InterviewJohan Vollenbroek
Stikstofactivist Vollenbroek is blij met de overwinning van BBB. ‘Er is ruimte voor een nieuwe aanpak’
Johan Vollenbroek, de man die het stikstofprobleem op de kaart zette, is opvallend positief over de overwinning van BBB. Maar hij waarschuwt ook, want de boeren ontkomen niet aan pijnlijke ingrepen.
Wie denkt dat milieu-activist Johan Vollenbroek van MOB al nachten wakker ligt vanwege de overwinning van BBB, komt bedrogen uit. Vollenbroek zette het stikstofprobleem in 2019 op de kaart, toen de Raad van State oordeelde dat het Programma Aanpak Stikstof (Pas) niet meer gebruikt mocht worden. Een zaak die Vollenbroek mede had aangespannen. Sindsdien zet hij zich nog altijd in voor natuurherstel. Voor iemand als hij moet de overwinning van BBB toch een gruwel zijn; een partij die juist de door het kabinet gekozen stikstofaanpak van tafel wil.
Maar twee dagen na de Provinciale Statenverkiezing klinkt Vollenbroek opvallend positief. “Wij zijn hartstikke blij dat er na de overwinning van BBB ruimte komt voor een nieuwe aanpak van het stikstofprobleem.” Hij deelt veel standpunten met de BBB. Bijvoorbeeld de overtuiging dat er in het stikstofdebat te veel aandacht uitgaat naar de boeren. “Ik heb het programma van de partij nog eens gelezen, en dan zie ik daar hele mooie dingen in staan.”
De pijn eerlijker verdelen
Zo is de BoerBurgerBeweging net als Vollenbroeks MOB tegen Lelystad Airport. “Als zij er in slagen om Lelystad Airport te annuleren, zou dat geweldig zijn.” Ook is BBB tegen uitbreiding van Schiphol. “Ze willen eigenlijk dat Schiphol krimpt. Dat spoort aardig met wat wij willen.”
Over de industrie las Vollenbroek niets in het verkiezingsprogramma van de BoerBurgerBeweging. “Maar ongetwijfeld zijn ze het met ons eens, dat als de boeren 50 procent moeten inleveren, dat dit dan ook geldt voor de industrie en mobiliteit.”
Dat zou het belangrijkste winstpunt kunnen zijn van de verkiezingsuitslag: dat de pijn eerlijker verdeeld wordt over de sectoren.
Maar laat er geen twijfel over bestaan: pijn komt er. Oók voor de boeren. “Boeren hebben op de BBB gestemd omdat dan het stikstofbeleid van tafel is, maar nu zal BBB moeten uitleggen dat dat niet zo is. Er is namelijk geen enkele juridische speelruimte.”
Stikstofreductie moet, en snel
Vollenbroek noemt de Europese regels die natuurherstel voorschrijven. Slaagt Nederland er niet in dat op tijd te doen, dan hangen miljardenboetes boven het hoofd. Dat geldt voor natuur, maar ook voor de waterkwaliteit. Op al die punten zullen ook boeren een bijdrage moeten leveren.
En niet alleen dat, het moet ook nog eens snel. Van verschuiven van de stikstofdeadline naar 2035 zoals BBB wil, kan geen sprake zijn, zegt Vollenbroek. Gezien de snelle achteruitgang van de biodiversiteit, zou de deadline juist naar voren moeten.
De natuur trekt zich niets aan van juridische geitenpaadjes, beleidsdocumenten en stikstofrekenmodellen . “De natuur reageert op wat er in de praktijk gebeurt. De korhoen en de grutto verdwijnen omdat hun habitat er niet meer is, de haas vanwege het raaigras en vogels doordat er steeds minder insecten zijn”, zegt Vollenbroek.
En dus moeten ook de harde maatregelen beschikbaar blijven, meent Vollenbroek. “Als het niet anders kan, moeten we boeren netjes uitkopen, of vergunningen intrekken. Die realiteit zal ook BBB moeten erkennen.”
Luister ook naar deze aflevering van de Trouw-podcast Haags Halfuurtje, waarin Niels Markus, chef van de politieke redactie van Trouw bespreek wat de zege van BBB allemaal in beweging zal zetten.
Lees ook:
De BBB is van boerenbeweging een ‘brede volkspartij’ geworden
‘Dit ging om véél meer dan stikstof alleen’, zeggen BBB’ers over de monsterzege bij de Provinciale Statenverkiezingen.‘Mensen willen gewoon hun leven terug.’
