Rabobank betuigt spijt voor rol in de stikstofcrisis

De grootste bank voor boeren krijgt kritiek vanwege decennialang beleid én een nieuwe omstreden proef. De Rabobank erkent dat er fouten zijn gemaakt.

De Rabobank erkent verantwoordelijkheid voor de stikstofcrisis. “Met de kennis van nu zou je in het verleden echt anders handelen”, laat de bank weten. “Wij kijken met gemengde gevoelens terug op de jarenlange schaalvergroting. Die is ingezet door de overheid en onderaan de streep gaat het er nu om dat we de boeren helpen aan perspectief en de natuur beschermen”, zegt de Rabobank in Trouw.

De Rabobank is de grootste geldverstrekker voor boeren in Nederland. De bank ligt onder vuur. In een open brief bekritiseert het Wereld Natuur Fonds (WNF) deze week de houding van de Rabobank in de stikstofcrisis. Dat is opmerkelijk omdat de natuurorganisatie al jaren samenwerkt met de bank.

Het WNF wil dat de Rabobank ‘op korte termijn met concrete voorstellen komt’ om de landbouw te veranderen. Niet eerder botste het WNF zo hard met de Rabobank. “Er is geen excuus meer voor de Rabobank om te wachten. Het kabinet wil het nu ook en er is geld beschikbaar. Het is aan de Rabobank om het voortouw te nemen”, licht Natasja Oerlemans van de natuurorganisatie toe.

Innovatie als schijnoplossing

Volgens WNF maakt de Rabobank zich schuldig aan ‘schijnzekerheid op de korte termijn’. De bank kondigde vorige week een proef aan waar WNF nu openlijk kritiek op heeft. De Rabobank wil met mechanisatiebedrijf Lely en zuivelconcern FrieslandCampina boeren stimuleren te investeren in robots en nieuwe vloeren in de veestallen waarmee koeienpoep en urine van elkaar kunnen worden gescheiden. Het idee is dat er dan minder stikstof vrij komt. Lely is fel tegen de inkrimping van de veestapel en hoopt die met hulp van de Rabobank af te wenden. Vanuit de wetenschap, en ook bij het WNF, is er veel kritiek op deze innovatie.

Het is onzeker of die leidt tot minder stikstof en als dat al het geval is, worden boeren daarnaast geconfronteerd met andere problemen die opgelost moeten worden zoals reductie van de uitstoot van broeikasgassen, verbetering van de kwaliteit van het water en de biodiversiteit. Pak deze kwesties in één keer aan, is het advies van wetenschappers en ook van het WNF, zodat de oplossingen elkaar versterken. Op die lijn zit ook het kabinet.

De Rabobank vindt de proef nuttig omdat die op korte termijn al het verschil kan maken: “We moeten alle goede oplossingen gebruiken.” Het WNF schrijft in de brief dat de Rabobank met echte oplossingen moet komen en boeren niet op kosten moet jagen. “Dit zal leiden tot schrijnende situaties waarbij boeren verder klem komen te zitten.” Ook FrieslandCampina kreeg deze week een brief.

Decennialange financiering

Het WNF en de Rabobank hebben een officieel ‘partnerschap’. Voor de Rabobank ontwikkelde de organisatie onder meer een ‘biodiversiteitsmonitor’. Melkveehouders die hoog scoren krijgen van de bank een korting op de rente op leningen. De banden verbreken met de Rabobank, gaat Oerlemans te ver.

Rens van Tilburg, directeur van het Sustainable Finance Lab, spreekt in Trouw verbazing uit over het feit dat de Rabobank ‘decennia is doorgegaan met de financiering van de intensieve veehouderij’ terwijl al lang duidelijk was dat die leidt tot milieuproblemen. De bank hield zich weliswaar aan de regels en de overheid stelde maatregelen steeds uit, maar dat ontslaat de bank niet van een eigen verantwoordelijkheid. “Als de Rabobank tien jaar geleden een andere keuze had gemaakt was de stikstofcrisis nu minder groot en waren er minder boze boeren.”

Lees ook:

De Rabobank zag de milieuproblemen, maar bewoog nauwelijks

De Rabobank weet al heel lang dat de agrarische sector milieuproblemen veroorzaakt, waaronder een te hoge uitstoot van stikstof. Met die kennis heeft de top van de organisatie weinig gedaan.

Bestuursvoorzitter Rabobank: ‘Kabinet is dapper, maar waar is het perspectief voor de boer?’

De landbouw moet anders, vindt ook Rabobank, de financier van Nederland-landbouwland. Maar het kabinet legt volgens bestuursvoorzitter Wiebe Draijer te veel nadruk op de sluiting van boerenbedrijven.

Rabobank droeg bij aan landbouwproblemen, erkent directeur

De Rabobank erkent schuld aan de problemen in de landbouw. ‘Wij zijn medeverantwoordelijk’, zegt directeur duurzaamheid Bas Rüter donderdag in Zembla.