De huidige dip in de wereld van chips duurt ongewoon lang

Het is altijd rennen of stilstaan in de chip-industrie, fabrikanten van halfgeleiders zijn eraan gewend. Momenteel zit het wel erg tegen. In 2019 beleeft de halfgeleider-industrie het slechtste jaar sinds de internetcrisis van 2000, toen de dotcombubbel barstte.

De omzet loopt dit jaar met 15 procent terug, schrijft kredietver­zekeraar Euler Hermes, een dochter van het Duitse Allianz, in een onderzoeksrapport. In de twee voorgaande jaren steeg de verkoop nog flink.

Een neergang hoort erbij, het is een boom-en-bustmarkt. Maar nu verwacht Euler Hermes dat de ma­laise ‘ongewoon lang’ aanhoudt, met een verdere omzetdaling van 3 procent in 2020.

Dat heeft te maken met ‘over­capaciteit en afnemende vraag’. Neem bijvoorbeeld de verzadigde smartphonemarkt. De afgelopen twaalf jaar was de smartphone de belangrijkste aanjager van de chiphandel. Na de introductie van de iPhone groeide de verkoop van halfgeleiders van 35 miljard dollar naar 135 miljard dollar in 2018. Nu heeft de elektronicamarkt het moeilijker. Consumenten vervangen hun toestel niet zo snel. De opmars van 5G-technologie, het nog snellere mobiele internet, gaat niet snel genoeg om dat te ­veranderen. Slimme auto’s, slimme fabrieken, slimme kleding: straks zit de chip overal. Ook die ontwikkeling kan de huidige terugval nog niet compenseren.

Als een nieuwe chip is ontwikkeld, is die al bijna verouderd

De chip-dip betekent overigens niet dat de fabrikanten achterover ­leunen. Tegen de tijd dat een nieuwe chip is ontwikkeld, is die alweer bijna verouderd. Het moet steeds kleiner, steeds sneller.

Investeren gebeurt ook volop, en met enorme bedragen. Het Zuid-­Koreaanse Samsung spant de kroon. Voor het vierde kwartaal van dit jaar heeft Samsung 7,9 miljard dollar aan investeringen in de halfgeleiders aangekondigd, een record voor het bedrijf. Opgeteld heeft Samsung de laatste drie jaar 66 miljard dollar in de chips gestoken. Dat is 53 procent meer dan nummer twee, het Amerikaanse Intel, en tweemaal zoveel als alle Chinese producenten samen. “Het lijkt erop dat Samsung er alles aan doet om Chinese start-ups in de geheugenchips voor te blijven”, schrijft branche-onderzoeker IC ­Insights over deze cijfers.

Ook het Nederlandse ASML, dat machines produceert waarmee chips worden gemaakt, noemt dat cyclische karakter van de halfgeleiderhandel een risico van het vak. Evenals de afhankelijkheid van onderzoek en ontwikkeling. Een van de klanten van ASML is het Taiwanese TSMC, na Samsung en Intel de derde half­geleiderproducent. Dit bedrijf zag een duidelijke verbetering in het derde kwartaal.

De bedrijven op de elektronicamarkt, die volgens Euler Hermes in 2020 in de gevarenzone kunnen ­komen, hebben bijkomende problemen. Zoals de Chinese assemblagebedrijven die internationale klanten naar andere landen zien verhuizen om de Amerikaanse invoertarieven voor Chinese producten te ontlopen. Of de Zuid-Koreaanse bedrijven die last hebben van het geruzie tussen hun eigen land en Japan, dat chemicaliën levert die cruciaal zijn voor de chip-productie.

De grote halfgeleiderproducenten hebben minder te vrezen. Zij ­bereiden zich al voor op de volgende boom.

Lees ook:
Diefstal door Chinezen stelde volgens ASML niets voor

Alle ophef over de diefstal van gegevens van chipmachinefabrikant ASML door ex-werknemers van Chinese afkomst in Californië is zwaar overdreven, vindt chip-machineproducent ASML.

ASML doet opnieuw aan recordverpulvering

Machinebouwer ASML deed het al goed, maar 2018 werd weer een topjaar voor het bedrijf. En het personeel profiteert mee.