Wilde staking
Werknemers VDL Nedcar zien geen toekomst meer voor het bedrijf
Voor de tweede dag op rij was er donderdag een wilde staking bij VDL Nedcar. De medewerkers denken dat hun fabriek over een jaar niet meer bestaat en eisen een goede ontslagvergoeding.
Is er toekomst voor VDL Nedcar? Nee, denken de medewerkers. Nu nog zetten zij BMW’s en Mini's in elkaar, maar in maart 2024 loopt dat contract af en een opvolger is er nog niet. Vanaf dat moment worden er in de fabriek in het Limburgse Born dus geen auto’s meer gemaakt en zal de fabriek zijn deuren moeten sluiten. De medewerkers zijn boos op moederbedrijf VDL. Ze voelen zich ‘bij het grof vuil gezet’, zoals Ron Peters van FNV Metaal het zegt.
In de ogen van de medewerkers heeft moederbedrijf VDL veel te weinig gedaan om een opvolger voor BMW te vinden. Het Duitse automerk maakte in oktober 2020 bekend dat het de productie van VDL Nedcar zou staken. “VDL heeft onvoldoende gedaan om de productie in Born te houden. Alles is mislukt. VDL overspeelde zijn hand door veel te veel geld te vragen”, zegt Peters.
Amerikaanse en Aziatische fabrikanten
Woordvoerder Miel Timmers van moederbedrijf VDL ziet de toekomst een stuk zonniger. “Wij hebben veel vertrouwen in het voortbestaan van VDL Nedcar.” VDL zegt in gesprek te zijn met meerdere potentiële opdrachtgevers. Dat zijn zowel Amerikaanse als Aziatische fabrikanten, zegt Timmers.
Sectoreconoom Rico Luman van ING denkt ook dat er kansen zijn voor VDL Nedcar. “VDL kan de springplank naar Europa zijn”, zegt hij. Chinese merken zoals BYD, MG en Xpeng transporteren hun elektrische auto’s nu helemaal vanaf de fabriek in Azië. Dat geldt ook voor de meeste elektrische auto’s van Kia en Hyundai uit Zuid-Korea. Als ze hier een productielijn openen, kunnen ze veel sneller groeien, denkt Luman. Sommige merken zouden die stap overwegen.
Stadsauto's en elektrische pick-uptrucks
Tot zover het goede nieuws. Want kansen moeten wel verzilverd worden. VDL wil niet zeggen met welke mogelijke opvolgers van BMW het in onderhandeling is. “We hebben daarover geheimhoudingsverklaringen getekend”, zegt Timmers. Drie namen zijn bekend: het Duitse ElectricBrands dat kleine stadsauto’s bij VDL Nedcar zou willen laten bouwen, het Amerikaanse Rivian dat zich specialiseert in elektrische pick-uptrucks en het eveneens Amerikaanse Canoo.
De gesprekken met Canoo klapten omdat het bedrijf wilde investeren in Amerikaanse banen. Die met Rivian leidden twee keer tot een akkoord, dat vervolgens weer werd opgezegd. Volgens Timmers komt dat niet doordat VDL het onderste uit de kan wilde hebben. De eerste keer trok Rivian zich terug omdat de aandelenkoers van de Amerikanen fors onderuit gegaan was. De tweede keer omdat de Amerikaanse president Joe Biden de Inflation Reduction Act introduceerde. Fabrikanten van elektrische auto’s kunnen onder die wet profiteren van grote financiële voordelen, mits ze (delen van) hun auto’s in Noord-Amerika laten bouwen. “Toen zei Rivian dat ze wel heel dom zouden zijn om dat te negeren.”
Luman van ING zegt dat het vertrek van BMW op een vervelend moment komt. Alle gevestigde autofabrikanten introduceren nu vooral nieuwe elektrische modellen. Omdat ze nog weinig ervaring hebben met de productie daarvan, willen ze die het liefst in eigen beheer bouwen om zo het risico op vertraging, fouten te verminderen. Voor een onafhankelijke autobouwer als VDL Nedcar is het op dit moment moeilijker om nieuwe grote klanten te trekken.
Olijk ogend karretje
De bedrijven waarmee VDL nu in gesprek is, zullen het gat dat BMW achterlaat niet kunnen vullen. Vorig jaar reden ruim honderdduizend spiksplinternieuwe BMW’s en mini’s uit de fabriek in Born. ElectricBrands en Rivian bouwden vorig jaar gezamenlijk enkele tienduizenden voertuigen. VDL houdt er rekening mee dat het niet alle 3800 Nedcar-medewerkers zal kunnen behouden.
Behalve met autobouwers is VDL ook in gesprek met producenten van people movers, elektrische voertuigjes die volledig automatisch personen kunnen vervoeren. “Dat is toch waar het openbaar vervoer naar toe gaat in binnensteden”, zegt Timmers.
Het is de vraag wat de medewerkers van VDL Nedcar ervan vinden als ze zo’n olijk ogend karretje in elkaar moeten zetten. “Het zijn trotse autobouwers hè,” zegt Ron Peters van FNV. Als er voor hen geen toekomst is bij VDL Nedcar, willen ze nu ‘netjes afrekenen’. Ze eisen een hogere ontslagvergoeding dan nu in het sociaal plan is afgesproken. De vakbonden hebben VDL Nedcar een ultimatum gesteld. Uiterlijk vrijdagmiddag 12 uur moet het bedrijf met toezeggingen komen. Zo niet, dan zullen er ook komende week nog acties zijn in Born.
Productie vrijdag hervat
De productie bij de Limburgse autofabriek Nedcar werd vrijdag weer hervat. Dat heeft eigenaar VDL laten weten aan persbureau ANP. Toch is volgens enkele werknemers niet iedereen aan het werk, twee productielijnen zouden nog stil staan.
Driesporenstrategie
Afgelopen februari heeft het bedrijf een driesporenstrategie bekendgemaakt. VDL Nedcar gaat daarin verder als onafhankelijke autobouwer (spoor een), als innovatiecentrum voor bijvoorbeeld batterijproductie (spoor twee) en wordt zelfs het centrale punt van een heel automotivecentrum waar dan ook andere VDL-dochters zich zullen vestigen die zich met mobiliteit bezig houden (spoor drie).
In die strategie is het én-én-én. VDL wil alle sporen tegelijk realiseren. VDL Nedcar zou dan de auto’s van meerdere fabrikanten moeten gaan assembleren. Zo spreidt VDL het risico. “Als je één klant hebt ben je kwetsbaar, dat weten we al tien jaar”, zegt Timmers.
Lees ook:
Activisten bij Sterrebos bij VDL Nedcar schuldig aan bezetting, maar krijgen geen straf opgelegd
De bezetters probeerden vergeefs de kap van het bos voor uitbreidingvan de naastgelegen autofabriek Nedcar te verhinderen.
