Verbreding A27 twijfelachtig door onzekerheid over meetmethode stikstofuitstoot

Protesterende boeren roepen het al langer: het meten van stikstofuitstoot gebeurt niet eerlijk, omdat voor de landbouw strengere regels gelden dan voor het verkeer. Die verschillen in meetmethoden lijken het kabinet nu op te gaan breken bij de geplande verbreding van de A27, de toch al omstreden snelweg door het landgoed Amelisweerd.

Minister Cora van Nieuwenhuizen van infrastructuur en waterstaat moet er rekening mee houden dat deze verbreding zal leiden tot een hogere stikstofneerslag, die behalve in Amelisweerd mogelijk ook in andere Natura-2000-gebieden terechtkomt, schrijft de commissie voor milieueffectrapportage (Mer) in haar beoordeling van het aangevulde rapport hierover. Over een eerdere versie van het rapport was de commissie begin april zeer kritisch. De aanvulling bevat verbeteringen maar brengt de gevolgen voor de natuur nog steeds onvoldoende in beeld, schrijft ze nu.

Het advies verwijst naar de commissie-Hordijk, die eerder deze maand concludeerde dat ‘niet te beargumenteren is waarom voor stallen geen afstandscriterium geldt en voor wegen wel’. Hordijk lichtte op verzoek van minister Carola Schouten van landbouw de rekenmethode van het RIVM naar de uitstoot van stikstof door en stelde vast dat er onzekerheden zitten in het berekeningsmodel.

Straal van 5 kilometer

Voornaamste kritiekpunt: bij de vergunning voor een stal wordt gekeken naar neerdwarrelend stikstof in heel Nederland, terwijl bij de vergunning voor een weg alleen de uitstoot in een straal van 5 kilometer meetelt. Hordijk tornt niet aan de conclusie van het RIVM dat de landbouw verantwoordelijk is voor veruit de meeste stikstofuitstoot in Nederland. Wel adviseert hij het afstandscriterium van 5 kilometer te schrappen.

In de aangevulde milieueffectrapportage over verbreding van de A27 staan helemaal geen berekeningen van de stikstofuitstoot in Amelisweerd, constateert de Mer. Ze adviseert wel ‘te onderbouwen hoe aantasting van de natuur door stikstofdepositie kan worden voorkomen’ en schaart zich daarmee achter de commissie-Hordijk.

Verbreding van de Ring Utrecht is een van de zeven infrastructurele projecten die het kabinet met voorrang wil uitvoeren, na de invoering van de Spoedwet aanpak stikstof begin dit jaar. De maatregel van minister Schouten om melkveehouders tijdelijk te verplichten hun koeien minder eiwitrijk voedsel te geven zodat de stikstofuitstoot omlaag gaat, moet hiervoor ruimte scheppen.

De A27 staat al tien jaar in de planning, maar een vorig bouwplan sneuvelde met het Programma Aanpak Stikstof dat vorig jaar door de Raad van State is vernietigd. De Tweede Kamer spoorde minister Van Nieuwenhuizen eind vorig jaar in een motie aan haast te maken met uitvoering van de nieuwe plannen.

Oude cijfers, want uit 2016

Maar ook daarbij plaatst de Mer vraagtekens. De voorspelling over de hoeveelheden te verwachten verkeer dateert van 2016 en de commissie vindt dat actuele cijfers hard moeten maken of de wegverbreding nog steeds nodig is. Ook moeten de gevolgen van verkeersgeluid op broedvogels beter worden onderzocht, net als de bescherming van vijftien vogelsoorten, vleermuizen en ringslangen in Amelisweerd. Wel vervalt het bezwaar dat onvoldoende was onderbouwd waarom in de verdiepte ligging van de snelweg een extra damwand nodig is en hoe het grondwaterpeil onder controle kan blijven.

Het ministerie heeft de commissie laten weten het rapport niet opnieuw aan te vullen, maar de ontbrekende informatie op te nemen in een Mer voor het hele complex van A27 ten oosten en de A12 ten zuiden van Utrecht. Daarna zal de minister het tracébesluit vaststellen. Van Nieuwenhuizen hoopt nog steeds dit jaar met de werkzaamheden te kunnen beginnen.

Lees ook:

Ook het nieuwe plan om de A27 te verbreden doorstaat de stikstoftoets niet

Er wordt al zeker tien jaar over gesproken, maar de verbreding van de snelweg A27 bij Utrecht is opnieuw verder uit beeld geraakt. Ook het herziene plan hiervoor leidt tot extra stikstof en schade aan de natuur, blijkt uit een toetsing.

Veevoerwet maakt bouw mogelijk

Met een veevoerwet maakt minister Schouten de bouw van woningen en wegen mogelijk. Boeren blijven ontstemd achter.

Zijn er nog kansen voor deze vijf grote projecten na het stikstofvonnis?

Het kabinet kondigde vrijdag maatregelen aan om de schade door de stikstofuitspraak van de Raad van State te beperken.