Riffen bij windparken, nieuwe eilanden, een kunst-zandbank: milieuclubs gaan buitengaats

Stichting De Noordzee en Natuur & Milieu willen van de bouw van windparken in de Noordzee gebruikmaken om de onderwaternatuur te versterken. Ze gaan kunstriffen plaatsen en oesters uitzetten. Ze hopen daarmee de groei van een volwaardig rif te bevorderen. Uit onderzoek bleek dat er bij fundering van windparken spontaan onderwaternatuur ontstaat.

In het windpark Luchterduinen, 23 kilometer uit de kust van Noordwijk aan Zee, onderzoeken beide of duurzame energieopwekking kan worden gecombineerd met versterking van de onderwaternatuur. Een aantal bedrijven financiert de pilot. De milieuorganisaties hopen dat het project een blauwdruk oplevert voor natuurherstel onder water bij alle windparken op zee.

Er worden de komende jaren veel nieuwe windlocaties bijgebouwd in de Noordzee. In die gebieden mag niet met sleepnetten worden gevist. De palen en bodemconstructies van de windmolens bieden een vestigingsplek voor zeedieren en –planten. Er zullen kunstriffen (‘rifballen’) worden geplaatst en er kooien met volwassen oesters uitgezet. De schaaldieren produceren larven die krabben, vissen en zeehonden aantrekken, waardoor er zich een rif kan vormen. De natuurlijke riffen, zoals schelpdierbanken zijn vrij schaars geworden in de Noordzee, door ziekten en door de zeevisserij.

Zandbank

Er gebeurt meer in de natte natuur van Nederland: het Wereld Natuur Fonds legt een vogel- en viseiland aan in het Haringvliet, nu de zeesluizen bij de Zuid-Hollandse eilanden op een kier worden gezet. Daardoor ontstaat weer een open verbinding tussen de rivieren Rijn en Maas en de Noordzee en dat is ideaal voor trekvissen en vogels. Omdat er geen zandbanken in het gebied liggen, bouwt het Wereld Natuur Fonds een eiland met voedsel-, broed- en voortplantingsplaatsen voor vogels en vissen.

"Er lag eerder wel een natuurlijke zandbank, maar die is door het wegvallen van eb en vloed onder water verdwenen", aldus Bas Roels, zoetwaterexpert bij het WWF. Daarom komt er nu een nieuwe, van zo'n zes hectare. "Een deel hiervan komt permanent boven water en daar kunnen soorten zoals kleine plevier en sterns broeden. De ondiepe oevers zijn een uitstekend foerageergebied voor soorten zoals kluut en lepelaar. Allemaal soorten die een steuntje in de rug goed kunnen gebruiken." De zandbank moet in oktober klaar zijn.

Het WWF maakt zich zorgen over de visserij op garnalen met fuiken en staande netten aan beide zijden van het Haringvliet. Daarover zijn geen afspraken gemaakt met de vissers. Migrerende vissen, zoals steur en zalm, hebben volgens WWF grote kans om als bijvangst uit het water te worden gevist.

De organisatie hoopt dat de zandbank deze vissen enige bescherming zal bieden. De bouw van het eiland wordt mede betaald door de Provincie Zuid-Holland. Staatsbosbeheer is samen met Hoekschewaards Landschap verantwoordelijk voor het beheer van het eiland.

En tot slot: volgende week worden de Marker Wadden van Natuurmonumenten officieel geopend, vijf nieuwe eilanden in het Markermeer, bedoeld om de vogel- en visstand in het gebied te bevorderen.

Lees ook:

'We zijn niet trots genoeg op onze natuur'

Kirsten Schuijt, directeur van Nederlands grootste natuurclub, wil een ministerie voor leefomgeving, natuur en voedsel. Zodat natuur en landschap niet langer als ondergeschoven kindje in een zijgangetje van Economische Zaken hoeft te zitten.