Maren (12) is een natuurtalent, maar kiest ze voor de techniek?

Dikke vonken schieten onder het lasapparaat vandaan. Maren (12) last in één vloeiende beweging een boekensteun in elkaar. “Gaat goed!”, schreeuwt de lasser van Gasunie over het knetterende geluid van het apparaat heen.

Pas als ze de lashelm van haar hoofd schuift ziet ze het resultaat. Niet slecht, zegt haar knikje. De eerstejaars tweetalig havo heeft zich samen met dertig andere meiden van haar school, het RSG Broklede in Breukelen, opgegeven om kennis te maken met de wereld van de techniek en it.

Hier in Utrecht, op het kantoor van Gasunie, verantwoordelijk voor het transport van gas in ons land, wordt alles uit de kast getrokken om de jonge vrouwen naar de sector te lokken. In drie groepen krijgen ze op verschillende plekken rondom het gebouw allerlei dingen te zien en vooral: te doen.

Knallen en vlammen

Niet zomaar, want het is vandaag Girls’ Day, een jaarlijks terugkerende landelijke dag waarop ruim 250 bedrijven in de techniek en IT duizenden jonge vrouwen proberen te enthousiasmeren voor hun werkveld. Gasunie trakteert vandaag op een soort snuffelstage op steroïden door ze scheikundige proefjes, een lascursus, een hackopdracht en een gasleidingmeting te laten doen.

Zo haalt Arie Kooiman (66), werkzaam als consultant gastechniek bij Kiwa, alles uit de kast om de meiden te leren over het verschil tussen waterstof en aardgas. Wat vlamt beter? Wat knalt harder? Hij laat het ze zien, horen en ruiken onder een partytent voor de ingang.

“Wat denken jullie, een fluitketel op aardgas en een fluitketel op waterstof, beiden gevuld met evenveel water, welke gaat als eerste fluiten?”, zegt hij terwijl hij de pitjes onder de ketels aansteekt. De meiden, eentje met een schoudertasje om twijfelt nog even, kiezen unaniem voor waterstof.

Rolpatronen

“We gaan het zien!”, zegt Kooiman, zelf razend enthousiast. Als beiden ketels precies op hetzelfde moment beginnen te fluiten roept hij: “Het maakt geen ene fluit uit!”, hij buldert van het lachen. De meisjes lachen - nadat er twee eerst even rondkijken wat de rest doet - met hem mee. De demonstratie van Kooiman is een hit, de meiden komen steeds dichter bij, stellen meer vragen. Dan zit het er op. Kooiman: “Even zonder grappen. Wij hebben jullie nu en in de toekomst keihard nodig, dat meen ik echt!”

Want het wil nog niet echt vlotten met het aantal vrouwen in de sector. Het aantal meisjes dat kiest voor een baan in de techniek of IT ligt al jaren laag. Slechts 14 procent van de technische professionals in Nederland is vrouw. Volgens VHTO Expertisecentrum genderdiversiteit in bèta, techniek en IT, bedenker van de Girls’ Day, lijdt de beroepskeuze nog altijd onder de ideeën en beelden die we hebben over mannen en vrouwen.

Wat meespeelt is dat veel vrouwen niet graag werken in sectoren waar alleen maar mannen werken. Ondertussen geven scholen aan dat ze weinig mogelijkheden hebben om minder voor de hand liggende keuzes te stimuleren én in beroepskeuzetesten worden stereotyperingen over technische beroepen en mannen en vrouwen vaak bevestigd.

Door in de vragen beroepen met een mannelijke (timmerman) of vrouwelijke (secretaresse) connotatie te gebruiken, staat in het adviesrapport van VHTO dat donderdag naar de Tweede Kamer is gestuurd.

20 versus 80

Hoe dat bij Gasunie zit? “De verhouding is ongeveer 20 procent vrouw, 80 procent man”, legt Esther Kamminga, HR-medewerker bij Gasunie uit. “We werken er hard aan ons personeelsbestand diverser te krijgen. Met zo’n dag als vandaag hopen we daar ook op. Dit zijn allemaal meiden die nog geen profiel hebben gekozen. We hopen dat ze na vandaag misschien toch voor scheikunde of natuurkunde kiezen”, zegt ze.

Alle meiden die hier vandaag zijn - havisten en vwo’ers - hebben zichzelf voor deze dag opgegeven. Volgens docenten ging het aantal aanmeldingen zo snel dat er voor veel van hen geen plek meer was. Zo ook voor veel vriendinnen van Elise (13) uit Baambrugge.

Zij is blij dat ze er op tijd bij was. “Dit is leuker dan een normale lesdag. En ik wil later graag iets doen om een oplossing te vinden voor de klimaatverandering. Hier leren we bijvoorbeeld over de mogelijkheden van waterstof. Dat vind ik wel interessant.”

Toekomstdromen

Het bedrijf hoopt zoveel mogelijk meiden over een paar jaar een baan aan te kunnen bieden. “Niet alleen omdat het bedrijf gebaat is bij meer diversiteit. We hebben iedereen keihard nodig voor de energietransitie”, zegt Kamminga. Maren van 12, en haar zus Lusanne (15) zijn enthousiast. Zeker als ze hun zelfgemaakte boekensteun na een kort dompelbad in een emmer koud water en wat bijslijpwerk, in hun handen krijgen.

Of ze ook gaan voor een baan in deze sector? Maren: “Ik wil sterrenkundige worden.” Nog geen seconde later komt een van de lassers naar haar toe. “Mooi werk hoor, je hebt in één lijn gelast dat is heel goed!”, zegt hij. Een vrouwelijke medewerker van Gasunie grijpt haar kans: “Hoor je dat, je hebt talent! Sterren zijn leuk maar misschien toch gaan voor een andere carrière?” Haar zus lacht. Ze zegt maar even niet dat zij graag bioloog, of anders psycholoog wil worden.

Lees ook:

Minderheden dreigen achter te blijven in de energietransitie. ‘Ze hebben wel iets anders aan hun hoofd’

Groene plannen worden door ambtenaren en technici bedacht voor de doorsnee Nederlander. Minderheden dreigen de boot te missen, waarschuwt onderzoeker Angelica Francisco. Maar ze weet ook hoe het eerlijker kan.