Schaapherders zijn niet tegen de wolf, maar wel bezorgd

Twee keer al greep een wolf op de Noord-Veluwe een schaap onder de ogen van de herder. Die schreeuwde nog, maar dat hielp niet. “Deskundigen zeiden steeds dat de wolf geen kudde aanvalt waar de herder bij is, maar dat blijkt dus niet waar te zijn”, zegt Bart van Ekkendonk van begrazingsbedrijf De Lachende Ooi. “Die herder loopt nu met angst op de hei. Hoe zit het met het voortbestaan van ons soort bedrijven als de wolf niet meer bang is voor een herder?”

Van Ekkendonk is woordvoerder wolf van de Vereniging Gescheperde Schaapskudden Nederland, die zich deze week met een persbericht voor het eerst mengt in de discussie over de terugkeer van de wolf in Nederland. De vereniging maakt zich zorgen over ‘de oprukkende wolf’. Samenleven met de wolf is lastig, ervaren herders. “We willen dat best, wij zijn natuurliefhebbers. Maar dan moeten we dat als samenleving wel samen dragen.”

Hoe bedoelt u?

“De meeste schaapherders zijn landschapsbeheerders, we worden ingehuurd door grondeigenaren als Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, gemeenten en particulieren. Als we drie keer zoveel tijd kwijt zijn aan het bouwen van wolfveilige omheiningen, dan moeten we dat doorberekenen aan onze opdrachtgevers. Gaan die dat wel betalen?

“De provincies gaan over het natuurbeleid en werken nu aan een nieuw wolvenplan. Momenteel heeft alleen Gelderland een eigen wolvenplan, dat voorziet in subsidie voor materiaal voor die omheiningen. Maar niet voor extra arbeidsuren. Tot dusver werken we met flexibele netten van 90 centimeter hoog. Wolfwerende hekken zijn 120 centimeter hoog, zwaarder en onhandelbaarder, dat is arbotechnisch eigenlijk niet verantwoord. Voor weideboeren is deze stap ook te groot. We kunnen wel hulp gebruiken bij het zoeken naar lichter en beter hanteerbaar materiaal.”

De vereniging pleit onder meer voor criteria voor probleemwolven, inclusief afschieten, wolfvrije zones en Europese bescherming op populatieniveau. Waarom?

“Nederland lijkt verdeeld in voor- en tegenstanders van de wolf. Wij zijn geen tegenstander, maar we willen wel perspectief. Als we alles hebben gedaan om onze schapen te beschermen, wat komt daarna? Moet een hek dan twee meter hoog zijn, of vijf? Als wij geen toekomstperspectief meer zien, verdwijnen de schaapskuddes uit het landschap. Maar wij zijn er niet alleen omdat het zo leuk is, we zorgen met onze begrazing ook voor biodiversiteit. En wat is Nederland zonder schapen op de hei of koeien in de wei?

“In het Gelders wolvenplan is een zogeheten escalatieladder opgenomen voor de probleemwolf. Stap 4 is verjagen en stap 5 is doden. Het gaat ons er niet om dat je elke wolf moet kunnen afschieten, maar wat zijn de criteria? Dat geldt ook voor wolfvrije zones. Als de wolf straks Amsterdam uitkiest als leefgebied, mag-ie dan door het Vondelpark lopen?”

U praat toch mee, in het Landelijk Overleg Wolf?

“Ja, maar daar is geen sprake van echt constructief kijken naar problemen. We zijn ook ondervertegenwoordigd, tussen veel voorstanders die het allemaal geweldig vinden dat de wolf terug is. Wij willen meer aandacht voor onze kant van het verhaal. En samen werken aan perspectief voor beide kanten. De provincies gaan erover, maar je zou eigenlijk een Europees plan moeten maken, want wolven houden zich niet aan provinciegrenzen.”

Onderzoekers wijzen er vaak op dat loslopende honden veel meer schade toebrengen aan schaapskuddes dan wolven.

“Dat kan zo zijn, maar in de wet is vastgelegd wie daarvoor verantwoordelijk is: de eigenaar van de hond. Die draait ook op voor de vervolgschade. Bij de wolf is er alleen compensatie voor een dood schaap, niet voor dierenartskosten of latere gevolgen.”

Naast wolfwerende hekken kunnen ook bewakingshonden bescherming bieden. Uw vereniging wil eerst nader onderzoek. Waarom?

“Er zijn nog te veel vragen. Het gaat hier om heel andere honden dan de soorten die wij nu gebruiken als herdershond. Misschien werkt het goed in een vaste wei, maar dat is toch lastiger met een kudde op de hei, met publiek en loslopende honden.”

Lees ook:

Ruim 400 wolven in Nederland? Dat zou zomaar kunnen

De wolf kan een breekijzer zijn. Hij laat zien waar ons systeem onnatuurlijk is, zegt Hugh Jansman, schrijver van een vers wolvenrapport.

Doodgevonden wolf bij Stroe blijkt doodgeschoten

De dode mannetjeswolf die op 1 oktober bij Stroe op de Veluwe is aangetroffen, is doodgeschoten. Dat blijkt uit sectie en genetisch onderzoek door Dutch Wildlife Health Center in Utrecht en Wageningen Environmental Research, meldt de provincie Gelderland.