‘Luchtvluchteling’ Arie Mulder: In Drenthe kan ik weer ademen

In vier stappen op zijn zwarte sneakers loopt Arie Mulder (51) van zijn keuken naar de achtertuin op het Drentse platteland. Met een kop koffie in de hand staart hij naar het uitgestrekte veenlandschap. Hij laat een flinke teug lucht in zijn neus verdwijnen. “Voor deze schone lucht ben ik hierheen verhuisd.”

Alsof er een lampje aanging in zijn hoofd, zo noemt Mulder het moment dat hij contact zocht met het Longfonds en ontdekte dat de luchtkwaliteit per regio enorm kan verschillen. Het is daarom dat Mulder in 2014 deze oude boerderij in Nieuw Annerveen heeft gehuurd. “Een wereld van verschil”, zegt hij.

Fijnstof op de kozijnen

Dat mensen moeten verhuizen om vrijer te kunnen ademen, is eigenlijk ‘idioot’, zegt Michael Rutgers, directeur van het Longfonds. Toch weet het Longfonds uit een eerdere peiling dat ruim dertig mensen dat hebben gedaan. Hoeveel ‘luchtvluchtelingen’ er op dit moment zijn, is niet bekend. “Maar het zijn er eerder meer geworden dan minder.” Rutgers kent verhalen van mensen die voor schone lucht zelfs het land hebben verlaten. Zo vertrok een vrouw uit Rotterdam naar Egypte. Rutgers snapt wel waarom: “De Nederlandse lucht is heel smerig. Vooral het verkeer zorgt voor de uitstoot van stikstofdioxide. Ook bij veeteelt komt stikstof vrij. En fijnstof zie je na een tijdje gewoon liggen op de kozijnen.”

De vervuiling is ook een gevaar voor de gezondheid. Bij een op de vijf kinderen met astma in Nederland is het ontstaan van de ziekte gerelateerd aan luchtvervuiling, en 11.000 mensen leven gemiddeld negen maanden korter door de Nederlandse luchtkwaliteit. Vooral in de Randstad en de steden is het slecht gesteld. Daartegenover staan de Waddeneilanden, Groningen, Drenthe en Friesland, waar de lucht een stuk schoner is.

Als Mulder vertelt over zijn leven in Zwolle, lijkt het alsof hij het over iemand anders heeft. “Ik woonde in een rijtjeshuis aan de rand van de binnenstad, vlak bij het station. Ik werkte bij een auto-importeur en was vaak onderweg. Mijn astmaklachten werden steeds erger.”

Sociaal leven

In 2007 had hij een luchtweg­ontsteking die niet meer genas. In 2010 werd bij hem COPD geconstateerd, een verzamelnaam voor ernstige longklachten. “En ik heb nooit gerookt”, voegt hij er snel aan toe. Steeds vaker kon hij maar halve dagen werken en lag hij ziek op de bank. “Je zou het niet zeggen toch, als je me nu ziet?” Hij zet zijn benen uit elkaar en recht zijn rug. “Als ik op vakantie was op Ameland of familie bezocht in Groningen, voelde ik me veel beter.” En nu woont hij dus hier. In een dorp met 130 inwoners. Een andere longarts concludeerde na een jaar dat hij helemaal geen COPD heeft. “Mijn astmaklachten waren in Zwolle zo ernstig dat er een foute diagnose is gesteld.”

Mulder heeft minder medicatie, runt een eigen bed and breakfast, kan weer lange stukken wandelen en werkt twee à drie dagen per week in Zwolle bij een buitensportwinkel. Hij geeft toe dat zo’n verhuizing niet voor iedereen een optie is. “Je moet wel een huis en werk vinden.” En het heeft effect op je sociale leven. Zijn vrienden wonen nog in Zwolle, Utrecht en Amsterdam. Die ziet hij nu minder. “Ze vinden het ver en dat snap ik ook wel.” Hem maakt de afstand niet zoveel uit. “Dan reis ik wat langer, dat is het wel waard.”

Lees ook:

Op zoek naar roet en fijnstof in de IJtunnel

Amsterdammers verzamelen deze week roet en fijnstof in de stad, zoals maandag in de IJtunnel. Daar wordt servies van gemaakt om aan te tonen hoe erg de vervuiling is.