ProfielCredit Suisse

Zwitserse trots Credit Suisse leidde zijn eigen verval in

Pinautomaten worden schoongemaakt bij Credit Suisse in Zürich. Beeld Reuters
Pinautomaten worden schoongemaakt bij Credit Suisse in Zürich.Beeld Reuters

De overname van Credit Suisse betekent het einde van een roemruchte historie. Van nationale trots tot internationale strop.

Daan Marselis

Alfred Escher wilde Zwitserland verheffen. Toen hij werd geboren in 1819 was zijn land een bestuurlijke lappendeken; ieder kanton had zelfs nog z’n eigen munt. Hoe kon hij dat beter met elkaar verbinden dan via de aanleg van een spoorlijn?

Omdat hij financiering van zo’n belangrijk nationaal project niet wilde overlaten aan buitenlandse mogendheden zette hij de Schweizerische Kreditanstalt op, de voorloper van het huidige Credit Suisse. Zijn kredietbank werd een succes, in enkele dagen haalde hij genoeg particulier geld op voor de bouw van het Zwitserse spoornet. Dat was 1856.

Na de spoorlijnen volgde de aanleg van het elektriciteitsnet. Allemaal (deels) met geld van Credit Suisse gefinancierd. In 1882 werd dan eindelijk ook de Gotthardtunnel geopend. Vanaf dat moment was Zwitserland aangesloten op de rest van Europa, zowel logistiek als financieel.

Vastberadenheid, vooruitziende blik en ondernemerschap

Medewerkers zullen nu geen zin hebben in een lesje over de ontstaansgeschiedenis van hun bank. Maar volgens de eigen website toont het verhaal van Escher de kwaliteiten waarover Credit Suisse nog steeds zegt te beschikken: vastberadenheid, een vooruitziende blik en ondernemerschap.

Toch werd de bank de afgelopen jaren geplaagd door schandalen, zegt hoogleraar bankwezen en financiering Harald Benink van Tilburg University. Het deel dat zich bezighoudt met investment banking opereerde te agressief en nam te veel risico’s. “Dan kan het ook flink misgaan.”

En mis ging het. Sinds 2021 maakt Credit Suisse verlies. Er was de misgelopen investering in Archegos Capital Management, een Amerikaanse vermogensbeheerder. Credit Suisse ging er 4,5 miljard euro het schip mee in. Datzelfde jaar liepen ook andere investeringen spaak. In het eigen jaarverslag moest de directie flink door het stof. Hopend dat de aandeelhouders vertrouwen zouden houden.

De bank bleek zaken te doen met corrupte politici en criminelen

Ook het beoordelingsvermogen van bankiers liet te wensen over. Zo investeerde de bank 1,3 miljard dollar in een tonijnvissersvloot in Mozambique, waarvan 200 miljoen in de zakken van corrupte politici en bankiers van Credit Suisse verdween. De Britse toezichthouder op het bankwezen vond dat Credit Suisse dit had moeten voorkomen. Gevolg: een boete.

Het imago van de bank kwam verder onder druk te staan toen journalisten van de Süddeutsche Zeitung en The Guardian via een klokkenluider de beschikking kregen over interne documenten van Credit Suisse. Klanten van de bank bleken betrokken bij marteling, drugshandel of – alweer – corruptie.

Omdat Credit Suisse ook in 2022 verlies maakte, besloot de bedrijfstop te reorganiseren. Er ging een streep door de bonusregeling van het topmanagement. Maar het hielp niet meer. Klanten haalden massaal hun geld weg bij de bank.

‘Alfred Escher was een van de drijvende krachten die Zwitserland van een achtergebleven agrarische samenleving omvormde in een land dat bekendstaat om zijn financiële en economische competentie’, schrijft Credit Suisse op de eigen site. Dat mag zo zijn. Maar voor de bank die zijn levenswerk was, eindigt na 166 jaar de rit als zelfstandige bank. Schuldeisers en aandeelhouders wereldwijd draaien op voor de verliezen.

Lees ook:

Nederlandse banken onderuit op de beurs na redding Credit Suisse

De Zwitserse overheid dwingt de redding af van een belangrijke bank en legt de pijn grotendeels bij beleggers.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden