Zo simpel kan het zijn: een laagje klei op het veen remt de CO2-uitstoot door veenafbraak

De uitstoot van kooldioxide door veenafbraak kan met 20 tot 50 procent dalen door een dun laagje klei aan te brengen. Dit blijkt uit de eerste resultaten van onderzoek van het Louis Bolk Instituut, de Universiteit Utrecht en het Veenweide Innovatie Centrum. Onderzoekers baseren hun percentages op proeven in het laboratorium, maar de eerste testen in de bovenlaag van de bodem in het veenweidegebied laten ook een remming zien van de uitstoot van kooldioxide.

“Het kan een belangrijk hulpmiddel worden voor Nederland om de klimaatdoelen te halen, terwijl het waterpeil toch relatief laag kan blijven, zodat het veenweidegebied ten dele beschikbaar blijft als landbouwgrond”, zegt een van de onderzoekers, Joachim Deru van het Louis Bolk Instituut in Bunnik.

De hoge uitstoot van kooldioxide en bodemdaling zijn twee belangrijke problemen in het veenweidegebied in west- en noord-Nederland. Om landbouw mogelijk te maken is het grondwaterpeil in de veenweidegebieden verlaagd. Dan kan een boer met koeien en machines het land op. Door die lagere waterstand komt er zuurstof bij de plantenresten waaruit het veen bestaat en bij dat oxidatieproces komt vervolgens kooldioxide vrij en daalt de bodem.

Klei-humus-complex

De klei die de onderzoekers aanbrengen en die in de bodem zakt, beschermt de plantaardige resten tegen afbraak en zo daalt de uitstoot van kooldioxide. Deru: “We willen dat er in de bodem uiteindelijk een klei-humus-complex ontstaat, een binding tussen klei en de organische stof, de plantenresten. In het klei humus-complex is de organische stof beschermd voor afbraak; het bodemleven kan er niet meer goed bij omdat de plantenresten als het ware zijn ingepakt in de klei.”

Bij de experimenten die de onderzoekers uitvoeren brengen zij steeds slechts een kleine laag klei aan. Zij halen die grond bij graafwerk dat wordt uitgevoerd voor infrastructurele projecten. “Het is niet de bedoeling om het veen af te sluiten”, verduidelijkt Deru. “Het kleine laagje klei dat wij op het veen leggen, moet door het bodemleven naar beneden worden gebracht en met de bestaande grond worden vermengd. Vooral wormen doen dat. Dat zien we ook daadwerkelijk gebeuren; de klei zakt twee tot drie centimeter per jaar.” Verder onderzoek neemt nog zeker vijf jaar in beslag. “We starten nu een groot programma om beter te begrijpen wat er gebeurt en welke klei geschikt is.”

Lees ook:

Het voedselmoeras is een alternatief voor de veenweide: ‘De lisdoddechips smaakte heerlijk’

Voedselbossen zijn inmiddels een bekend begrip, maar in het natte Holland is een moeras veel passender dan een droog bos. Den Haag heeft de primeur, maar de bedenkers zien het als dé oplossing voor het gehele veenweidegebied