Het kabinet verwacht twee keer zoveel gas uit de Groninger bodem nodig te hebben, onder meer voor Duits gebruik.
Opnieuw een bittere pil voor de bewoners van Groningen. Het kabinet verwacht komend jaar twee keer zoveel gas uit de Groninger bodem te moeten winnen dan aanvankelijk voorzien, meldde demissionair minister Blok gisteravond.
Mits de temperaturen gemiddeld blijven wordt er door de Nam komend jaar 7,6 miljard kuub gas gewonnen, in plaats van geplande 3,9 miljard kuub. Helemaal definitief is deze hoeveelheid nog niet, dat wordt voor 1 april bepaald.
De verhoging van de gasproductie is vooral het gevolg van vertraging bij de bouw van een nieuwe stikstoffabriek. Deze fabriek in Zuidbroek is mede door de coronacrisis later klaar dan gepland, waardoor minder geïmporteerd hoogcalorisch gas kan worden omgezet in laagcalorisch gas. Dat is de vorm gas die in Nederlandse huizen wordt gestookt omdat aardgas in het Groningenveld nu eenmaal een laagcalorische waarde heeft. Zonder de extra winning zou de levering van dat gas in gevaar kunnen komen.
Duitsland heeft extra gas uit Groningen nodig
Pikanter is de tweede reden die het kabinet geeft: een hogere gasvraag uit Duitsland waar aan moet worden voldaan. Duitsland heeft bij de regering aangegeven 1,1 miljard kuub gas meer nodig te hebben uit Groningen om in hun energiebehoefte te voorzien. Dat komt door tegenvallers bij de oosterburen.
In zijn brief schrijft minister Blok van economische zaken dat hij deze week zijn ‘grote zorgen’ heeft geuit bij zijn Duitse collega over deze ontwikkeling. Duitsland is verzocht om maatregelen te nemen zodat de extra vraag toch niet nodig is.
In 2018 draaide het kabinet de gaskraan definitief dicht vanwege de aardbevingen in Groningen. Die planning blijft volgens minister Blok staan, 2022 is en blijft het laatste winningsjaar. Blok onderstreept dat in 2018 nog gepland stond om 13 miljard kuub gas te winnen. In 2013 werd er nog 54 miljard kuub gas uit het Groningenveld gewonnen.
Gedeputeerde ervaart het als een klap
De afbouw ligt dus nog steeds op schema, zegt Blok daarmee. Maar die boodschap is in Groningen aan dovemansoren gericht. Dit is een ‘onaanvaardbare situatie’, zegt PvdA-gedeputeerde Tjeerd van Dekken. “Dit wordt echt als een klap ervaren. De afspraak was dat de gaswinning naar nul zou gaan en dat levert nu substantiële vertraging op. Dit komt echt als een duveltje uit een doosje.”
Van Dekken gaat ervan uit dat de nieuwe staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66) van mijnbouw zo snel mogelijk naar het noorden komt, zegt hij. “Die mag het komen uitleggen. Wíj willen dit niet. In de kern is het zo: afspraak is afspraak.”
Voorzitter Jan Wigboldus van de Groninger Gasberaad noemt de gang van zaken ‘diep droevig.’ “Je gaat er ergens ook wel aan wennen”, zegt hij. ‘‘In het verleden is ons al zó veel beloofd, en dat is ook allemaal niet nagekomen.’’
Politici woedend
Partijen in de Tweede Kamer zijn woedend dat de Groningse gaskraan in 2022 verder opengaat. Het kabinet krijgt vooral van de linkse oppositie veel kritiek.
Het is SP-leider Lilian Marijnissen wel duidelijk waarom veel burgers het vertrouwen in de politiek kwijt zijn. “Omdat die overheid en politici niet aan hun kant staan. Omdat die overheid onbetrouwbaar is. Omdat die overheid steeds valse beloftes doet.”
“Hoe is dit mogelijk?” vraagt PvdA-Kamerlid Henk Nijboer zich af. “De ellende in Groningen is enorm.” De sociaaldemocraat noemt het besluit “onacceptabel”.
D66'er Raoul Boucke (partijgenoot van Vijlbrief) vindt het “heel pijnlijk voor de Groningers”. “Te vaak zijn beloftes niet nagekomen. Het kabinet moet er alles aan doen om te voorkomen dat meer gaswinning in Groningen nodig is”, aldus het Kamerlid.
“Hoeveel weken oud is ‘omzien naar elkaar’ ook al weer?” schrijft GroenLinks-Kamerlid Suzanne Kröger gekscherend, een verwijzing naar de titel van het recent gepresenteerde akkoord van de nieuwe coalitie.
Recente aardbeving
De Beweging wijst erop dat de ophoging betekent dat Groningen langer onveilig blijft – zeker nu de versterkingsoperatie nog achterloopt. Het gevoel beklijft dat Den Haag speelt met de veiligheid van Groningers, helemaal omdat de bodem recent nog hevig schudde. Bij het dorp Garrelsweer werd half november een aardbeving met een kracht van 3,2 op de schaal van richter geregistreerd.
Ook het Staatstoezicht op de Mijnen is er niet gerust op, liet het in december weten toen bleek dat het aantal aardbevingen in het Groningen-gasveld hoger ligt dan verwacht. De bevingen zijn niet tegen te houden, weet SodM, maar de toename wordt wel onderzocht.
Over de stijgende gaswinning heeft de regering onderzoeksbureau TNO gevraagd om aanvullend onderzoek te doen naar de risico’s van dit besluit.
Correctie 07-01: In een eerdere versie stond dat Jan Wigboldus voorzitter van de Groninger Bodem Beweging was, maar hij is dat van het Groninger Gasberaad.
Lees ook:
In het Groningse Garrelsweer heerst woede na de zware aardbeving. ‘Dit is het dan, nu stort het in’
Er ging in november een schok – letterlijk – door het Groningse dorp Garrelsweer. Hoe is de schade na deze zware aardbeving?