Ondergronds tuinieren schiet wortel in Londen
Vergeet de rucola op het balkon: de nieuwe stadstuin bevindt zich in de kelder. Voor het Londense project 'Growing Underground' is een schuilkelder uit de Tweede Wereldoorlog omgetoverd tot ondergrondse boerderij. Op 33 meter onder straatniveau tieren sla, peterselie en radijs er welig.
De 'bunkerbouw' is een initiatief van ondernemers Richard Ballard en Steven Dring, de mannen achter het duurzame bedrijf Zero Carbon Food. In anderhalf jaar bouwden ze een oude schuilkelder in de Londense wijk Clapham om tot ondergrondse stadstuin.
Op stellingen van biologisch afbreekbaar materiaal worden verschillende groenten en kruiden gekweekt onder energiezuinige ledverlichting. Dat gebeurt via hydrocultuur, een methode waarbij planten worden gekweekt in water waar speciale voedingsstoffen aan zijn toegevoegd. Dit 'voedzame' water overspoelt de bakken dagelijks en loopt vervolgens langzaam weg.
'In het begin dacht ik dat ze gek waren'
Loopt het water u niet in de mond bij de gedachte aan sla uit een vochtige bunker? Dat is nergens voor nodig, zegt chef-kok Michel Roux jr. Hij bezocht de schuilkelder een paar maanden terug in de testfase. "In het begin dacht ik dat ze gek waren", zei Roux destijds in The Guardian, "maar toen ik de producten proefde was ik verbijsterd. Er is een groeiende behoefte aan duurzame, lokaal verbouwde producten in Londen. De markt voor dit soort productie is enorm."
lockquote class="twitter-tweet" lang="en">
London's first underground farm @grownunder backed by @michelrouxjr opening http://t.co/0oXBgcfNGy via @Caterertweets pic.twitter.com/FBRuPSAaDW
— Diamond Facilities (@DiamondFSUK) 29 juni 2015
Efficiënt?
Het ondergronds verbouwen van sla en groente lijkt op het eerste gezicht niet erg efficiënt, maar heeft volgens de ondernemers juist veel voordelen. Zo is de temperatuur er continu 16 graden, en verbruikt hydrocultuur zo'n 70 procent minder water dan landbouw in de open lucht. Door de constante temperatuur is het bovendien mogelijk om continu groenten te verbouwen, in plaats van één of twee seizoenen per jaar.
De mannen van Growing Underground beloven daarnaast dat ze hun producten binnen vier uur 'van de boerderij op het bord' kunnen bezorgen, zonder dat er vervuilend transport aan te pas komt. Voorlopig alleen aan lokale restaurants, maar op termijn zijn ook particulieren welkom voor een duurzame 'bunkerboodschap'.