Energietransitie

Een enorme verbouwing? Dat is bij een hybride warmtepomp niet nodig

Een hybride warmtepomp is zonder ingrijpende verbouwingen in de meeste woningen te installeren. Beeld Bart Friso
Een hybride warmtepomp is zonder ingrijpende verbouwingen in de meeste woningen te installeren.Beeld Bart Friso

Is de centrale verwarming stuk? Dan moet er vanaf 2026 een duurzamer alternatief, zoals een hybride warmtepomp, voor in de plaats komen. Maar over dat dinsdagochtend aangekondigde kabinetsplan bestaan nogal wat misverstanden.

Lukas van der Storm

Ingrijpend. Duur. Wekenlang je hele huis overhoop. Als de woorden ‘warmtepomp’ en ‘verplicht’ samen in één zin verschijnen, komt er al snel een hoop weerstand op gang. Terwijl die koudwatervrees zeker niet in alle gevallen terecht is.

“De hybride warmtepompen die het kabinet nu verplicht wil stellen, zijn relatief goedkoop en binnen een dag te installeren”, benadrukt Andy van den Dobbelsteen, hoogleraar duurzame bouw aan de TU Delft. “Dat is iets heel anders dan een volledig warmtepompsysteem, waarvoor soms wél een forse verbouwing nodig is.”

Hoe kijkt u naar dit plan van het kabinet?

“Het is denk ik een logische en goede stap. Zo’n hybride warmtepomp is in de meeste woningen eenvoudig te plaatsen. Het is in feite een apparaat dat je naast je cv-ketel plaatst. Driekwart van het jaar zorgt het voor je verwarming. Als het koud is in de winter, dan schakelt de gasketel bij. Het is op korte termijn in elke woning te plaatsen en de gasrekening gaat er met 50 tot 75 procent mee omlaag.

“Natuurlijk is een volledig duurzaam systeem nog beter, en het zou mooi zijn als meer woningeigenaren daarvoor kiezen. Maar ik begrijp goed dat het kabinet dat niet verplicht stelt. De kosten zijn veel hoger en minder huizen zijn nu al geschikt. De overgangsfase via hybride warmtepompen helpt al veel. En het is belangrijk dat er nu een harde datum ligt. Dat is nodig om het doel van 55 procent CO2-reductie in 2030 te halen. Een ketel of boiler heeft een levensduur van zo’n 15 jaar. Dus als je die in 2025 nog vervangt, zit je er tot 2040 mee.”

Is er een risico dat iedereen die niet aan de hybride warmtepomp wil in 2025 een nieuwe cv aanschaft?

“Particuliere woningbezitters die dat doen, zijn een dief van hun eigen portemonnee. Het apparaat kost enkele duizenden euro’s, maar verdient zichzelf terug: de energierekening gaat fors omlaag. Zeker met de huidige prijzen is een hybride warmtepomp een aantrekkelijke investering.

“Maar deze ontwikkeling is vooral ook belangrijk om woningcorporaties actie te laten ondernemen. Daar helpt deze deadline enorm bij. Het probleem met de Nederlandse huurwet is dat het voor hen nu niet aantrekkelijk is om in verduurzaming te investeren. Door huurplafonds kunnen ze vaak geen extra huur vragen voor een woning die energiezuiniger is gemaakt. Terwijl de lagere energierekening ten goede komt aan de huurders.

“Het is daarom te hopen dat dit er niet toe gaat leiden dat corporaties toch nog voor gewone cv’s blijven kiezen uit het oogpunt van kostenbesparing. Ze hebben daarin ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het zou sowieso goed zijn als de wet zo wordt aangepast dat alle woonlasten – ook energie en water – in de maximale huurprijs worden meegenomen. Dan is er ook voor verhuurders een financiële prikkel om een warmtepomp te plaatsen.”

Stel, het is 2026, je cv gaat stuk en je hebt geen spaargeld. Wat dan?

“Een maatregel als deze zal je altijd moeten koppelen aan een goede subsidieregeling. Er zijn voor de overheid juist ook prikkels om mensen met lagere inkomens te helpen. Deze warmtepompen zijn hard nodig om 55 procent CO2-reductie in 2030 te behalen. Als Nederland dat niet haalt, zal het CO2-rechten moeten kopen om de achterstand te compenseren. Dat geld kan de regering dan beter uitgeven aan subsidies om de aanschaf van extra warmtepompen te stimuleren.”

De wachttijd voor warmtepompen is nu lang en er is een tekort aan monteurs. Is dit plan ook haalbaar?

“Het scheelt dat een hybride warmtepomp relatief weinig tijd kost om te installeren. Maar er zijn inderdaad veel handen nodig. Het kan helpen om bijvoorbeeld immigranten om te scholen tot installateur. De wachttijd is nu inderdaad lang vanwege de grote vraag. Maar juist dit besluit maakt dat het voor bedrijven in de aanloop naar 2026 aantrekkelijk wordt om in hybride systemen te investeren. En voor bedrijven die cv-ketels leveren om te gaan omschakelen naar warmtepompen.”

Lees ook:

Van het gas af kan ook met infraroodpanelen. ‘Met zonnepanelen erbij kost de verwarming ons geen cent’

Een huis opwarmen met infrarode verwarmingspanelen, kan dat ook? Het bedrijf Greeniuz denkt van wel, en investeerder Kees Koolen ook.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden