Wetenschappers alarmeren: massa-extinctie gaande

Vooral grote dieren als olifanten worden met uitsterven bedreigd, zeggen de onderzoekers. Beeld anp
Vooral grote dieren als olifanten worden met uitsterven bedreigd, zeggen de onderzoekers.Beeld anp

Er breekt een tijdperk van massale uitsterving aan, waarschuwen Amerikaanse biologen van de Standford University in het wetenschappelijke tijdschrift Science. Volgens hun berekeningen zal tussen de 16 en 33 procent van de diersoorten voorgoed uit het dierenrijk verdwijnen.

Redactie

Dat dieren uitsterven, is geen nieuw fenomeen. In de afgelopen vijfhonderd jaar hebben we afscheid genomen van 320 diersoorten. De overgebleven soorten slonken met 25 procent. Waar het uitsterven voorheen waarschijnlijk het gevolg was van klimaatveranderingen en inslaande kometen, speelt de mens bij het huidige verlies een aanzienlijke rol, ontdekten de onderzoekers.

In de afgelopen 35 jaar verdubbelde het aantal mensen op de wereld. En het is vooral die enorme groei die de rest van het dierenrijk parten speelt. Om al die mensen te huisvesten worden er massaal bossen gekapt, met alle gevolgen van dien.

Vooral grote dieren zullen verdwijnen
Het zijn vooral grote diersoorten, zoals olifanten, ijsberen en neushoorns, die het onderspit moeten delven. Ze zijn door hun grootte een makkelijk prooi voor jagers, verliezen door de ontbossing hun leefgebied en planten zich op minder grote schaal voort. Ze maken dan maar een klein percentage uit van het dierenrijk, maar hun verdwijning heeft ook effect op het voortbestaan van andere diersoorten. Ook dat van de mens.

Een voorbeeld: toen in Kenia uit een bepaald gebied de giraffes, zebra's en olifanten verdwenen, werd het al snel een graslandschap. Knaagdieren namen het gebied over, droegen ziektes met zich mee en verspreidden die verder onder andere dieren, waaronder de mens. Door de ontbossing kregen jagers en stropers vrij spel waardoor er nog meer dieren het leven lieten.

Vicieuze cirkel
Hoofdonderzoeker Rodolfo Dirzo van de Standford University spreekt van een vicieuze cirkel. "Niemand had gedacht dat ontbossing al deze dramatische consequenties zou hebben. Bij uitsterving denken we vaak aan het verlies van diersoorten. Dat is ook erg belangrijk, maar er treedt ook een verlies op aan ecosystemen waarin dieren een belangrijke rol spelen. Daar moet ook aandacht aan worden besteed."

Tot nu toe zijn er vijf momenten van massaal uitsterven bekend. 251 miljoen jaar geleden vond de grootste massa-extinctie plaats. Toen stierf 95 procent van alle zeedieren uit en liet 70 procent van alle gewervelde dieren op het land het leven. Zo'n 65 miljoen jaar geleden vond de laatste plaats, waarschijnlijk door een ingeslagen komeet. Alle dinosauriërs werden toen van de aardbodem gevaagd.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden