De economie groeide vorig jaar zo hard dat de coronakrimp van 2020 alweer is goedgemaakt

De Nederlandse economie is vorig jaar zo hard gegroeid dat de krimp in 2020 weer volledig is goedgemaakt. Het CBS meldt over heel 2021 een groei van liefst 4,8 procent. Een duidelijke inhaalslag na de coronadip van een jaar eerder, zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. “Na zo'n sterke krimp is een fors herstel een jaar later niet zo vreemd.”

Toch is de kracht van die inhaalslag best bijzonder, analyseert hij. “We hebben de verwachtingen van analisten die uitgingen van een groei van 3 procent overtroffen en zitten bovendien ruimschoots boven het niveau van 2019", zegt de hoofdeconoom tijdens de presentatie van de nieuwe cijfers.

We consumeren erop los

In de landen om ons heen, Frankrijk, België en het Verenigd Koninkrijk, groeide de economie vorig jaar nog harder. Moeten we dan niet vaststellen dat dit groeicijfer een beetje tegenvalt? Nee, zegt Van Mulligen. De Nederlandse economie is in vergelijking met die landen minder hard gekrompen in 2020. Daardoor maakte Nederland in 2021 ook een minder grote inhaalslag. Logisch dus.

De toegenomen export is een van de belangrijkste oorzaken van de forse economische groei. De uitvoer van goederen en diensten lag in 2021 zelfs 7 procent hoger dan in 2020. Er zijn vooral meer machines en chemische producten uitgevoerd. “Het is een goed jaar geweest voor de Nederlandse industrie”, stelt Van Mulligen.

Ook de uitgaven van huishoudens en investeringen van bedrijven hebben een flinke bijdrage geleverd aan de groei. Consumenten hebben vorig jaar 3,5 procent meer besteed dan in 2020. Ze gaven vooral meer uit aan horeca, huisvesting, medische diensten, gas en kleding. Er werd net als in 2020 ook veel geld uitgegeven aan elektrische apparaten zoals stofzuigers en televisies.

‘Mensen hebben behoefte de deur uit te gaan’

Vergeleken met 2019 – het pre-corona tijdperk – ligt de consumptie in 2021 nog wel 3 procent lager. Vooral de bestedingen aan de bedrijfstakken recreatie en cultuur (bijna 50 procent minder uitgaven), de horeca (bijna 30 procent minder uitgaven) en aan vervoer zijn fors lager dan in 2019. Dat heeft alles te maken met de coronamaatregelen en het vele thuiswerken waardoor het woon-werkverkeer daalde en minder mensen een auto nodig hadden of gebruik maakten van het openbaar vervoer.

Van Mulligen verwacht wel dat de consumentenuitgaven toenemen als de samenleving verder opengaat. “Mensen hebben behoefte om de deur uit te gaan en hebben ook meer geld gespaard tijdens de lockdowns. Dat wil je ook wel eens uitgeven", zegt hij.

Maar in de eerste cijfers over het begin van dit jaar ziet de hoofdeconoom dat er boven de topcijfers over economische groei toch ook een grijze wolk hangt. Met name de inflatie zorgt voor veel onzekerheid bij consumenten die hun boodschappen duurder zien worden als gevolg van de hoge gas- en energieprijzen. Van Mulligen: “Denk aan de tuinders in het Westland. Die betalen meer voor hun gas en licht en dat rekenen ze door aan de consument. Waardoor mensen meer betalen voor hun komkommers en tomaten.”

Ook het ondernemersvertrouwen hapert. Van Mulligen: “We zien het vertrouwen van bedrijven aan het begin van dit jaar weer inzakken. Ze zijn somberder over de vooruitzichten. Dat komt onder andere doordat veel bedrijven last hebben van de krapte op de arbeidsmarkt – meer werk, meer vacatures, minder werklozen – waardoor het lastig is om personeel te vinden, terwijl de meeste sectoren om personeel staan te springen.”

Lees ook:

CBS: Economie in derde kwartaal naar niveau van voor corona

De economie is in het derde kwartaal met 1,9 procent gegroeid en daarmee is die voor het eerst sinds het uitbreken van de coronacrisis weer groter dan voor de pandemie, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).