Klimaatcrisis
Voor een zakenreis stappen bedrijven weer als vanouds het vliegtuig in
Grote bedrijven verminderen hun vliegverkeer nauwelijks, toont een studie. Toch winnen videobellen en treinreizen aan populariteit. Al is het niet voor het klimaat, dan wel om kosten te drukken.
Personeel van grote bedrijven blijft, ondanks de klimaatcrisis, onverminderd de wereld rondvliegen. De concerns stellen zich nauwelijks ten doel om hun vliegbewegingen te beperken. En als ze dat wel doen, dan ontbreken de bijbehorende CO2-cijfers en verslaglegging meestal. Dat concludeert de Europese milieukoepel Transport & Environment (T&E).
De organisatie bracht voor 231 Europese en Amerikaanse bedrijven in kaart of ze ernaar streven om minder vaak het vliegtuig te pakken en of ze daar in dat geval serieus mee bezig zijn. Accountantsbureau EY en het Britse Lloyds Banking behoren tot de acht bedrijven die wél een pluim krijgen. In de ranglijst die de milieukoepel T&E opstelde krijgen zij een A.
Het gros van de bedrijven die langs de meetlat werden gelegd krijgen een matige of slechte score. Olie- en gasconcern Shell staat onderin, omdat het bedrijf volgens T&E behoort tot de ondernemingen die ‘geen enkele inspanning doen’ om hun uitstoot door zakenreizen te verminderen. Ook de in Nederland gevestigde investeerders Exor en Prosus krijgen de laagste score (D).
Bij ABN willen ze minder vliegen
ABN Amro behoort met score B tot de voorhoede, omdat de bank doelen heeft om minder te vliegen en over de uitvoering rapporteert. Aegon, Ahold Delhaize, Airbus, Antea, ASML, Heineken, ING, NN en Philips ‘hinken achterop’. Die groep zegt te streven naar minder zakenvluchten, maar het beleid lijkt daar niet op gericht.
“Het verbaast me niet dat T&E vaststelt dat bedrijven geen helder doel hebben om minder te vliegen”, reageert hoogleraar duurzame mobiliteit Paul Peeters, van de Breda University. Het aandeel zakelijke vluchten is in Nederland al jarenlang stabiel, blijkt uit rapportages van het Kennisinstituut voor Mobiliteit.
Zakenreizen zijn goed voor 32 procent van het vliegverkeer vanaf Schiphol, tegenover zo’n 45 procent voor vakanties en grofweg 20 procent voor familiebezoek. “Wereldwijd ligt het aandeel zakenreizen ietsje lager, maar ook in andere landen is het stabiel.” Die stabiliteit wil niet zeggen dat het aantal zakenvluchten gelijk bleef, want de vliegbewegingen groeien mee met de totale groei in de luchtvaart. Zo groeide het aantal passagiers op Schiphol van 45 miljoen naar 72 miljoen tussen 2010 en 2019.
Veel geld verdienen aan zakelijke reizigers
Omdat tickets in de businessclass fors duurder zijn dan particuliere tripjes is er de luchtvaartmaatschappijen veel aan gelegen om ondernemers aan boord te houden. “De inkomsten daarvan zijn hoog. KLM zet zwaar in op het zakelijk segment.”
Ondanks de magere rapportcijfers die T&E uitdeelt ziet de hoogleraar wel degelijk een trend waarbij duurzamer zakelijk verkeer aan interesse wint. “In de coronacrisis hebben ondernemers ontdekt dat je via Zoom ook zaken kunt doen, zodat je een reis naar New York achterwege kunt laten. Dat hoeft niet eens om het klimaat te gaan: het scheelt bedrijven grote uitgaven.”
Ook de trein pakken wordt onderdeel van bedrijfsplannen, voor kortere reizen naar Brussel, Frankfurt of Parijs. Dit streven staat voorop bij bedrijven die meedoen aan de coalitie Anders Reizen. Ook Shell, dat volgens de T&E-studie niets doet om minder te vliegen, committeert zich aan die coalitie. Het oliebedrijf reageert kritisch op de slechte beoordeling door T&E.
Naar eigen zeggen roept Shell het personeel op om binnen Nederland af en toe de fiets of elektrische auto te nemen. “Het maken van zakelijke vluchten is en wordt niet verboden.” Buitenlandse vliegreizen compenseert Shell wel door bomen aan te planten, reageert het bedrijf. CO2-uitstoot compenseren is wijdverbreid, maar tegelijk omstreden. Bosaanplant kan volgens klimaatexperts niet snel genoeg de klimaatschade van vliegverkeer wegnemen.
Minder vliegen helpt klimaat
Naast vlees eten en kleren kopen behoort vliegen tot de meest klimaatschadelijke bezigheden. Dat bedrijven weinig inzet tonen voor het verminderen van zakenvluchten staat volgens Transport & Environment haaks op de doelen van het Parijse Klimaatakkoord. Daarin spraken wereldleiders in 2015 af dat de opwarming van de aarde beperkt moet worden tot 2, liefst 1,5 graden. Dat is niet haalbaar zonder verduurzaming van transport, aldus T&E.
Luchtvaartmaatschappijen zetten in op CO2-compensatie, het bijmengen van biobrandstof en de ontwikkeling van elektrisch vliegen als oplossingen die vliegverkeer schoner te maken. De tijd om die oplossingen te ontwikkelen raakt op, blijkt uit nieuwe cijfers van de World Meteorological Organization (WMO), een VN-instituut. Zonder ferme klimaatactie tikt de wereld over vijf jaar de 1,5 graden opwarming al aan, aldus de WMO. Klimaatactivisten dringen aan op krimp van de luchtvaart. Komend weekend willen milieuorganisaties en actiegroepen daartoe oproepen tijdens een landelijk protest bij Nederlandse luchthavens.
Lees ook:
Europese eis in de maak: grote bedrijven moeten klimaatverslag schrijven
Vanaf volgend jaar moeten grote bedrijven hun klimaatimpact gaan meten en melden, blijkt uit nieuwe EU-voorstellen. Het bedrijfsleven, accountancy én toezichthouders krijgen daar een flinke kluif aan.
