Wees eerlijk: waarom zouden we wel garnalen eten, maar geen krekels?

Wie heeft er nooit garnalen gegeten? Al is het maar in de vorm van zo’n ouderwetse garnalencocktail of, uiterlijk geheel onherkenbaar, in de vorm van kroepoek. Vegetariërs uitgezonderd heeft bijna iedereen weleens een garnaal opgepeuzeld, kleine grijze Noordzeegarnaaltjes of de goedkopere roze, of grotere soorten als gamba’s of scampi.

Deze diertjes behoren tot de geleedpotigen. Geleedpotigen, de naam zegt het al, hebben pootjes die uit aparte geledingen bestaan, met een zogenoemd exoskelet aan de buitenkant daarvan. Terzijde: ook de ledematen van gewervelde dieren bestaan uit geledingen, dus eigenlijk zou je ook mensen geleedpotigen kunnen noemen, maar zo werkt de diersystematiek niet. Wij hebben geen exoskelet.

Er zijn geleedpotigen met zes pootjes (insecten), met acht pootjes (spinachtigen), met tien pootjes (krabben, kreeften en garnalen) of nog meer, tot bizar veel bij de duizend- en miljoenpoten. De garnalen en gamba’s van de menukaart, maar ook Oosterscheldekreeften en de krabben voor de krabcocktail behoren tot de kreeftachtigen (Crustacea) en daarbinnen tot de tienpotigen of Decapoda.

Sprinkhanen zijn best lekker als borrelhapje

Ze worden vaak gegeten, het bezit van tien pootjes verhindert dat niet. Maar minder pootjes veroorzaken een intuïtief probleem. Want bijna niemand wil diertjes eten die geen tien maar slechts zes poten hebben, oftewel Hexapoda, alias insecten.

Veel insecten zijn ongenietbaar of te mooi om op te eten, motten en vlinders bijvoorbeeld; mensen zijn geen vleermuizen. Ik kan me ook niet voorstellen dat we lieveheersbeestjes of kakkerlakken gaan eten. Maar veel andere soorten kunnen goed worden genuttigd en vormen zelfs een prima bron van eiwitten.

Toch is er iets in ons dat zich ertegen verzet. Terwijl het eigenlijk vreemd is om wel gekookte geleedpotigen met tien pootjes te verorberen maar je neus op te halen voor geleedpotigen met zes pootjes, hoewel ik uit eigen ervaring weet dat gefrituurde sprinkhanen best lekker zijn als borrelhapje. De pootjes kun je er afhalen.

Maar er zijn ontwikkelingen gaande. Weliswaar zullen we vooralsnog geen knapperig gebakken krekelsnacks tussen de zakken chips aantreffen, of sappige meelwormhamburgers in het vlees(vervangers)vak, of voorgebakken zijderupsen in de diepvries, maar er kunnen nu wel insecten in poedervorm worden verwerkt.

Krekels zitten straks in de soep

De Europese Commissie geeft toestemming om krekelpoeder te verwerken in soepen, sauzen en brood. De krekels worden gekweekt in Barneveld – het epicentrum van onze kippenindustrie. Indachtig het oer-Hollandse gezegde dat wat de boer niet kent hij ook niet zal eten, worden de voedzame krekels niet in herkenbare vorm aangeboden maar tot poeder fijngemalen.

De soort die hiervoor wordt benut is de huiskrekel, Acheta domesticus, een soort die in volwassen stadium maximaal twee centimeter lang wordt. Hij komt van nature in ons land voor en kan in verwarmde gebouwen overleven. Het getjilp van de diertjes kan mensen soms tot wanhoop brengen, maar in Barneveld worden ze in een gesloten systeem gekweekt.

Huiskrekels hebben veel exoskelet en zijn daardoor nogal hard. Er zal minder vlees in zitten dan in een garnaal vermoed ik, maar in gemalen vorm is het hoogwaardig voedsel. En wees eerlijk: waarom zouden we wel decapode garnalen eten, maar geen hexapode krekels? Krekelkroepoek, dat allitereert ook lekker.