Wageningen universiteit maakt zich sterk voor biodiversiteit

Een ommezwaai mag het formeel niet heten, maar opmerkelijk is het zeker dat de voormalige landbouwuniversiteit zich nadrukkelijk bekeert tot natuur-inclusief denken en doen. Vanuit alle disciplines gaan onderzoekers van Wageningen Universiteit & Research (WUR) samenwerken om de wereldwijde teruggang in biodiversiteit beter te begrijpen en door innovatieve oplossingen om te buigen.

Bending the curve, de trend keren, is het motto van natuurorganisaties, wetenschappers en politici, sinds het Intergouvernementeel Platform voor Biodiversiteit en Ecosysteemdiensten (Ipbes) van de Verenigde Naties twee jaar geleden waarschuwde dat een miljoen soorten dreigen te verdwijnen als gevolg van menselijke handelen dat de planeet uitput. Het verlies aan biodiversiteit brengt de samenleving in gevaar.

“Wij als mensen maken deel uit van de biodiversiteit. Het is de essentie van de natuur, zonder biodiversiteit kunnen we niet overleven”, zei WUR-bestuursvoorzitter Louise O. Fresco bij de lancering, vorige week, van het Wageningen Biodiversiteits Initiatief (WBI). “Met het WBI kunnen we de basis vormen, waarop overheden en bedrijven hun natuurbeleid kunnen baseren.”

Interne aangelegenheid

De lancering van de nieuwe strategie was vooral een interne aangelegenheid, om de neuzen van honderden medewerkers dezelfde kant op te krijgen. Biodiversiteit was lange tijd amper aan de orde in Wageningen, waar ecologen moesten opboksen tegen de grote aandacht voor de agro-industriële sector, die de landbouwuniversiteit een wereldwijde reputatie heeft bezorgd. Hoogleraar bos- en natuurbeleid Esther Turnhout, die meeschreef aan het Ipbes-rapport, pleitte twee jaar geleden voor een publieke erkenning van de WUR dat de wetenschappelijke koers achteraf gezien veel schade heeft berokkend.

Een ‘sorry’ is er nooit gekomen, maar het Ipbes-rapport heeft wel wat in beweging gezet. Liesje Mommer, hoogleraar plantenecologie en natuurbeheer en initiatiefnemer van de nieuwe biodiversiteitsstrategie, zegt erdoor te zijn gealarmeerd. “Door de sterke vermindering van de biodiversiteit in de wereld hangen wij met elkaar aan een zijden draadje. Wij hebben als Wageningse wetenschappers een grote verantwoordelijkheid, juist omdat we veel onderzoek doen naar landbouw en ecologie.”

De WUR wil een omslag in het denken aanjagen, maar ze heeft wel partners nodig om die te verwezenlijken, zegt Mommer. “We willen samen onderzoeksvragen formuleren en met iedereen in de buitenwereld gaan praten. Bij de burger, bij bedrijven en bij de politiek moet het besef doordringen dat dit onderwerp belangrijk is. Twee jaar geleden keken sommige collega’s mij nog glazig aan als ik over biodiversiteit begon. Maar ‘Wageningen’ is in beweging en hopelijk inspireren we de rest van de wereld daarmee.”

Lees ook:

Werken mét de natuur is de basis van alles; interview met Liesje Mommer

Twee jaar geleden keek men hoogleraar Liesje Mommer glazig aan als ze begon over biodiversiteit. Nu ziet Wageningen soortenrijkdom als dé sleutel tot groenere landbouw.

Professor Wageningen: Zeg sorry, universiteit

Wageningen moet afrekenen met het verleden. Het past de universiteit om ‘sorry’ te zeggen over de nadruk die jarenlang is gelegd op industriële landbouw, zegt een hoogleraar van Wageningen University & Research.

Stikstofreductie veel te langzaam: ‘Hoe langer je wacht, hoe meer natuur je verliest’

De neerslag van stikstof moet zo snel mogelijk zo veel mogelijk omlaag, zegt emeritus hoogleraar Frank Berendse, mede-opsteller van een rapport over de noodzaak van stikstofreductie. Want dan herstelt de natuur zich, zo blijkt uit zijn langjarige onderzoek.