elkaar verbinden en dat is de kern van een uitzendbureau. Temper is dus een beetje van allebei”, zegt hij. En dat maakt het heel lastig om te bepalen aan welke regels dit soort platforms zich moeten houden.

Flinke boete

Toch sleepten de vakbonden FNV en CNV Temper vorig jaar al voor de rechter omdat het bedrijf zich schuldig zou maken aan het werken met schijnzelfstandigen. Pentenga toen: “Temper werkt als een uitzendbureau, het brengt vraag en aanbod van arbeid samen en bemoeit zich daarna nog steeds met van alles. Ziekmelding en ook betaling verlopen, net als bij uitzendbureaus, via Temper. Maar omdat Temper bij het bij elkaar brengen van vraag en aanbod een app gebruikt, noemt het de mensen die voor hem werken zelfstandigen.”

Voor Van Laarhoven ging het inschrijven heel snel. “Ik moest een formulier invullen en Temper vroeg een btw-nummer voor me aan. Maar ik wist niet dat ik mijn inkomsten moest blijven doorgeven aan de Belastingdienst ook als ik niet gewerkt had. Aangezien Temper zich specifiek richt op de doelgroep jongvolwassenen, die vaak geen verstand hebben van ondernemen, zouden ze meer verantwoordelijkheid moeten dragen voor het uitleggen van de risico’s die dit met zich meebrengt”, zegt ze.

Ze kreeg een flinke boete van de Belastingdienst voor het te laat opgeven van haar inkomsten. “Ik kon er een nacht niet goed van slapen”, zegt ze. En ze is niet de enige, vertelt de Belastingdienst. Van Laarhoven heeft zich na de boete meteen bij Temper uitgeschreven. “Wat ik bij Temper heb verdiend, heb ik ook weer moeten uitgeven aan de Belastingdienst”, zegt ze.

Volgens Arets zijn de mensen die via platforms als Temper werken meestal geen traditionele ondernemers. Het is volgens hem niet gek dat zij niet weten wat ze allemaal moeten regelen als zelfstandige. Hij noemt het de morele verantwoordelijkheid van Temper om ze daarbij te helpen. Toch zal Temper voorzichtig zijn in het aanbieden van begeleiding vreest hij. “Dan zou het zich verdacht veel als een werkgever gaan gedragen en dat willen ze juist niet zijn.”

Niels Arntz, medeoprichter van Temper, noemt het onderzoek van de inspectie ‘prutswerk’. In totaal werken er via het flexwerkplatform zo’n 100.000 mensen, zij werken bij 4000 opdrachtgevers.

Lees ook:

Vakbonden slepen flexwerkapp Temper voor de rechter

Vakbonden FNV en CNV slepen het Nederlandse flexwerkplatform Temper voor de rechter, omdat het bedrijf zich schuldig zou maken aan schijnzelfstandigheidconstructies.