Op Bevrijdingsdag schreeuwde Kraantje Pappie de broedende vinken hun nesten uit

Bevrijdingsdagen moeten gevierd worden, maar waarom gaat dat gepaard met herrie? Ik lag tot half twee ’s nachts mee te dreunen. Op 8 kilometer afstand van het bruisende middelpunt drongen de beats en het geschreeuw door de gesloten ramen en door mijn oordoppen. Ik geloof dat Kraantje Pappie boven zijn eigen muziek uit probeerde te schreeuwen, wat hem overigens niet verstaanbaarder maakte.

Een week eerder was de verjaardag van de koning aanleiding tot lawaai, maar toen werd er gebrald en gehost op de Grote Markt. Ditmaal was het Stadspark de sjaak. In dat park broeden vinken, mezen, merels, lijsters, roodborstjes, heggenmussen, winterkoninkjes, zwartkopjes en nog veel meer vogels. Vogels schrikken zich op oudejaarsnacht al dood van de lawaai-explosie, en spitsen midden in het broedseizoen ook vast hun oren. Hoeveel nesten zouden er verlaten zijn, hoeveel vogels schrokken zich een hartstilstand?

’s Middags werden de festiviteiten onderbroken door regen. Ik hoopte ’s nachts op meer hemelwater maar de hemel hield zich doof. Vogels houden zich niet doof; ze hebben een veel beter gehoor dan mensen, en zeker dan mijn verstopte oren.

Oordoppen – veel festivalbezoekers pluggen ze in, om gehoorbeschadiging te voorkomen. Het zou best wat zachter kunnen. Er zijn zelfs zogenoemde silent disco’s, waar de feestvierders geen oordoppen maar oortjes dragen, die het lawaai als het ware implanteren. Dat zou in de buitenlucht verplicht moeten worden, zeker in natuurgebieden en parken.

Drie jaar geleden publiceerden Amerikaanse onderzoekers in het tijdschrift Nature hun studie naar het effect van menselijk lawaai op 142 vogelsoorten. Gemiddeld genomen daalt hun broedsucces naarmate er meer lawaai is. Vorig jaar publiceerden Nederlandse biologen een onderzoek waaruit bleek dat wilde ganzen na de jaarwisseling dagenlang van slag bleven.

Vier feest, maar bewaar kalmte. Dat zou bevrijdend zijn!

Drie keer per week schrijft bioloog Koos Dijksterhuis over iets wat groeit of bloeit. Lees hier zijn eerdere Natuurdagboeken.