De bouw houdt zijn verliezen klein, dankzij de coronacrisis

De ene crisis is de andere niet. “Als het slecht gaat met de economie, gaat het nog slechter met de bouw”, zei directeur Taco van Hoek van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) na het begin van de coronacrisis. Op basis van ervaring met eerdere crises waarschuwde hij voor het verdwijnen van zeker 40.000 banen in de bouw.

Het liep echter anders, blijkt uit een nieuw EIB-rapport over de stand van zaken in de bouw. De bouwproductie is het afgelopen jaar weliswaar met 1,5 procent gekrompen na zes aaneengesloten jaren van groei, maar die krimp is, schrijven de onderzoekers, in het licht van de economische crisis ‘mild te noemen’. De bouw heeft die gunstige cijfers zelfs voor een deel aan corona te danken. Veel mensen staken het geld dat ze niet konden uit­geven aan bijvoorbeeld vakanties of het restaurant, in verbouwingen van hun eigen huis.

De nieuwbouw, zowel van woningen (10 procent minder) als van kantoren (5 procent minder), stond wel onder druk. Dat had niet of nauwelijks te maken met de coronacrisis: al voor die crisis stagneerde het aantal bouwvergunningen dat werd afgegeven. Maar ook als het gaat om kan­toren, werd dat verlies deels goed­gemaakt door verbouwingen.

Ingehaald door de ontwikkelingen

“De doorwerking van een crisis naar de bouw vindt altijd met enige vertraging plaats”, zei EIB-directeur Van Hoek eind maart ook nog. Ook die waarschuwing lijkt inmiddels ­ingehaald door de ontwikkelingen.

Over 2021 is het EIB nog voorzichtig: het verwacht dat de bouwproductie met 3,5 procent zal krimpen. Het instituut rekent erop dat huiseigenaren niet eindeloos zullen doorgaan met geld steken in verbouwingen en dat gemeenten de hand voorlopig op de knip zullen houden als het gaat om infrastructuur. Daardoor kunnen dit jaar wel 17.000 banen verdwijnen.

Voor de jaren daarna, tot 2025, ziet het er volgens de EIB-onderzoekers rooskleurig uit. Zij voorzien een groei van het aantal nieuwbouwwoningen met gemiddeld 7,5 procent per jaar. Dat gaat uiteindelijk 75.000 nieuwe woningen per jaar opleveren, tegen 69.000 vorig jaar. Daarnaast zullen veel gebouwen moeten voldoen aan nieuwe eisen op het gebied van duurzaamheid.

Uitstekend potentieel

Er zijn ‘serieuze neerwaartse risico’s’, waarschuwen de onderzoekers tegelijkertijd. Want hoe lang duren de maatregelen tegen corona nog en welke gevolgen zullen die hebben op het ‘weerstandsvermogen’ van bedrijven? En blijft er door de sterke stijging van de staatsschuld wel geld over voor overheidsinvesteringen in bijvoorbeeld infrastructuur?

Al met al is er toch sprake van een ‘uitstekend groeipotentieel’. De bouw bereikt in 2025 een productievolume van 84 miljard euro, voorspelt het EIB, bijna 9 miljard euro meer dan in 2020. Het aantal banen in de bouw zal dan ook weer toenemen, van 444.000 dit jaar tot 481.000 in 2025.

Lees ook:

De bouw koerst af op een crisis. Alweer.

Dankzij lopende projecten draait de bouw nog redelijk, maar de vooruitzichten zijn zeer somber. Duizenden bouwvakkers moeten vrezen voor hun baan.