Parkeerplekken inruilen voor groen? In Den Haag is nog niet iedereen overtuigd

In maart krijgen bewoners in de Haagse wijk Segbroek een folder in de bus. Wie die heeft ontvangen woont in een van de vijf pilotstraten, waar bewoners parkeerplekken mogen inruilen voor iets groens of gezelligs. Vergelijkbare initiatieven bestaan al in andere steden. Geparkeerde auto's verdwijnen in Gent tijdens de zomermaanden in zogeheten Leefstraten. En sinds de in San Francisco gelanceerde Parking Day toveren bewoners wereldwijd parkeerplekken tijdelijk om tot parkje.

Als eerste gemeente in Nederland mikt Den Haag nu op het permanent laten verdwijnen van parkeerplekken. Maar alleen al de plannen voor een pilotproject roepen uiteenlopende gevoelens op.

Tijdens de aftrap in theater De Nieuwe Regentes legt initiatiefnemer Walter Dresscher, een jonge innovator die zijn woorden weloverwogen kiest, het 'Vrijstraat'-project uit aan zo'n 150 man. Met zijn platform De Natuurlijke Stad werkt hij aan 'een alternatieve werkelijkheid die vele malen beter is dan de huidige', zo meldt de website. En met statements als '25 procent van de auto's rijdt maar één keer in de week' wil hij straten 'parkeerplekvrijer' maken. Als in de pilotstraten zes straatgenoten hun parkeervergunning tijdelijk inleveren, mogen ze de vrijgekomen plekken een half jaar invullen met bijvoorbeeld een speelplek, moestuin, picknicktafel of terrasje. "Maar een terrasje hoeft niet!" roept Dresscher er snel achteraan. Hij kent de bezwaren.

Financieel voordeel

Op de website van Vrijstraat staat een rekentool waarmee autobezitters kunnen inschatten wat het hen financieel zou opleveren om over te stappen op deelauto's. Maar veel tijd om dat uit te leggen krijgt Dresscher niet.

Rechts voor in de zaal willen mensen de aandacht. "Waarom de Buijs Ballotstraat?" luidt de eerste vraag van een vrouw met lang blond haar. Parkeerplekken zijn daar niet in overvloed. Haar buurman zegt dat hij zich nauwelijks betrokken voelt. "Kan het niet wat democratischer?"

Dresscher met grote ogen: "Ik ga er niet over. Als dit niet jullie behoefte is, gebeurt er niets." Naast 20.000 euro van het grotendeels door het ministerie van OCW bekostigde Stimuleringsfonds Creatieve Industrie kreeg hij voor het Vrijstraatproject van drie verschillende afdelingen van de gemeente samen 45.000 euro. Dat gebeurde met het oog op klimaatverandering; minder bestrating en meer groen op straat voorkomt hittestress en overstromende riolen.

Den Haag wil bovendien 'autodelen' stimuleren voor meer ruimte in de stad. Dat de gemeente op deze manier gevolg geeft aan het individueel inleveren van parkeervergunningen, is volgens Dresscher uniek en dapper.

Kampen

Boze reacties van bewoners had Dresscher wel zien aankomen. Hij verzocht aanmelders zelfs per mail om minder enthousiaste buren te betrekken. "Waarom krijgen we dit nieuws niet in een nette enveloppe?", wil iemand uit de Buijs Ballotstraat weten. Een vrouw bezorgd: "Er ontstaat iets in de straat wat we niet willen: kampen. Wie is voor en wie is tegen? Dat is niet fijn!"

Dan krijgt iemand links in de zaal het woord. "Ik vind het een mooi plan en wil graag een positief geluid laten horen." Mensen om haar heen klappen. "Dat wilde ik ook net doen!" Een jongeman zonder rijbewijs oppert dat hij een parkeervergunning kan kopen om zelf iets leuks neer te zetten. Die ideeën heeft Dresscher vaker gehoord. Een 'parkeerplek' verdedigen met alleen een vergunningdragend nummerbord tussen het groen bijvoorbeeld. Dresscher: "Maar ik geloof meer in de dialoog."

Meer autoloze bewoners zeggen invloed te willen op het terugdringen van parkeerplekken. Liane Lankreijer, ook verbonden aan Dresschers platform, probeerde dat de afgelopen jaren met haar DebatMobiel. Dat is een kar met een picknicktafel en plantenbakken die ze in haar eigen straat parkeerde voor meer groen en ontmoeting in de publieke ruimte. De gemeente stond oogluikend toe dat de kar langer dan drie dagen op een parkeerplek stond, normaal verboden voor aanhangers. Inmiddels rouleren drie debatmobielen door de stad. Dat trekt veel kinderen die speelkameraadjes zoeken, maar ook bewoners die boos roepen vanuit hun autoraampje.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Meldpunt

In Den Haag geldt geen wachtlijst of vergunningsplafond voor parkeerplekken en in veel straten is doorgaans tussen de 90 en 100 procent van de plekken bezet. De inmiddels grootste partij van de stad Groep de Mos opende al een meldpunt voor autobezitters met parkeerklachten.

Ook vanavond vertellen bewoners dat ze maar moeilijk plekjes vinden en geen behoefte hebben aan een rumoerig terras. De voor de luchtigheid ingeplande cabaretier Arnold Baldé gooit nog wat extra olie op het vuur. "Heb jij toevallig een auto?", vraagt hij Dresscher. "Nee? Een bakfiets dan vast?" Gelach rechtsvoor. Dresscher krijgt uitgelegd over de uitvinding van de auto. Best praktisch als je niet kletsnat en met kinderen vol blauwe plekken wil aankomen. Kan Baldé als oud-bewoner trouwens weer terecht in Segbroek? "Ja, in de Buijs Ballotstraat misschien", klinkt het links uit de zaal. De straatnaam roept inmiddels spontaan gelach op.

Een door Dresscher op het podium uitgenodigde autodeler krijgt nieuwsgierige vragen. Hoe zit dat met verzekeringen? En hebben die auto's ook een trekhaak voor caravans? De allerlaatste vragensteller woont ook in de Buijs Ballotstraat. Hij heeft een Peugeot met zeven stoelen en trekhaak te leen, begint hij. "Verder sta ik tussen de twee kampen in. Misschien kunnen we er nog eens goed over praten samen." Vanuit alle hoeken klinken instemmende geluiden en geklap. "Dank u wel", roept een vrouw met een Haags accent. "Want het is heel vervelend om steeds als negatief te worden weggezet."

Zo eindigt de avond toch nog verzoenend. Dresscher betreurt hardop dat de eerste nette brief met uitleg blijkbaar niet in de brievenbussen van de Buijs Ballotstraat terecht is gekomen en belooft een vervolgbrief. Zijn vertrouwen in het project is er niet meer of minder op geworden na de reacties van vanavond of na de gemeenteraadsverkiezingen. "Het is geen politieke kwestie, maar een kwestie van uitleggen", zegt hij. "Wie bewoners wil voorzien van goede mobiliteit, moet zorgen dat mensen hun auto wegdoen als ze die nauwelijks gebruiken."

Hij bespreekt het graag eens met Groep de Mos. "Zij luisteren ook naar mensen en doen wat het volk wil, dus dit is voor hen een interessant project."

Lees ook: Wat als je stadsbewoners een verzilverbaar 'parkeerrecht' geeft?

Wat gebeurt er als parkeertarieven plaatsmaken voor handel in parkeerrechten? Laten stadsbewoners de auto dan staan om hun 'recht op een parkeerplek te verkopen aan verstokte parkeerders? De VU zoekt het uit.