Schadevergoeding

Verzekeraars keren recordbedrag aan klimaatschade uit

Wateroverlast na de storm Franklin in Amsterdamse Vondelpark.  Beeld Joris van Gennip
Wateroverlast na de storm Franklin in Amsterdamse Vondelpark.Beeld Joris van Gennip

Omgewaaide schuttingen, lekkage, verzakking, of auto’s onder bomen. Nederlandse verzekeraars keerden in 2022 een recordbedrag uit als gevolg van extreem weer.

Frank Straver

Een bedrag van 886 miljoen euro aan ‘klimaatschade’ werd vorig jaar uitgekeerd door Nederlandse verzekeraars. Een nieuw record.

Het vorige record aan uitgekeerde verzekeringsclaims die samenhingen met klimaatverandering was 770 miljoen. Dat was in 2016, toen een hagelbui in Noord-Brabant zorgde voor grote schade aan de glastuinbouw.

Het Verbond van Verzekeraars turft sinds 2007 hoeveel toegekende schadeclaims het gevolg waren van hevige piekbuien, intense storm, hagel, overstromingen of droogte. Al deze vormen van extreem weer scharen de verzekeraars voor het gemak onder de noemer ‘klimaatschade’, omdat de opwarming van de aarde leidt tot extremer weer.

Opvallend: de Limburgse overstromingen staan niet bovenaan

De zogenoemde drielingstorm in februari 2022, Dudley, Eunice en Franklin, zorgde voor het recordbedrag aan uitgekeerde claims. Van de 886 miljoen euro was zo’n 714 miljoen aan schade aan huizen en bedrijven het gevolg van deze rukwinden, blijkt uit de Klimaatschademonitor die het Verbond van verzekeraars donderdag presenteert.

Opvallend is dat 2021, het jaar van de Limburgse overstromingen, niet bovenaan de lijst met schades staat. Die overstromingen leidden tot ‘slechts’ 210 miljoen aan uitgekeerd geld. Dat komt doordat veel schade als gevolg van de overstromingen niet onder de verzekeringen valt. Rampschade door bijvoorbeeld dijkdoorbraken vallen niet binnen een polis. De Rijksoverheid maakt in zo’n geval noodgeld vrij om huishoudens en ondernemers te compenseren. Dat is bij wet zo geregeld, om te voorkomen dat een verzekeraar bij een grote (klimaat)ramp failliet gaat.

“Toch ligt het voor de hand dat verzekerde schade door klimaatverandering zal stijgen”, zegt directeur (her)verzekeringen Ewoud Bom van Achmea. Steeds heviger plens- en hagelbuien passen volgens klimaatwetenschappers binnen de trend, net als langdurige droogte of bliksembuien.

Mensen moeten een alarmbel krijgen

“Die extremen in het weerbeeld vinden lokaal plaats”, zegt Bom. Zoals de valwind die Leersum in 2021 ontwrichtte. “In dat geval werkt het huidige verzekeringsstelsel nog voldoende. Alle premies bij elkaar dekken de incidentele schadegevallen.” Maar wanneer klimaatschade niet langer de uitzondering maar de regel wordt, komt die sociale verdeelsleutel volgens de Achmea-directeur onder druk te staan.

Het Verbond van Verzekeraars roept daarom ook op om schade te voorkomen. Mensen en bedrijven moeten dan van tevoren een alarmbel krijgen: zet auto’s binnen want het gaat hard hagelen. Of: stut de schutting want er is storm op komst. “Door vorig jaar op tijd te waarschuwen zijn naar schatting tientallen miljoenen en daarbij horende ellende bespaard gebleven”, stelt het Verbond.

Beter nog dan kort van tevoren dekking zoeken, is het om beter bestand te worden tegen extreem weer, reageert Jan Kadijk van de Green building council, de duurzame bouwkoepel in Nederland. Die organisatie werkt samen met de verzekeraars, maar ook banken en beleggers, aan modellen die in kaart brengen welke wijken, gebouwen en huizen gevoelig zijn voor klimaateffecten.

‘Niet tegenop te verzekeren’

Hittestress in steden is een bekend fenomeen, net als overstromingen in laaggelegen gebied en de kustregio’s. Het aanleggen van groene daken of waterbuffers kan risico’s verkleinen waardoor potentiële schade enigszins binnen de perken kan blijven.

Alleen het klimaatbestendiger inrichten van Nederland kan ‘de verzekerbaarheid van mensen en bedrijven blijven garanderen’, aldus de verzekeraars. “Feit blijft: de echte grote klimaatrisico’s van de toekomst, daar valt niet tegenop te verzekeren”, zegt Kadijk.

Als voorbeeld noemt hij een toekomstscenario waarin veel huizen en kantoren onleefbaar worden door een ongezond heet binnenklimaat. “Dat is een risico voor de vastgoedsector. Maar de verzekeringsbranche heeft er nog geen antwoord op.”

Lees ook:

De wereld op ramkoers: nu actie, anders worden klimaatdoelen niet gehaald

Als de wereld nu niet in actie komt, zijn de klimaatdoelen bij een volgend rapport gemist. Dat stelde het IPCC, het klimaatbureau van de Verenigde Naties.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden