Huizenmarkt
Een huis kopen zonder makelaar? Je komt er gewoon niet tussen
Wie makelaars niet vertrouwt, kan ook zelfstandig een huis kopen of verkopen. Maar dat is lang niet altijd en overal eenvoudig.
Wel 45 huizen had ze bekeken. Op eigen houtje, want in makelaars had ze weinig vertrouwen en daarom liet ze die erbuiten op haar zoektocht naar een koophuis. Maar ze ontdekte al snel: zonder aankoopmakelaar ben je kansloos. “Je komt er gewoon niet tussen.”
Kan dat, een huis kopen of verkopen zonder makelaar? Die vraag doet ertoe. Uit onderzoek van Trouw bleek vorige week dat makelaars in de Randstad elkaar regelmatig de bal toespelen. Ze hebben meer oog voor hun eigen inkomsten dan voor de belangen van hun klanten. Maar hoe weet je welke makelaar deugt en welke niet? Wie zekerheid wil, kan het misschien het best zonder makelaar proberen.
Maar Madelon (ze wil niet met haar achternaam in de krant, ‘ooit heb ik misschien toch een makelaar nodig’) had na 45 bezichtigingen de hoop al bijna opgegeven. Regelmatig maakte ze mee dat ze met precies 1000 euro werd overboden - had de verkoopmakelaar haar bod doorgespeeld aan andere bieders? Eén keer ontdekte ze achteraf dat de verkoopmakelaar was ingegaan op een veel lager bod dan het hare. “Tegen de verkopende partij had die makelaar gezegd dat ze mijn bod niet serieus moest nemen.”
Uiteindelijk vond ze een huis via vrienden van familie, buiten een makelaar om. “Dat was ook nog eens het mooiste huis dat we hadden bezichtigd.”
Flinke dosis tijd en energie
Toch kan het wel, zegt Vereniging Eigen Huis (VEH). Die geeft op haar site tips over kopen of verkopen zonder makelaar. Wie zelf verkoopt, bespaart zich in elk geval de courtage die een makelaar rekent, meestal 1 à 1,5 procent van de verkoopprijs. Ook zelf een huis kopen kan volgens de VEH ‘prima’. “Wel heb je een flinke dosis tijd en energie nodig, want je moet alles zelf uitzoeken en regelen.”
In de Randstad ligt het anders, voegt Hans André de la Porte van de VEH eraan toe. Een huis zelf verkopen lukt daar nog wel. “De markt is oververhit. Dus zet een bord in je tuin, maak een eigen website, verspreid je boodschap via sociale media - daar heb je geen makelaar voor nodig.”
Maar kopen? “Je komt er nauwelijks tussen, dat klopt”, bevestigt André de la Porte. “In de Randstad zijn makelaars een machtsfactor geworden: ze hebben de macht van de informatie.”
Aspirant-kopers zijn vooral aangewezen op Funda. Maar die site is niet meer dan een ‘etalage’, legt André de la Porte uit. “Niet alles wordt erin uitgestald.” Daar komt bij dat makelaars meestal al weken van tevoren weten welke huizen er aangeboden zullen worden. Die zijn vaak al zo goed als verkocht als ze op Funda verschijnen.
Wie op eigen houtje op zoek is, vist dus vaak achter het net. “Een verkoopmakelaar kan meestal kiezen uit talloze gegadigden”, zegt de VEH-woordvoerder. “Dus die pikt de beste eruit, bijvoorbeeld degenen van wie hij de financiële situatie al kent.”
Makelen is verbinden
Ontmoedigend? Her en der duiken initiatieven op die doe-het-zelf-kopers en -verkopers hulp bieden. Zoals de website Gmak, die verkopers steunt met onder meer gratis hulp bij de waardebepaling, het maken van een verkoopsite en een promotieplan. Inkomsten haalt Gmak uit advertenties van hypotheekverstrekkers, bouwmarkten en verzekeraars.
“In feite zijn we een advertentieplatform”, zegt oprichter Chris van der Voorn. Hij komt uit de ICT-hoek en is vertrouwd met het digitaliseren van standaardprocedures. “Makelen is verbinden. Laat dat nou net zijn waar internet goed in is.”
Maar nieuwkomers als Gmak stuiten op weerstand van de gevestigde makelaardij. Funda, eigendom van branchevereniging NVM, weigert het Gmak-aanbod op zijn site te plaatsen. “Ze zijn bang voor concurrentie”, stelt Van der Voorn. “Ik vind: de macht moet weer bij kopers en verkopers komen te liggen.”
De bijdrage van Gmak daaraan is bescheiden. Het afgelopen kwartaal speelde die een rol bij honderd transacties. Wie zonder makelaar een woning wil kopen, kon deze week via Gmak terecht bij een aanbod van 251 woningen, tegen bijna 59.000 op Funda. “Maar we groeien hard”, zegt Van der Voorn.
De achternaam van Madelon is bij de hoofdredactie bekend.
Lees ook:
Afspraken tussen makelaars bij huizenverkoop benadelen kopers en verkopers in de Randstad
Makelaars in de Randstad maken onderling afspraken over de verkoop van huizen. Dat is verboden, en kopers én verkopers worden erdoor benadeeld.
