Er wordt weer volop gelobbyd om geld vrij te maken voor verbreding van snelwegen en om rails aan te leggen. Is dat nodig nu we het thuiswerken hebben omarmd?
Hoewel de vaccins tegen het coronavirus nog niet eens zijn gearriveerd, worden toch al grootse plannen gesmeed om de capaciteit van het wegen- en spoorwegnet te vergroten. Alleen al deze week kwamen er van twee kanten initiatieven om de infrastructuur te verbeteren. Corona of niet.
Zo hebben in Utrecht gemeente, provincie en regiogemeenten een aanvraag bij het Rijk gedaan om voor 2,1 miljard euro te investeren in onder meer de aanleg van twee tramlijnen en een intercitystation. Meer rails en (deels) nieuwe stations als Lunetten-Koningsweg en Utrecht Science Park dragen volgens de gemeente Utrecht bij aan ‘een grootstedelijk ov-netwerk dat de stad prettig, gezond en leefbaar moet houden voor iedereen’.
TLN: Blijf investeren in cruciale transportroutes
Ook brancheorganisatie Transport en Logistiek (TLN) stelt dat het ‘onverminderd belangrijk’ is om te blijven investeren in cruciale transportroutes. Volgens TLN is de economische schade door files nog dusdanig groot dat hoognodig knelpunten in het wegennet moeten worden weggenomen. Als Nederland een belangrijk handelsland wil blijven, zijn goede verbindingen richting het Europese achterland essentieel, zo benadrukken TLN en ondernemersvereniging voor transport Evofenedex.
Dat het nu veel minder druk is op de Nederlandse snelwegen is volgens de branche slechts van voorbijgaande aard. Op termijn zal de drukte terugkomen, verwacht TLN. De bevolking groeit immers door en ook de vraag naar goederen (en dus meer transportverkeer), zal groeien. “Dat we niet meer in wegen hoeven te investeren vanwege corona is echt een illusie”, aldus TLN-voorzitter Elisabeth Post tegen het ANP.
Thuiswerken bevalt wel, blijkt uit onderzoek
De vraag is of werkend Nederland nog wel geneigd is massaal de auto of trein te pakken nu vanuit huis werken de norm is. Er zijn genoeg signalen dat het thuiswerken Nederland wel bevalt. In een onderzoek onder werkenden en werkzoekenden van onderzoeksbureau Motivaction kwam in oktober naar voren dat 68 procent het prima vindt om thuis te blijven werken. 32 procent gaf aan het liefst zo snel mogelijk weer (helemaal) terug te keren naar de oude werkplek.
Organisatiepsycholoog Aukje Nauta vindt het moeilijk om in te schatten wat zulke onderzoeken waard zijn. “Enquêtes nu zeggen weinig over gedrag later, maar als ik mag geloven wat nu zoal blijkt, dan geloof ik niet dat we weer terug naar het oude gaan.” Nauta merkt in de webinars die ze geeft over thuiswerken en in de onderzoeken die zij raadpleegt dat vrijwel iedereen graag hybride wil werken, dus thuis én op kantoor.
“Ook leidinggevenden merken hoe productief dat is, waardoor ik wel zeker weet dat de 39 procent ‘af en toe thuiswerkers’ die we volgens het CBS al hadden voor corona, alleen maar zal toenemen. Ook zullen we meer gespreid over de dag reizen, bijvoorbeeld door eerst een paar uurtjes thuis te werken”, denkt Nauta.
Glazen bol
Joris van Dijk, mobiliteitsdeskundige aan de TU Delft, heeft ook geen glazen bol, maar, zegt hij: “Als we duurzaamheid en massatransport in het oog houden, zijn miljardeninvesteringen voor het verbreden van wegen op dit moment volledig ongepast. De kansen liggen juist in vervoer per trein, aangezien we met minimale aanpassingen in de spoorinfrastructuur de capaciteit enorm kunnen verhogen. Dit geldt voor zowel personenvervoer als goederen.”
Het overgrote deel van de logistiek en transport in Nederland is gericht op lichte pakketten, weet Van Dijk, zoals bestellingen bij mensen thuis en winkelvoorraden. “Met de juiste afstemming kunnen treinen buiten de spits worden ingezet als pakketdienst, die snel kunnen worden losgekoppeld op strategische stations in Nederland. Hierdoor verdwijnt een aanzienlijk percentage aan verkeer op de snelwegen.”
Van Dijk ziet de reisbehoefte na corona snel terugkomen. “Het is onbekend of de thuiswerksituatie blijvende gevolgen heeft, maar fysiek contact met collega's blijft een essentieel element bij veel banen, misschien wel meer dan we nu met elkaar willen toegeven. Ik denk dat we die verplaatsing wel beter kunnen sturen en verdelen.”
Lees ook:
Het piept en kraakt al in het openbaar vervoer en dat wordt alleen maar erger zonder passagiers
De nieuwe coronamaatregelen gingen niet direct over het openbaar vervoer, maar de gevolgen voor bus en trein zullen groot zijn.
