Pulsvisser: Niks mis met een stroomstootje

Johan Baaij (36) komt uit een oud vissersgeslacht. “Dat blijkt al uit de naam”, zegt hij lachend. “Het bedrijf is al vijf generaties in de familie”, vertelt hij trots. “Mijn vader komt van Tholen, maar heeft in de jaren zeventig-tachtig het werkterrein verlegd naar Scheveningen en daarna naar Stellendam.”

Hij heeft een kotter samen met zijn broer. Die is deze week aan boord. “Albert is maandagnacht vertrokken en komt pas op vrijdag weer terug. Als het weer dat tenminste toelaat”, mijmert hij. Hijzelf werkt in die tijd in het visserij-innovatiecentrum aan de wal.

Van de inkomsten van hun kotter onderhouden ze hun beide families op Tholen. “De zoon van mijn broer is al visser. Mijn oudste is pas vijftien. Maar we willen dolgraag het bedrijf doorgeven aan de jongens.”

Innovatief

Of dat kan, is echter de vraag. De broers Baaij zijn namelijk pulsvissers. Ze gebruiken een innovatieve methode om garnalen en tong te vangen. En of ze die methode mogen blijven gebruiken, daarover beslist morgen het Europees Parlement.

“Het is een beetje alsof iedereen al jaren alleen nog maar met de trein reist voor het milieu. En dan opeens wordt besloten dat we weer allemaal in dieselauto’s uit de jaren tachtig gaan rijden”, zegt Baaij somber.

Hoe zit dat? Pulsvissen houdt in dat vissers niet langer vissen vangen door met netten en kettingen over de bodem te schrapen, maar de vissen door kleine elektrische schokjes uit de bodem drijven. Dat klinkt heftiger dan het is, volgens Baaij. In het innovatiecentrum heeft hij een bak staan waar bezoekers de pulsen zelf kunnen ervaren. “Het voelt als rode spa. De vissen gaan er ook niet dood aan.”

De techniek is zelfs goed voor het milieu, zegt hij. “Wij vissers krijgen al jaren kritiek dat we te veel stoken, bijvangen en de bodem aantasten. Hier vangen we minder kleine vissen mee, de gasolie-besparing is 40 tot 50 procent en de bodemimpact is ook minder. Nu hebben we dus een alternatief en dan is het weer niet goed.”

Kritiek

Enkele milieuorganisaties uit het buitenland hebben namelijk flink wat kritiek op de methode. Volgens hen is de methode wel slecht voor milieu en vis. Een verbod zou daarnaast kleinschalige ambachtelijke vissers beschermen tegen de grote (zie kader).

Hoe ze zo van mening kunnen verschillen? Baaij schudt zijn hoofd. “Ik denk dat het emotie is. En er zit ook nog jaloezie bij”, zegt hij. Nederlandse vissers zijn vroeg overgestapt op de nieuwe technieken. Ze hebben lichte, moderne boten, en dat steekt bij de kleine vissers over de grens. Baaij weet soms niet goed hoe hij zich tot het tegenkamp moet verhouden. “Wij wilden naar het Europees Parlement om te vertellen over de technieken, maar we mochten het gebouw niet in. En nu zie ik op sociale media dat milieu-organisaties binnen in het parlement tien vrouwen laten dansen als geëlektrocuteerde vissen.”

Als besloten wordt het pulsvissen te beperken heeft dat grote gevolgen voor de Nederlandse pulsvissers. voor de 84 boten die deze vangsttechniek ptoepassen is de afgelopen jaren voor tonnen geïnvesteerd in onderzoek en verbouwing van de schepen. Als ze alles weer moeten laten ombouwen kan dat tot faillissementen leiden. “Ik wil niet weten wat er dan nog van de vloot overblijft”, zegt Baaij.

En wat betekent het voor hun familiebedrijf? De jonge visser is tijdens het hele interview nuchter, maar heeft nu even geen woorden. “Ik... ik zou me niet kunnen voorstellen dat ze het terugdraaien. Nee, dat is onmogelijk in mijn ogen”, stamelt hij. “Het kan toch niet zo zijn dat ze de feiten naast zich neerleggen?”

Lees ook: Duurzaam vissen met een stroomstootwapen?