Een bloeiende economie, een krappe arbeidsmarkt, toch daalt ons werkgeluk. Waarom?

Noem een willekeurige sector en de kans is groot dat ze daar op dit moment handen tekort komen. Veel werk dus maar niet genoeg mensen om het werk te doen. Buschauffeurs, koks, krantenbezorgers, artsen, leraren en timmerlieden – om maar een paar beroepen te noemen – merken dat. Ze hebben last van een hoge werkdruk.

In de zorg en de kinderopvang is het aantal burn-outklachten gestegen, en ook verzuimcijfers stijgen naar een recordhoogte. Daardoor moet de klus worden geklaard met nog minder collega's, waardoor de werkdruk verder toeneemt. Een vicieuze cirkel.

Het maakt dat het welzijn van werkend Nederland vorig jaar flink is gedaald ten opzichte van een jaar eerder. Dat blijkt uit de ‘sectorale welzijnsmonitor’ die ABN Amro woensdag presenteert. Ieder jaar houdt de bank bij hoe het werknemers vergaat door te kijken naar hoe hoog werknemers scoren op tientallen factoren die invloed hebben op ons werkgeluk.

Minder balans

Een goede werk-privébalans en gezondheid hebben de grootste invloed op ons geluksgevoel. En juist die twee gingen vorig jaar hard achteruit, zegt Sonny Duijn, sectoreconoom bij ABN Amro.

Vorig jaar herstelde de economie vrij snel van de eerste coronaklappen uit 2020. Daardoor werden de al bestaande personeelstekorten door vergrijzing en ontgroening (er stoppen meer mensen met werken dan dat er beginnen) nog groter. Ook kwamen er nieuwe banen bij, denk aan de flitsbezorgers.

Inhaalwerk en overstappers

Per sector zijn er dan nog specifieke corona-effecten die het probleem groter hebben gemaakt. Neem de kappers. Studenten van de kappersopleiding konden tijdens de lockdowns geen stage lopen. Veel studenten zijn toen iets anders gaan doen, waardoor er maar weinig kappers zijn afgestudeerd.

In de zorg hebben ze last van inhaalwerk: operaties die door de coronapandemie zijn uitgesteld moeten worden ingehaald. Dat komt bovenop de bestaande drukte. In de horeca lopen ze er tegenaan dat veel jonge werknemers in coronatijd – toen horecazaken dicht moesten tijdens de lockdowns – bij de GGD zijn gaan werken. Daar kregen ze niet alleen beter betaald, ze ontdekten ook de voordelen van niet tot laat in de avond en in het weekend hoeven werken.

Bezinning over werk

Volgens Duijn bracht de pandemie een moment van bezinning. “Sommige werknemers zaten tijdens de lockdowns thuis en kregen doorbetaald, anderen maakten – al dan niet noodgedwongen – een carrièreswitch. Ze hebben ervaren hoe het is om ander werk te doen, of daar over na te kunnen denken.”

Ook het thuiswerken bracht veel voordelen. “Er was meer tijd voor de kinderen en de mogelijkheid om even te sporten tijdens de lunchpauze. Dankzij dergelijke zaken verbeterde het welzijn in 2020 aanzienlijk”, legt de sectoreconoom uit.

Doordat er minder offline contact was, kwam grensoverschrijdend gedrag zoals pesten en intimidatie in het thuiswerktijdperk ook minder vaak voor. Vorig jaar zag de sectoreconoom dat gedrag wel wel weer toenemen, omdat het thuiswerkadvies na het eerste kwartaal werd losgelaten.

Duijn verwacht dat de aandacht voor het welzijn van werknemers dit jaar zal toenemen. Werkgevers zijn er al meer mee bezig en worden door klanten en investeerders ook steeds vaker ter verantwoording geroepen als ze dat niet doen. Tegelijkertijd zijn werknemers ook mondiger geworden.

Lees ook:

De afwashulp en autohandelaar staan in de keuken vanwege het kokstekort

Het personeelstekort is nijpend. Trouw kijkt deze zomer mee bij beroepen waar de nood hoog is. Deel 1: restaurant Boofoor aan het Veluwemeer.

Geeft het nog altijd een trots gevoel om op Schiphol te werken?

Met het enorme personeelstekort valt het niet altijd mee om op Schiphol te werken. Maar een baan op de luchthaven blijft iets bijzonders, vinden deze medewerkers.