Hypotheekmarkt

Banken willen zekerheid, eisen bij hypotheek worden strenger

Een kat nestelt zich op een verhuisdoos in de woonkamer.  Beeld ANP
Een kat nestelt zich op een verhuisdoos in de woonkamer.Beeld ANP

Banken beoordelen hypotheekaanvragen strenger dan voorheen. Zo mijden ze de risico’s die met de coronacrisis samenhangen.

Hanne Obbink

Een hypotheek afsluiten wordt lastiger. In het afgelopen kwartaal zijn banken al strengere eisen gaan stellen aan huizenkopers, zeggen zij zelf, en zij zijn van plan hun criteria de komende tijd nog verder aan te scherpen.

De afgelopen drie jaar versoepelden de banken hun eisen juist geleidelijk. Maar die trend wordt nu doorbroken. De banken spelen hiermee in op de verwachte gevolgen van de coronacrisis, stelt De Nederlandsche Bank (DNB) op basis van een driemaandelijkse enquête onder zeven grote Nederlandse banken.

Hypotheekadviseurs kregen de afgelopen maanden al te maken met scherpere eisen aan hun klanten. Banken willen meer zekerheid over het inkomen van huizenkopers, merkten zij, en daarom vragen ze tegenwoordig om heel recente documenten daarover. En mensen met flexibel werk of slechts een tijdelijk contract konden tot voor kort vaak nog wel uit de voeten met gegevens over hun gemiddelde inkomen over de afgelopen drie jaar. Maar dat wordt nu niet meer door alle banken geaccepteerd.

De banken zelf vinden het niet meer dan logisch dat ze kritisch kijken ‘of het verstrekken van een lening verantwoord is’, stelt hun vereniging, de NVB. “Het is in het belang van zowel de klant als de bank dat een lening uiteindelijk wordt terugbetaald.”

Te onzekere tijd

De vraag naar hypotheken is het afgelopen kwartaal niet verder gegroeid, althans niet bij de banken die meededen aan de DNB-enquête. Het merendeel van die banken verwacht wel dat die vraag de komende tijd zal dalen.

Makelaars zien daar nog weinig van, bleek vorige week uit de kwartaalcijfers van hun vereniging, de NVM. “Maar we merken wel dat kopers meer tijd nodig hebben om hun financiering rond te krijgen”, zegt Lana Gerssen namens de NVM. “Ook merken we dat zzp’ers en ondernemers er meer moeite mee hebben.”

Voorlopig is de stroom hypotheekaanvragen nog ‘enorm groot’, zegt ook Martin Hagedoorn van de Hypotheekshop. “De aanscherping van de eisen is niet ingrijpend. Voor de meeste huizenkopers zijn ze geen grote hindernis”, zegt hij. “En als je bijvoorbeeld in de horeca werkt en in de problemen zit door de coronacrisis, vraag je nu geen hypotheek aan. Dan weet je zelf wel: voor mij is dit te een onzekere tijd om een huis te kopen.”

Intussen moeten in coronatijd ook veel mensen die al een huis bezitten een beroep op hun bank doen. Sinds het begin van de crisis mochten twintigduizend mensen van hun bank een pauze nemen in het aflossen van hun hypotheek, meestal één tot drie maanden, meldt bankenvereniging NVB. Daarnaast kregen ook nog eens 12.000 mensen met een consumptief krediet zo’n betaalpauze. Met die pauzes is volgens de NVB 77 miljoen euro gemoeid.

Grote drukte, lange doorlooptijd

Het is druk op de hypotheekmarkt. Toen de coronacrisis uitbrak, begon de rente licht te stijgen, en dat was voor veel huizenbezitters het sein om hun hypotheek over te sluiten. Wie het nu niet doet, is de gedachte, is te laat om nog van de lage rente te profiteren. Die drukte leidt bij banken tot ‘doorlooptijden’ van soms enkele maanden, zegt Carina Kloet van De Hypotheker. En omdat banken tegenwoordig extra zekerheid eisen van hun klanten en alleen afgaan op inkomensgegevens van hoogstens twee maanden oud, moeten aanvragers niet zelden een tweede keer zulke gegevens leveren. “Hinderlijk, ja. En soms moeten aanvragers ook nog eens extra formulieren invullen”, zegt Kloet. “Maar dat een aanvraag daarop stukloopt, komt nauwelijks voor.”

Lees ook:

De woningmarkt draait gewoon door. Nóg wel

De woningmarkt heeft nauwelijks last van de coronacrisis, blijkt uit cijfers van makelaars. Of dat ook zo blijft, is onzeker.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden