Experts: Langer uitstel van belasting nodig, anders gaan bedrijven toch nog failliet

Dankzij de ruime overheidssteun zijn er tot op heden extreem weinig faillissementen geweest tijdens de coronacrisis. Maar experts waarschuwen dat een van de regelingen binnen die steun, de mogelijkheid om belastingbetaling uit te stellen, bedrijven straks alsnog de nekslag kan gaan geven.

De vooruitgeschoven kostenpost voor bedrijven stond op 31 december in totaal al op 13,2 miljard euro, en moet uiteindelijk gewoon worden opgehoest. Dat gaat tot onnodige faillissementen leiden, waarschuwt een panel van 122 insolventie-advocaten, bankiers en investeerders in een rapport van adviesbureau PwC en de Universiteit Leiden.

Bedrijven kunnen het uitstel nog tot 30 juni aanvragen, en het afbetalen van de opgehoopte belasting mag vervolgens in 36 maandelijkse termijnen. Dat klinkt misschien heel billijk, maar volgens PwC-partner Edwin van Wijngaarden zullen veel ondernemingen er alsnog onnodig aan ten onder gaan. Net als andere experts uit het panel denkt hij dat de mogelijkheid tot uitstel langer moet gelden, en dat afbetaling ook in nog meer termijnen moet kunnen.

Een meerderheid van de experts verwacht dat het aantal faillissementen in het vierde kwartaal van dit jaar zal pieken. Iets daarvoor, in het najaar, zou er een piek ontstaan van het aantal bedrijven dat terechtkomt bij de ‘bijzonder beheer’-afdeling van zijn bank. Daar zitten kredietspecialisten die klanten in zwaar weer helpen om financieel gezonder te worden, of in het uiterste geval de financiering te beëindigen omdat de situatie uitzichtloos is. Vooral het moeten afbetalen van de belastingschuld kan straks zorgen voor een enkeltje ‘bijzonder beheer’, denkt het panel.

Ook het gedrag van de consumenten is veranderd

Een woordvoerder van het ministerie van financiën zegt tegen persbureau ANP dat de terugbetalingsregeling nu al ruim is. “En er is ruimte voor maatwerk voor die gevallen waarin dat niet voldoende is”, voegt hij eraan toe. Het ministerie wil hierover ook overleggen met andere schuldeisers van ondernemers.

Toch maakt Van Wijngaarden zich juist zorgen om de flexibiliteit bij de fiscus. De Belastingdienst is nu ineens een van de grote financiers geworden, naast de banken. Banken hebben de expertise in huis om schulden te herstructureren – ze kwijt te schelden of een schuld om te zetten in aandelen van het noodlijdende bedrijf, bijvoorbeeld. “Maar de Belastingdienst heeft die kennis minder in huis”, zegt Van Wijngaarden. Naast kennis ontbreekt het volgens hem ook aan wettelijke ruimte voor oplossingen. “Een schuld omzetten in aandelen kan de Belastingdienst nu bijvoorbeeld niet.”

Dat kun je de fiscus niet kwalijk nemen, zegt Van Wijngaarden. Die is deze nieuwe positie van financier natuurlijk niet gewend. Maar het is nu wel een probleem, vervolgt hij. “Er gaan op deze manier straks bedrijven ten onder waarvan je als overheid moet zeggen: ‘deze hadden we eigenlijk net gered’. Gezonde bedrijven, die na corona best weer winst gaan maken, maar lang niet genoeg om de enorme schulden af te betalen die ze nu aan het maken zijn.” Als oplossing zou de Belastingdienst ook nieuwe mensen in dienst kunnen nemen die wel meer ervaring hebben met het helpen van bedrijven met kredietproblemen, zegt hij.

Overigens noemen de 122 experts de uitgestelde belastingbetaling niet als enige reden voor het verwachte aantal bedrijven dat op de ‘ziekenboeg’ van de banken zal belanden. Op de tweede plek staat het veranderende consumentengedrag ná corona. Het stijgende aantal mensen dat zijn boodschappen in de toekomst online zal blijven bestellen, bijvoorbeeld.

Lees ook:

Spoelt er straks een faillissementsgolf over Nederland? ‘Onvermijdelijk’

Een nieuwe lockdown, versoberde overheidssteun, kritischer banken: Nederland wacht een faillissementsgolf, zeggen experts.