Agrarische lobbyclub wankelt: ruzie over verandering landbouw

De lobbyclub van grote agrarische concerns, AgriNL, is uit elkaar gevallen. Er is onenigheid over een ‘actieplan’ waarin wordt gepleit voor het inleveren van landbouwgrond voor woningbouw en natuur. De veevoerbedrijven ForFarmers en De Heus hebben hun lidmaatschap opgezegd. Zuivelcoöperatie FrieslandCampina en boerenbelangenorganisatie LTO zeggen het plan niet te steunen. LTO heeft beëindiging van het lidmaatschap in beraad.

Elf grote bedrijven plus de land- en tuinbouworganisatie LTO zijn lid van AgriNL. Het gaat onder meer om de veevoerindustrie, de Rabobank, kalvermester Van Drie, FrieslandCampina, kippenslachterij Plukon en machinebouwer Lely. Hun gezamenlijke omzet is 46 miljard euro per jaar. Zij hebben enorme economische belangen in een sector die onder druk staat om te veranderen, onder meer onder invloed van te hoge uitstoot van stikstof en kooldioxide.

In een poging om de formatie van een nieuw kabinet bij te sturen, plaatste AgriNL dinsdag een advertentie waarin wordt opgeroepen de maatschappelijke problemen zoals stikstof, klimaat en woningbouw op te lossen ‘met perspectief voor de landbouwsector’. Daarover was geen verschil van mening, wel over het actieplan dat daarna op de website van de organisatie verscheen.

Landbouwgrond naar de natuur

In het actieplan van AgriNL staat dat grond die vrijkomt als boeren stoppen opnieuw kan worden gebruikt voor de landbouw, maar ook voor nieuwe natuur en woningbouw. Het aanbod om grond te besteden aan iets anders dan landbouw stuit bij in ieder geval een deel van de bedrijven tegen de borst. In het plan staat ook dat de uitstoot van stikstof gereduceerd moet worden met de helft, zoals ook de Commissie Remkes voorstelde. Eerder kwamen LTO en een aantal andere organisaties met een plan voor een vermindering van 40 procent.

LTO trok dinsdagavond al haar steun voor het plan van AgriNL in. “Dit overstijgt wat wij willen”, licht Sjaak van der Tak, voorzitter van LTO Nederland toe. Volgens hem was er nooit overeenstemming over een plan. FrieslandCampina trok woensdagochtend de steun in en de veevoerbedrijven ForFarmers en De Heus willen geen lid meer zijn van AgriNL.

De radicale boerenactiegroep Farmers Defence Force reageerde ook furieus. Voorzitter Mark van den Oever zegt in een video dat de bedrijven ‘niet gaan vertellen hoe wij moeten boeren en dat wij grond weg moeten geven’. Hij voegt eraan toe: “Boerenbelangen worden vertegenwoordigd door boerenbelangenbehartigers.” De veevoerbedrijven knopen dat in hun oren want ForFarmers schrijft in het persbericht: “De discussie over het toekomstperspectief voor de agrarische sector laten wij over aan de boeren en hun organisaties.”

Lastige klus

Het actieplan is inmiddels van de website van AgriNL verwijderd. Over het voortbestaan van de organisatie maakt voorzitter Tjibbe Joustra zich geen zorgen, zei hij woensdag tegen het vakblad Nieuwe Oogst. De lobbyclub trok de voormalig topambtenaar aan als boegbeeld. Joustra had al eerder lastige klussen op zijn bord als secretaris-generaal op ministeries, als nationaal coördinator terrorismebestrijding en voorzitter van de Onderzoeksraad voor veiligheid.

AgriNL is juist opgericht om de belangenbehartiging in de landbouw te bundelen. Joustra: “In de politiek bestaat het beeld dat de landbouw erg defensief is en de verdeeldheid groot. Dat beeld wordt op deze manier bevestigd. Verdeeldheid is nooit goed. Mijn taak is onder meer om een toelichting op de lobby te geven in het Haagse. Daar helpt dit niet bij.”

Lees ook:

Landbouwsector ziet niks in gedwongen uitkoop en ‘landjepik’

Desnoods moeten boeren maar gedwongen worden hun grond af te staan, blijkt uit een scenario om de stikstofuitstoot terug te dringen.

Stikstof blijkt splijtzwam voor milieubeweging: ‘Het is een slap compromis’

Boeren, bedrijfsleven en twee natuurorganisaties hebben een plan om de stikstofcrisis aan te pakken. ‘Te slap’, zeggen andere milieuclubs. Ook de boeren zijn verdeeld.