Te veel lawaai van warmtepompen kan bouwplannen blokkeren

Te veel lawaai van warmtepompen kan een obstakel zijn voor een nieuwbouwplan of grootschalige verbouwing. Dat concluderen deskundigen na de uitspraak van de Raad van State, vorige week, over de verbouwing van het vroegere gemeentehuis van Muiden. De Raad stelde omwonenden in het gelijk, die vrezen voor geluidsoverlast van veertig warmtepompen voor evenzovele appartementen die in het pand moeten komen.

De gemeente Gooise Meren, waarvan Muiden sinds vijf jaar deel uitmaakt, gaat het oude gemeentehuis verbouwen tot sociale huurwoningen zonder gas. De verwarming moet komen van warmtepompen met een deel van de installatie buiten. De gemeente baseerde het bestemmingplan onder meer op het Bouwbesluit uit 2012, waarin nog geen regels voor buitenunits zijn opgenomen. Die zijn er wel sinds april dit jaar: een warmtepomp mag gemeten op de erfgrens niet meer geluid maken dan 40 decibel. Bovendien moet een gemeente onderzoek doen naar het geluid van alle pompen samen, oordeelt de Raad van State.

Cumulatieve geluid

Gooise Meren moet nu een nieuw bestemmingsplan maken, maar dit heeft gevolgen voor alle gemeenten, zegt Jan van Vulpen van Hekkelman Advocaten. “Ze moeten in hun bestemmingsplannen nu ook rekening houden met het cumulatieve geluid van verschillende warmtepompen. En toetsen of dat geluid een onaanvaardbaar woon- en leefklimaat veroorzaakt.”

Geluid voor de omgeving speelt bij bestemmingplannen altijd een rol, zegt Van Vulpen die is gespecialiseerd in duurzaamheid en energietransitie. “Warmtepompen zijn een nieuw fenomeen in de energietransitie en de wens om gasloos te bouwen. Geluidsspecialisten zijn hier al een paar jaar mee bezig want veel gemeenten zitten ermee. Nu komen er besluiten voor de rechter. Omwonenden zien ook hoe het werkt. Er zullen wel meer plannen op sneuvelen.”

Dan maar niet gasloos bouwen is geen optie. Sinds juli 2018 krijgen nieuwe gebouwen in beginsel geen gasaansluiting meer. Mogelijke geluidsoverlast zal geen reden zijn daarop een uitzondering te maken, verwacht Van Vulpen. De Nederlandse Stichting Geluidshinder pleit voor een gezamenlijke voorziening bij kleinschalige bouwprojecten, zoals aansluiting op een warmtenet of aardwarmte. “Als ieder huis in een rijtje een warmtepomp heeft, loopt het volume al snel op”, zegt directeur Erik Roelofsen.

Warmtepompen zullen vooral rijtjes nieuwbouwwoningen of appartementencomplexen voor problemen stellen, verwacht Van Vulpen. “Daar is de erfgrens dichtbij en ontstaat er dus snel geluidsoverlast. Maar een ontwikkelaar wil natuurlijk huizen bouwen die goed bewoonbaar zijn, waarin de buren geen last hebben van elkaar. En de warmtepompen worden steeds stiller. Dit gaat geen tweede stikstofcrisis worden.”

Lees ook:

De warmtepomp: hoe werkt zo’n ding eigenlijk?

Vincent Dekker heeft een droom: nu de thuisbatterij en zonnepanelen hem nagenoeg onafhankelijk van het elektriciteitsnet hebben gemaakt, wil hij de volgende stap zetten: van het gas af.

Het stroomnet is niet klaar voor de klimaatdoelen: de kabels zijn te dun voor alle duurzame energie

Het elektriciteitsnet piept en kraakt. In Amsterdam blijken de kabels soms te dun om nieuwe stroomklanten aan te sluiten. In grote delen van het land bieden ze geen ruimte voor wind- en zonnestroom. Het is een ‘historische opgave’ om de kabels te moderniseren.