Het nieuwe werken
De coronacrisis bewijst volgens deze hoogleraar één ding: de kantoortuin heeft zijn beste tijd gehad
De anderhalvemetereconomie en het succes van thuiswerken kunnen weleens het einde betekenen voor de kantoortuin, zegt hoogleraar management Frederik Anseel.
Werkgevers zijn druk bezig zijn personeel weer veilig naar kantoor te krijgen, terwijl het succes van thuiswerken nog toeneemt. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Tilburg University waarvoor vijfduizend Europeanen die sinds de coronacrisis thuiswerken zijn ondervraagd. Wat blijkt? Een meerderheid van 57,4 procent werkt liever thuis dan op kantoor.
De ondervraagden vinden de voordelen van thuiswerken vaak groter dan de nadelen. “Het grootste voordeel vinden mensen dat ze meer invloed hebben op de sfeer en met wie ze contact hebben”, zegt onderzoeker Marc van Veldhoven. “Daarnaast blijkt dat de meeste mensen thuis efficiënter werken en meer regie ervaren over hun werkdag.”
Werk is veranderd, de kantoren niet
Het verbaast hoogleraar Frederik Anseel, werkzaam aan de universiteit van Sydney, niets. Het succes van thuiswerken pleit voor een punt dat hij al langer probeert te maken, namelijk dat de kantooromgeving zijn beste tijd wel heeft gehad.
“Er zijn onderzoeken waaruit blijkt dat een kantoortuin niet bevorderlijk is voor het werk”, zegt de hoogleraar. “Werknemers zitten dicht op elkaar, met het idee de communicatie en samenwerking te verbeteren. Maar uit talloze studies blijkt dat mensen zich op kantoor door het rumoer van collega’s maar moeilijk kunnen concentreren en daardoor minder efficiënt werken.”
Volgens Anseel biedt de coronacrisis een moment om na te denken over of we nog wel terug moeten naar kantoor. “Door de anderhalvemeterregel moet de drukke kantoortuin nu toch al op de schop.” En dat is maar goed ook, vindt de hoogleraar. “Kantoren zijn in de laatste vijftig à zestig jaar amper veranderd terwijl ons werk wel is veranderd”, zegt hij.
“Kantooromgevingen zijn ooit in het leven geroepen door werkgevers om twee doelen te dienen: controle en efficiëntie”, legt hij uit. “Dat is logisch als je kijkt naar het werk dat er toen in kantoren werd gedaan: de administratieve equivalent van het lopendebandwerk in autofabrieken.” Als voorbeeld noemt Anseel een kantoor waar dossiers werden gecontroleerd. “Werknemers met een vaste plaats, kregen het werk (de dossiers) fysiek naar zich toe gebracht in een kar. De ene medewerker controleerde een dossier, gaf het door aan de ander die er een samenvatting van maakte en weer een ander stempelde het document af.”
Waarom zou je nog acht uur naast een collega zitten?
Die dossiers zijn nu digitaal en in te zien via laptops, zegt Anseel. “We kunnen zonder in dezelfde ruimte te zijn razendsnel met elkaar communiceren. Je kunt je daarom afvragen waarom we nog acht uur lang fysiek naast een collega zitten, aan wie we nooit meer een dossier hoeven door te geven.”
De werkplek past niet meer bij het werk, concludeert Anseel. “Kantoren zijn al lang geen plaats meer waar efficiëntie en controle centraal staan. Bedrijven maken het verschil door innovatie, kenniscreatie en samenwerking. Voor geen enkele van die doelstellingen lijkt een kantoor een erg goede werkomgeving.
“Daarnaast kost een gebouw huren, inrichten en onderhouden veel geld. Bovendien leggen duizenden mensen elke dag op hetzelfde moment hetzelfde filetraject af, terwijl uit onderzoek van Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman blijkt dat die reis van en naar werk veel mensen ongelukkig maakt”, zegt Anseel.
Moeten we dan allemaal gaan thuiswerken? Volgens het Tilburgse onderzoek zitten er daar ook nadelen aan. “Het allergrootste nadeel vinden mensen het langdurig virtueel werken.” Het onderzoek zegt niets over langdurig thuiswerken.
Een plek voor toevallige gesprekken
Anseel: “Het kantoor heeft als fysieke ontmoetingsplaats en voor het groepsgevoel een belangrijke functie. Mensen hebben behoefte aan een plek om collega’s te zien. Een plek voor toevallige gesprekken bij de koffieautomaat en een plek voor werk, gescheiden van hun privé.”
Het kantoor mag volgens Anseel dan over de houdbaarheidsdatum zijn, er is wel behoefte aan een alternatief. Denk aan een pand met veel kleinschalige werkplekken voor verschillende bedrijven in de buurt van waar werknemers wonen, met in het midden een marktplein waar je koffie kunt drinken en andere mensen dan alleen je eigen collega’s kunt ontmoeten.”
Lees ook:
Facebook-medewerker hoeft ook na lockdown niet naar kantoor
Facebook wil personeel ook na de versoepeling van coronamaatregelen toestaan om vanuit huis te werken. Dan kan het bedrijf ook meer personeel aannemen dat altijd op afstand zal werken.